طی دو ماه گذشته مسئولان بخش دولتی و نظارتی از معاون اول رئیس جمهور و سخنگوی دولت گرفته تا وزرا و رؤسای دستگاههای نظارت بر بازار و اصناف بهانحای مختلف تأکید کردند که بازار و قیمتها تحت کنترل است و اجازه گرانی و اجحاف به مصرف کنندگان را نمیدهند؛ اما بررسیها از بازارهای مختلف و نوسان قیمتها در دو ماه گذشته خلاف این اظهارات را نشان میدهد. از گرانی ارز قاچاق و قیمت سکه که زبانزد و رکورددار گرانیها در دو ماه گذشته است، بگذریم، بانک مرکزی در گزارشی جدید از تورم ۳۰درصدی مسکن در تهران خبر داد؛ بنابراین گزارش در فروردین ماه سال ۱۳۹۷ متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به ۵۵. ۳ میلیون ریال رسید که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۹. ۵ درصد افزایش نشان میدهد. بر اساس همین گزارش شاخص کرایه مسکن اجارهای در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل بهترتیب ۱۰. ۴ و ۹. ۳ درصد افزایش یافته است. گرانی مسکن بهویژه در تهران که از ماههای پایانی سال گذشته شروع شده و امسال هم ادامه داشته، این روزها موجب قفل شدن بازار مسکن و توقف معاملات شده و خبر از یک رکود شدیدتری را میدهد.
گرانی یکشبه خودروهای داخلی
اوایل ماه گذشته شرکت خودروسازی سایپا لیست جدید قیمت انواع خودروهای خود را به نمایندگیها ابلاغ کرد که بر اساس آن همه محصولات این خودروساز بین ۴ تا ۹ میلیون تومان گران شد. پیش از این ابلاغ، سایپا بهبهانه نوسانات ارزی لیست جدید قیمت محصولات پارس خودرو را اعلام کرد که مطابق آن قیمت خودروهای این شرکت از ۵۰۰ هزار تومان تا ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان با افزایش قیمت روبهرو شده بودند. ایرانخودرو دیگر خودروساز بزرگ کشور نیز بلافاصله مانند سایپا و بهصورت چراغخاموش قیمت سه محصول خود را حدود ۵ میلیون تومان افزایش داد. در لیست جدید قیمت انواع محصول این شرکت برای پژو ۲۰۷i دندهای باافزایش ۴ میلیون و ۱۶۸ هزار تومان قیمت ۴۷ میلیون و ۱۳۰ هزار تومان، پژو ۲۰۷i اتوماتیک با افزایش ۴ میلیون و ۷۹۲ هزار تومانی قیمت ۵۴ میلیون و ۳۶۴ هزار تومان و تندر پلاس اتوماتیک با افزایش ۴ میلیون و ۷۵۳ هزار تومانی قیمت ۵۳ میلیون و ۹۲۵ هزار تومان تعیین شده است. این در حالی است که وزیر صنعت هم مجوز گرانی زیر ۱۰ درصد خودروهای داخلی را داده است. اواخر ماه گذشته معاون وزیر راه و شهرسازی از افزایش میانگین ۲۰درصدی نرخ عوارضتردد آزادراهها خبر داد. امیر امینی دراینباره گفت: در برخی آزادراهها این افزایش به ۳۲ درصد هم میرسد که این موضوع با توجه به نرختردد، میزان سرمایه گذاری، زمان استهلاک سرمایه و حتی صرفهجویی در مصرف سوخت و وقت کاربر تعیین میشود. وی با بیان اینکه افزایش عوارضی آزادراهها عده معدودی از هموطنانمان را در بر میگیرد، افزود: تنها ۵ تا ۷ درصدتردد کشور از آزادراهها و ۹۵ درصد بقیه از دیگر زیرساختهای حملونقل کشور انجام میشود.
پرواز قیمت گوشت گوسفندی
یک روز پیش از اعلام افزایش عوارض آزادراهها، هر کیلو گوشت گوسفندی با شیب تند به ۵۰ هزار تومان افزایش یافت. این گرانی دو روز مانده به آغاز ماه مبارک رمضان که دولت وعده کنترل قیمتها را داده بود در نوع خود عجیب و قابل تأمل بود. بر اساس جدیدترین گزارش بانک مرکزی قیمت گوشت گوسفند در هفته منتهی به ۲۸ اردیبهشت نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۸. ۲ و گوشت گاو نیز ۱۹ درصد گران شده است. همچنین تخممرغ ۵۱ درصد نسبت به سال گذشته رشد قیمت داشته است. قیمت تخممرغ در بازه مورد اشاره بانک مرکزی یعنی هفته منتهی به ۲۸ اردیبهشت ۹۷ در مقایسه با هفته منتهی به ۲۸ فروردین ۹۷ بالغ بر ۱۲. ۳ درصد افزایش یافته است. قیمت شیر نیز در بازه یادشده ۵. ۵ درصد افزایش یافته است. همچنین لوبیاچیتی، لوبیاقرمز، سیب زرد، پرتقال و موز نسبت به هفته منتهی به ۲۸ فروردین سال جاری بهترتیب ۷. ۹ درصد، ۷. ۲، ۶. ۱۳، ۶. ۱۵ و ۷. ۹ درصد رشد قیمت داشته است. قندوشکر و چای نیز در هفته منتهی به ۲۸ اردیبهشت ۹۷ در مقایسه با هفته منتهی به ۲۸ فروردین امسال بهترتیب ۴. ۴ درصد و ۵. ۶ درصد گران شده است.
افزایش ۷درصدی قیمت آب و برق
با مصوبه دولت، تعرفه مصرف آب و برق از ابتدای اردیبهشت ۷درصدی افزایش یافت. هیئت وزیران در جلسه پنجم اردیبهشت ماه امسال بهپیشنهاد وزارت نیرو و بهاستناد مواد (۱) و (۳) قانون هدفمند کردن یارانهها، مصوب ۱۳۸۸ به وزارت نیرو اجازه داد تا متوسط تعرفههای برق را از ابتدای اردیبهشت ۱۳۹۷ بدون تغییر ساختار تعرفهها بهمیزان هفت درصد افزایش دهد. هیئت وزیران همچنین تصویب کرد که نرخ تعرفه آب از ابتدای اردیبهشت ۱۳۹۷ بدون تغییر ساختار تعرفهها ۷ درصد افزایش یابد. همچنین بهمنظور جبران بخشی از هزینههای تأمین و توزیع آب و جمعآوری و دفع فاضلاب، مبلغ ثابت ماهانه یا آبونمان آب و فاضلاب برای کاربریهای مختلف، ۱۰ هزار ریال در ماه بهازای هر واحد تعیین شد. قیمت طلا هم طی ماههای اخیر نیز روند افزایشی شدیدی داشته گرچه چند هفتهای است که هر گرم این فلز گرانبها حدود ۱۸۵ هزار تومان است. اواخر سال گذشته قیمت هر گرم طلای ۱۸عیار حدود ۱۵۰ هزار تومان بود که پس از نوسانات شدید ارز تا حدود ۲۰۰ هزار تومان نیز افزایش یافته بود.
گرانی۲۰ درصد ی لوازم خانگی
بخش لوازم خانگی نیز از تلاطمهای ارزی بینصیب نماند. محمد طحانپور رئیس اتحادیه فروشندگان لوازمخانگی اوایل ماه گذشته درباره موضوع افزایش قیمت لوازمخانگی و غیرمجاز بودن این افزایش قیمت توسط سازمان حمایت به تسنیم گفته بود: تشخیص اینکه این افزایش قیمت قانونی است یا غیرقانونی با سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان است اما برای آگاهی از صحت این افزایش قیمت حدود ۱۰درصدی کافی است سری به مغازههای خیابان امینحضور تهران زد. وی با بیان اینکه لوازم خانگی ایرانی و خارجی بهطور همزمان افزایش قیمت داشتهاند، افزود: کارخانههای تولیدکننده لوازم خانگی محصولات خود را از ابتدای اردیبهشتماه سال جاری با افزایش قیمت در اختیار فروشندگان قرار دادند این امر منجر به افزایش قیمت فروش برای مصرفکننده نهایی شد. دولت قبلتر اعلام کرده بود که هیچبخشی اجازه افزایش قیمت محصول خود را تا ۳۰ فروردین ندارد به همین منظور و تعیین زمان برای افزایش قیمت کالاها باعث شد که از اردیبهشتماه تولیدکنندگان لوازمخانگی محصولات خود را با افزایش قیمت بهفروش برسانند. در این بین فعالان بازار لوازم خانگی خبر از افزایش حدود ۱۷درصدی کالاهای بهاصطلاح پرمصرف از جمله تلویزیون دادند. لوازم خانگی بوش هم ۲۵ درصد محصولات خود را گران کرد که با واکنش تند سازمان حمایت مواجه شد.
گرانی ۵۰درصدی تلفن همراه
اجرای رجیستری گوشیهای تلفن همراه از نیمه سال گذشته و نوسانات نرخ ارز از ابتدای سال جاری، باعث شد تا قیمت برندهای وارداتی با افزایش چشمگیر حدوداً ۴۰ تا ۵۰ درصدی مواجه شود. همچنین سختافزار کامپیوتر نیز بهگواه فعالان این بخش نسبت به قبل از نوسانات ارزی ۱۰۰ تا ۱۱۰ درصد گران شده است.