به نوشته سایت قرن نو، حتما دیدار با مردم استانها و شهرستانهای مختلف پیامدهای مثبتی دارد که شاخصترین آن، احساس مثبتی است که ارزش قائلشدن مقامات عالی در شهروندان دور از پایتخت ایجاد میکند. با این حال، روشن است که شخص اول اجرائی کشور در یک سفر استانی یک تا یکونیم روزه، در مرکز استان اتراق میکند یا حداکثر به یک یا دو شهر اطراف سر میزند. معنای این رفتار آن است که سفر رئیسجمهور، بیشتر جنبه نمادین دارد. یکی از عواملی که ممکن است اتفاق خوبی را که در سفرهای استانی رقم خورده، به ناامیدی مردم تبدیل کند، به ثمر ننشستن وعدهها و مصوباتی است که در سفرهای استانی به تصویب رسیده است.چون در صورت به ثمر ننشستن مصوبات هم دولت متهم به انجام کارهای پوپولیستی میشود و هم مردم دیگر به وعده مسئولان چشم امیدی ندارند و این خطر بزرگی برای این سفرها به حساب میآید. به همین دلیل نیاز است کارگروههایی در دولت و رسانهها ایجاد شود تا پیگیر مصوبات و تصمیمات دولت در سفرها باشند. البته پیش از این معاون اجرایی رئیسجمهور وعده داده بود سامانهای برای رصد مصوبات سفرهای استانی در دسترس همه قرار خواهد گرفت که این موضوع میتواند به دولت برای پیگیری مصوبات کمک بزرگی کند.
سید محمد حسینی، معاون پارلمانی ابراهیم رئیسی، با اشاره به سی و یکمین سفر استانی رئیسجمهور گفت:« این یک رکورد محسوب میشود. دولت نهم و دهم در دو سال به همه استانها رفت اما در این دولت، رئیسجمهور در یکسال به همه استانها سفر کرد.»
اما، در این میان، محمدرضا باهنر، ضمن انتقاد از وزرای دولت سیزدهم گفته:« دولت نباید فکر کند فقط سر زدن به مردم مشکلات را حل میکند، یکی از کارهای اشتباه وزرا این است که در هر سفر کلی وعده و وعید میدهند. در صورتی که امکانات وجود ندارد که وعده میدهند، مشکلات با شیوه دستوری حل نمیشود. یک سری لوازم و مقدمات میخواهد. دولتمردانم بروند سربزنند و همدردی کنند، برنامه تعریف کنند برای حل مشکلات اما وعده و وعید ندهند.»
مقایسه ابراهیم رئیسی با مکرون
منصور حقیقت پور، فعال سیاسی اصولگرا، در گفتگو با قرن نو، از سفرهای استانی رئیسی تلویحا دفاع میکند و البته توصیه هایی نیز به دولتمردان دارد.او با اشاره به دستاوردهای سفرهای استانی رئیسجمهور گفت: سفرهای استانی پر برکت است و رهبر انقلاب نیز بر آن و اثرات مثبت این سفرها تاکید کردند. این که هئیت دولت خود را در معرض انواع مشکلات و مسائل مختلف مناطق قرار بدهد، باید به این منتج شود که تصمیمات اساسی قابل اجرا هم گرفته شود. یعنی تصمیمات به گونهای نباشد که در ستادها گرفته شود اما، اجرا نشود.
وی گفت: اگر این این سفرها که با زحمت هم انجام میشود، با تصمیمات منطقی و اصولی همراه شود، نتایج پربرکتی را خواهد داشت. در هفتهای گذشته رئیسجمهور به منطقهای رفتند که فضا خاک بود اما، در آن سوی دنیا که مردم در آتش سوزی قرار دارد، آقای مکرون جت اسکی سوار میشود. این قابل مقایسه نیست.
این سیاستمدار اصولگرا در پاسخ به این سوال که سفرهای استانی چقدر در پیشرفت استانها تاثیرگذار بوده است، بیان کرد: با توجه به اینکه مسئولان مشکلات مردم را از نزدیک مشاهده میکنند و تصمیم میگیرند، در حل مسائل رسوب شده استانها موثر است. وی با اشاره به پوپولیستی شدن این سفرها گفت: نباید به این سمت برویم، چرا که ما نباید قصد فریب مردمی که ولی نعمت ما هستند را داشته باشیم. شعارها، اهداف و برنامه هایی را انتخاب کنیم که قابلیت اجرایی داشته باشد. شعاری ندهیم که قابلیت اجرایی نداشته باشد و ایجاد سرخوردگی کند. کشور نیاز به اخذ تصمیمات صحیح داردو امیدوارم که در قالب سفرهای استانی و نشستهای تخصصی امکان پذیر باشد.
اقدام عجیب احمدینژاد در سفرهای استانی
اما، محمدرضا خباز، فعال سیاسی اصلاح طلب، در گفتگو با قرن نو، انتقادهای به سفر استانی دولت احمدینژاد و همچنین دولت رئیسی داشت. او گفت:« سفرهای استانی که در زمان آقای احمدینژاد اتفاق افتاد، با نوعی نگاه پوپولیستی بود، چرا که از نظر اعتباری اتفاقی نمیافتاد، فقط سازمان برنامه بودجه کشور با رئیس سازمان برنامه بودجه هر استانی هماهنگ میکردند تا بودجههای مصوب مجلس را نگه میداشتند تا آقای احمدینژاد به آن استان مراجعه کند. بعد از مراجعه آقای احمدینژاد به استانها میگفتند که ما امکانات را در اختیار شما قرار میدهیم. در صورتی که آن امکانات و اعتباراتی ایشان به مردم اختصاص میداد، بودجهی مصوب مجلس هفتم بود. فقط چون مردم در جریان نبودند فکر میکردند اعتبار جدیدی به شهرشان آمده است. اما، به دلیل تبلیغات همسوی صدا و سیما و رسانههای همسوی آقای احمدینژاد، طبیعتا برای مردم این سفرها جذبه داشت.»
خباز با اشاره به سفرهای استانی روحانی و رئیسی نیز گفت:« در زمان آقای روحانی این موضوع فروکش کرد و او به جای آن که به تک تک شهرستانها برود، در مرکز استان میماند و وزرا به شهرستانهای مختلف میرفتند سپس یک جلسه هئیت وزیران در مرکز استان تشکیل میشد و مصوباتی را در آن جا داشتند. در زمان آقای رئیسی که به قولی کف گیر به تهِ دیگ خورده است و اعتبارات بسیار کاهش بافته است، رفتن رئیس دولت به شهرستان ها، نوعی گفتار درمانی و همنوایی با مردم است.»
دبه خالی است
وی ادامه داد:« در این سفرها اتفاق خاصی نمیافتد چرا که اعتباری نیست تا به مردم بدهند. رفتارهای رئیس سازمان برنامه بودجهی آقای احمدینژاد به دلیل رو شدن دستها و نبود اعتبار، نمی توانند انجام بدهند. سازمان برنامه بودجه تخصیص اعتبار را خودش انجام میدهد و از مکانیسم تخصیص برای توزیع بودجه استفاده میکند و رفتن آقای رئیسی هیچ بار مالی برای استانها ندارد یا بسیار کم است. آقای رئیسجمهور با هواپیمای اختصاصی میروند، از یک هفته قبل تیم آقای رئیسی به استان رفته و با توجه به در نظر گرفتن جایگاه و مسائل امنیتی یک هزینهی سطحی برای استان درست میکنند . چیزی گیر مردم نمی افتاد. چرا که بودجهای نیست و دبه خالی است.»
قولهای قبلی رئیسی اجرایی نشده است
این سیاستمدار اصلاح طلب، با بیان آن که با دبه خالی نمی توان سر مردم را چرب کرد، گفت:« آقای رئیسی که به شهرستانها میروند پای درد و دل مردم مینشینند و قول هایی میدهند. قول هایی که در سفرهای قبلی به مردم دادند هنوز اجرایی نشده است. این اجرایی نشدن قولها نوعی بدبین کردن مردم نسبت به دولت است. مردم در حال حاضر سرخورده شدند و بهترین نمونه آن، شرکت در انتخابات است. این سفرها خاصیتی ندارد مگر آن که آقای رئیسجمهور تحت عنوان سرکشی از ادارات و نهادها به این سفرها بروند و ببینند رفتارشان با مردم چگونه است. چون آقای رئیسی دوست دارند به صورت مستقیم با مردم رو به رو شوند، باید بروند و ببینند زیر مجموعهشان با مردم چه رفتاری دارند.»
این دولت به دنبال کار علمی نیست
همچنین خباز، با ارائه پیشنهاداتی برای پیشرفت استانها گفت:« بهترین راه برای پیشرفت استان ها، آمایش سرزمین است که سالها در سازمان برنامه و بودجه آن را انجام ندادند، آمایش سرزمین یعنی، خداوند متعال هر مزیتی را که به هر استان داده است، همان مزیت را رشد بدهند. به طور مثال، فرض بگیریم که استانهای غرب کشور با استانهای شرق کشور متفاوت است. در یک جا معادن قوی است و در جای دیگر کشاورزی. برای کشاورزی چه نوع کشتی انجام بدهند؟ ما در خشکسالی قرار داریم و برخی کشتها مضر است. البته این دولت به دنبال کار علمی نیست و بیشتر دنبال کار پوپولیستی است، اما اگر یک روز دست از کارهای پوپولیستی برداشتند باید به دنبال آمایش سرزمین که در جهان اجرا میشود، بروند.»وی گفت: «از طریق آمایش سرزمین میتوانند پتانسیلهای هر استان را بگیرند و بیشترین کار را روی آن انجام بدهند. به طور مثال، من استاندار سمنان بودم و میدانم در این استان معادن بسیار قوی، وجود دارد. گاهی در سخنرانی هایم میگفتم استان سمنان جدول مندلیف است که در شیمی طراحی شده و اکثریت قریب به اتفاق معادن آن هم از نوع قوی در این استان است. یا در استان خراسان رضوی، میتوان روی بحث گردگشری تمرکز کرد.»
اگر سفرها تبدیل به سیستم نشود، عملا جز افزایش وعدهها و نتیجتا بالارفتن هزینهها سودی ندارد؛ بهخصوص در مواقعی که رئیسجمهور در برابر خواسته عدهای که دست بر قضا توانستهاند خود را به او برسانند، قرار میگیرد و دستورات اکید صادر میکند. دستور او توقع را بالا میبرد و چهبسا (بنا بر تجربیات گذشته) به دلیل نداشتن اعتبار کافی بر زمین میماند و موجب نارضایتی بیشتر میشود.