در روزهای اخیر و بعد از انتشار شایعه مربوط به عدم پذیرش بیمه شدگان تامین اجتماعی در بیمارستانهای دولتی، موضوع بدهی تامین اجتماعی به نظام سلامت کشور بار دیگر بر سر زبانها افتاد. البته همان موقع، مسئولان وزارت بهداشت این شایعه را تکذیب کردند، اما سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت تاکید کرد که تامین اجتماعی بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان به بیمارستانهای دولتی بدهکار است. کریمیالبته این را گفت که با وجود این بدهی، خدمت رسانی به بیمه شدگان تامین اجتماعی در بیمارستانهای دولتی متوقف نشده و نخواهد شد، اما انباشت شدن بدهی تامین اجتماعی میتواند بیمارستانها را در پرداخت کارانه و حتی حقوق ماهانه پرسنل خود با مشکل مواجه کند. در این میان علاوه بر بدهکاری تامین اجتماعی به بیمارستانهای دولتی، این سازمان بدهی انباشت شده زیادی به داروخانهها دارد و از شروع اجرای طرح دارویار تا کنون، تامین اجتماعی هنوز هیچ گونه پرداختی بابت این طرح به داروخانهها نداشته است؛ به نحوی که روز سوم آبان، بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت نیز نسبت به این مساله به شدت اعتراض کرد و در مراسم روز ملی بیمه سلامت گفت که «متاسفانه بیمه تامین اجتماعی در اجرای طرح دارویار عقب است و بدهی زیادی به داروخانهها دارد و اگر اجرای طرح دارویار شکست بخورد، من مقصر نیستم، بلکه نهادهای همکار ما مقصر هستند.»
از سویی دیگر امسال شهرام غفاری، مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تامین اجتماعی در تاریخ ۱۹ مهرماه اعلام کرد که بدهی این سازمان به داروخانهها برای مرداد و شهریور در قالب طرح دارویار بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است. او در آن تاریخ این نکته را هم گفت که اجرای دارویار، ماهانه هزار میلیارد تومان برای بیمهها هزینه به همراه دارد. بنابراین با توجه به این که در مهرماه نیز هیچ گونه پرداختی توسط تامین اجتماعی به داروخانهها در قالب طرح دارویار انجام نشده است، اکنون در پایان دهه اول آبان ماه میتوان میزان بدهی تامین اجتماعی به داروخانهها را حداقل ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برآورد کرد. حال اگر جمع بدهی سازمان تامین اجتماعی به داروخانهها و بیمارستانهای دولتی را در نظر بگیریم، میتوان برآورد کرد که این سازمان مجموعا ۱۲.۵هزار میلیارد تومان به نظام سلامت کشور بدهکار است. این بدهی انباشت شده نه تنها صدای مسئولان وزارت بهداشت را درآورده، بلکه در آیندهای نزدیک ممکن است مشکلاتی را در پرداخت دستمزد کارکنان نظام سلامت در بخش دولت ایجاد کند. همچنین انباشت بدهی تامین اجتماعی به نظام سلامت در ماههای آتی میتواند ۴۵ میلیون بیمه شده این سازمان را در ماههای آینده برای دریافت خدمات درمانی و به خصوص خرید دارو با مشکل مواجه کند؛ کما این که همین حالا بسیاری از داروخانهها به تامین اجتماعی بدبین شده اند و حاضر به تمدید قرارداد خود با این سازمان نیستند.
با وجود این که سازمان تامین اجتماعی حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به نظام سلامت کشور به ویژه در بخش دولتی بدهکار است، اما خود دولت نیز بدهی کلانی به این سازمان دارد که رقم آن، چندین برابر بدهی تامین اجتماعی به بیمارستانهای دولتی و داروخانهها برآورد میشود. آخرین آمارهای ارائه شده توسط مسئولان سازمان تامین اجتماعی نشان میدهد که این سازمان تا مرداد ۱۴۰۱ حدود ۴۳۰ هزار میلیارد تومان از دولت طلبکار بود که البته شهریور ماه حدود ۸۸ هزار میلیارد تومان از این بدهی تسویه شد، اما هنوز هم دولت بیش از ۳۴۰ هزار میلیارد تومان به تامین اجتماعی بدهکار است که برای جبران آن باید در قوانین بودجه سالهای آینده، راهکارهایی توسط نمایندگان مجلس اندیشیده شود؛ چراکه به نظر میرسد مهمترین عامل بدهی تامین اجتماعی به نظام سلامت کشور، بدهکاری خود دولت به این سازمان است و اگر فکری برای رفع این بدهیها نشود، فشار اصلی آن روی بیمه شدگان تامین اجتماعی وارد خواهد شد. این نکتهای است که مهدی شریفیان، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: متاسفانه از دولتهای گذشته، دولتها رویکرد اشتباهی را داشتهاند که براساس آن، به سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک صندوق نگاه میکردند و تلاش داشتند بخشی از کسری بودجه خود را از این مجموعه جبران کنند. تداوم این رویکرد در سالهای گذشته باعث انباشت حجم عظیمیاز بدهیهای دولت به مجموعه تامین اجتماعی شده و همین مساله، ایجاد مشکلات مالی مختلفی را در خود سازمان تامین اجتماعی به همراه داشته است که از جمله آن میتوان به بدهی کلان این سازمان به بیمارستانهای دولتی و داروخانهها اشاره کرد.وی افزود: در دولت سیزدهم، رویکرد کلی دولت این بوده که بدهیها را به حداقل برساند و به خصوص بدهیهای کلان انباشت شده از دولتهای گذشته به تامین اجتماعی را برطرف کند، زیرا صاحب اصلی سازمان تامین اجتماعی عموم مردم هستند و نباید بدهی دولت به تامین اجتماعی باعث شود که حدود ۴۵ میلیون بیمه شده این سازمان در حوزه درمان به مشکل بخورند.