به گزارش فرارو، موسسه وطن توحیدی حیات حسنی که دفتر آن در شهر قم است اقدام به برگزاری کارگاههای مهارتهای چندهمسری کرده و بر اساس محتویات منتشر شده در وب سایت این موسسه دوره مهارتهای ارتباطی خانوادههای چند همسری را در دو و نیم روز در آبان ماه ۱۳۹۸ در تهران برگزار کرد. موضوع کارگاههای این پروژه مواردی، چون ضرورت احیای فرهنگ چند همسری، الزامات تشکیل خانوادههای چند همسری، احکام فقهی خانوادههای چند همسری و مهارتهای ارتباطی خانوادههای چند همسری را تشکیل میدهد. این موسسه در آگهی خود تاکید کرده است که با توجه به ابعاد بحران تجرد دختران و زنان سرپرست خانواده این دورهها بدون هزینه برگزار میشود. از جمله اهداف این موسسه ازدواجهای بین فرهنگی در جهان اسلام و ازدواجهای چند همسری اسلامی در سطوح محلی، ملی و بینالمللی عنوان شده است.براساس گزارشها این پنجمین کارگاه از این دست است که در شهر قم برگزار میشود. کارگاه مشابه در اصفهان نیز برگزار شده و به زودی قرار است در تهران هم برگزار شود. دستاندرکار برگزاری این کارگاه در پاسخ به این سؤال که آیا استقبال خوبی از کارگاههای ضرورت احیای چندهمسری شده یا خیر؟، گفته است: این موضوع نیاز به فرهنگسازی دارد و مقداری روی چندهمسری حساسیت وجود دارد.این فرد میزان تحصیلات اساتید حاضر در این كارگاه را دکتری مباحث روانشناسی و دینی، اعلام کرد و افزود: اساتید در فضای اقناع، ضرورت، احکام و موارد خاص در این کارگاهها صحبت میکنند.ظاهرا این موسسه یک سورپرایز هم برای مردان متاهل مشتاق به چندهمسری دارد؛ آنطور که این فرد میگوید در آخر این کارگاهها اساتید برای مردان متاهلی که شرایط و زمینه را داشته باشند برای اختیارکردن همسر دوم وساطت خواهند کرد! در همین خصوص یك نماینده تهران در مجلس درباره موضوع چند همسری گفت: اصل مسئله چند همسری حکمی از احکام اسلام است که به حل یک معضل اجتماعی ميپردازد.
علی مطهری افزود: معمولا در اجتماعات بشری به دلیل تلفات مردان در جنگ و یا در حین کار یا بر اثر بیماری، تعداد زنان آماده ازدواج از تعداد مردان آماده ازدواج بیشتر ميشود که اگر حکم چند همسری را قبول نکنیم به معنای این است که عده ای از بانوان از حق تاهل محروم ميشوند. مطهری با اشاره به اینکه این حکم برای هر مردی جایز نیست، گفت: البته این مسئله شرایطی دارد. مردانی ميتوانند این حکم را اجرا کنند که توانایی مالی، توانایی جسمی، رشد و فکری و عقلی داشته باشند و حتی حکومت اسلامی ميتواند در این موضوع دخالت کند و کسانی که صلاحیت این کار را دارند بتوانند انجام دهند. وی ادامه داد: با توجه به وضعیت فعلی جامعه، اگر ما این حکم را اجرا نکنیم، فساد و فحشا در جامعه افزایش پیدا ميکند. اما موضوع این نیست که بخواهیم این مسله را ترویج کنیم و از همه بخواهیم این کار را انجام دهند. این مسئله ترویج بردار نیست. حکمی است که در جای خود خوب است و کسانی که شرایطش را دارند ميتوانند انجام دهند و اینکه بخواهیم کارگاه ترویج برگزار کنیم که همه به این حکم عمل کنند، کار درستی نیست و مشکلات زیادی ایجاد ميکند.مطهری درباره اینکه این موضوع از لحاظ احساسی بنیاد همسری بهتر از چند همسری است شکی نیست اما این راهحلی برای یک معضل اجتماعی است.در جامعه ای که بر فرض مثال ۳ میلیون زن آماده ازدواج بیشتر از مردان دارد چه باید کرد؟ نمیتوانیم بگویم که آنها ازدواج نکنند. حق تاهل، حق اجتماعی و الهی آنها است و هیچ راهی هم غیر از این وجود ندارد و اینکه بگوییم دولت اداره آنها را به عهده بگیرد درست نیست. لذا حکمی که اسلام داده است، بسیار حکم حکیمانهای است.وی در پایان اظهار کرد: بعد از جنگ جهانی دوم در آلمان تصویب کردند که هر مرد ميتواند با ۴ زن ازدواج کند و این موضوع به این خاطر بود که مردان زیادی در جنگ کشته شده بودند و زنان آماده ازدواج بیشتر بود.
در همین حال یك جامعه شناس اصولگرا، ضمن تاکید بر اینکه اسلام با چند همسری موافق نیست، گفت: قرآن میگوید یک قلب است و محبت هم به یک نفر تعلق میگیرد. انسان دو قلب ندارد که به دو نفر بدهد. یعنی میگوید یک عشق، یک عاطفه و یک همسر است. بله؛ در دورانی که مردان در جنگهای صدراسلام کشته میشدند، مردان چند همسر میگرفتند تا تعادل برقرار شود و زنان بیشوهر نمانند که فساد شود. دختران یتیم شده به واسطه جنگ هم با مردان متاهل ازدواج میکردند برای اینکه دچار بحران اقتصادی نشوند. این از باب ضرورت بود. ابراهیم فیاض در واکنش به عدهای که بالا بودن آمار دختران و زنان مجرد را بهانه ترویج چندهمسری کردهاند، گفت: در ایران به خاطر مسائل اقتصادی و فاصله سنی ازدواج حدود سه، چهار میلیون مجرد داریم، اما چندهمسری راه مقابله با آن نیست. یک وقتی همین آقای قرائتی از ازدواج موقت میگفت. دیدند نتوانستند حالا میگویند چند همسری! آقایان پولدار هم که میخواهند جو ایجاد کنند تا خودشان زن بگیرند آن هم دختران جوان.این جامعه شناس اصولگرا افزود: ما ندیدیم که کسی وارد بحث چندهمسری شود، زندگی او دچار بحران نشود. حتی، اما خمینی وقتی پدرهمسرش یعنی آقای صوفی زن دوم گرفت و زن اول را ول کرد که برود امام از زن اول طرفداری کرد. پس ما چندهمسری نداریم. اگر بحران جنسی ایجاد شود هم میتوان با ازدواج موقت حل کرد، اما این که پولدارها و میلیاردهای قم میخواهند برای خود فضای چندهمسری ایجاد کنند و فیلشان یاد هندوستان کرده، بحث دیگری است. وی تصریح کرد: بحث ازدواج موقت هم در شرایط اضطرار قابل طرح است اگرنه خود اسلام گفته اگر کسی زن دارد مکروه است است که ازدواج موقت کند.
فیاض در پاسخ به این پرسش که تبلغ چندهمسری از سوی رسانه ملی و یا مراجع دیگر چه تاثیری بر جامعه خواهد داشت؟ گفت: تاثیری در جامعه ندارد غیر از اینکه جامعه نسبت به اینها گارد میگیرد و حتی متنفر میشود. چون مردم میبینند که سرمایه داری که خودش باعث بحران ازدواج شده این حرفها را میزنند که با فرهنگ، عرف و اسلام هم سازگار نیست. ما الان وزیری داریم که در لواسان کاخ دارد به اینکه ۶ سال خانه نساخته افتخار میکند! خب اگر منزل میساختند، ازدواج هم افزایش مییافت. الان یک عده دختر مجرد ماندهاند. شرط اول ازدواج خانه داشتن است. یک زندگی به خاطر گرانی خانه از هم میپاشد.وی با اشاره به اینکه نباید نگران ترویج چندهمسری در نتیجه اینگونه تبلیغها بود، مدعی شد: به هیچ وجه این مسائل در جامعه پذیرفته نمیشود اتفاقا نتیجه وضعیت موجود افزایش ازدواج سفید است. این جامعه شناس اصولگرا در ادامه گفت: این رویه زمینه ساز اشاعه فحشا در جامعه است.
وی با طرح این پرسش که چه کسانی عامل بروز این وضعیت هستند، گفت: این را کسانی کردند که میتوانستند مهریه صیغه را بدهند. وضعیت به نحوی است که آقای شیح رافت سبحانی مرجع تقلید در قم فریاد میزند که در خیابانها چه خبر است؟ با این کارها بازار فحشا درست میکنند. وقتی در زمان ناصرالدین شاه چندهمسری افراطی ایجاد شد هم دیده شد که زنان همسران با خارج از دربار رابطه داشتند. این هم همان قصه است. ما با این کارها زمینه اشاعه فحشا و افزایش روابط خارج از خانواده را ایجاد میکنیم.
دلسردی زنان و لزوم ایجاد شرایط ازدواج
چند همسری موافقان زیادی ندارد، حداقل موافقانی که از این موضوع دفاع کنند اندک اند. با وجود اینکه چند همسری اقدامی قانونی است، اما در عرف جامعه اقدامی ناپسند به حساب میآید. موج مخالفتها با این پدیده فقط در میان مردم و فعالان مجازی نیست بلکه بسیاری از دولتمردان و بزرگان نظام نیز مخالف آنند. اخیرا روایتی درباره موضع رهبری در این مورد مطرح شده که جالب توجه است.براساس روایتی که از مقام معظم رهبری منتشر شده، ایشان حتی شوخی در این باره را باعث دلسردی زنان دانسته اند. در این گزارش از مقام معظم رهبری نقل شده است که اگر کسی در بیت رهبری همسر دوم اختیار کند اخراج میشود. با این وجود همچنان عدهای بر طبل حمایت از تعدد زوجات میکوبند.
در روزهای اخیر منتقدان از زوایای مختلفی تبلیغ چند همسری در کشور را نقد کرده اند. منتقدان میگویند چرا به جای آموزش و ترویج چند همسری به ترویج ازدواج و پیشگیری از طلاق نمیپردازند.سعید خراطها جامعهشناس و آسیبشناس مسائل اجتماعی در این باره گفت: چندهمسری جایی در فهرست مسائل و مشکلات اجتماعی ندارد و موضوعی که اکنون باید در جامعه مورد توجه قرار بگیرد ازدواج و طلاق است.نعمت احمدی وکیل دادگستری در این باره گفته است: اگر شما به استناد قانون حرکت کنید، قانون تعدد زوجات را پذیرفته و تا ۴ همسر را مجاز شمرده است، پس تعدد زوجات خلاف قانون نیست و قانون آن را به عنوان یک اصل کلی پذیرفته است، اما فیالواقع اکنون درد مردم، جامعه و معضلات زنان ما این نیست. چرا به جای تبلیغ چند همسری شرایط را برای ازدواج مجردها فراهم نمیکنید؟ برخی نمایندگان مجلس نیز حتی به این موضوع واکنش نشان داده و این نوع ازدواج را متناسب با شرایط و فرهنگ ایرانی ندانسته اند، به گونهای که بعضی از آنها نیز برداشت سیاسی از موضوع داشتند و اعتقادشان بر این بود که عدهای میخواهند با این گونه اقدامات، بنیان خانواده را تحتالشعاع قرار دهند. عضو کمیسیون اجتماعی و نماینده تهران در مجلس، با اشاره به تبلیغات اخیر کارگاههای آموزشی چندهمسری در فضای مجازی گفت: این اقدامات زشت از سوی افرادی انجام میشود که بدون توجه به توسعه کشور، بنیان خانواده را هدف قرار داده اند. باید از این افراد پرسید، با این کارها چه سیاستی را دنبال یا چه کسانی با چه هدفی از آنها حمایت میکنند. محمدرضا بادامچی، در واکنش به برخی تحرکات درباره تبلیغ چندهمسری در فضای مجازی و برخی برنامههای تلویزیونی گفت: حرمت خانواده ایرانی در تک همسری است؛ بنابراین، نمیدانم ایجاد کارگاههایی برای آموزش چندهمسری و ایجاد کرسیهایی در صداوسیما برای این عمل قبیح، برگرفته از چه سیاستی است که برخی دنبال میکنند و از طرف چه گروهی حمایت میشوند که سعی دارند تا این حد به بنیان خانواده ضربه وارد کنند؟!