دونالد ترامپ در نشست خبری مشترک با رئیسجمهور روسیه گفت «پیشرفت عالی» حاصل شده، اما «کاملاً به نتیجه نرسیدهایم» و هیچ توافقی برای پایان دادن به جنگ کرملین علیه اوکراین به دست نیامده است.رؤسای جمهور دو کشور تقریباً هیچ جزئیاتی دربارۀ آنچه دقیقاً مورد توافق قرار گرفته یا مورد اختلاف بوده، ارائه نکردند. ترامپ در این باره گفت: «موضوعات بسیار زیادی بود که بر سر آنها توافق کردیم. میتوانم بگویم چند موضوع مهم هم وجود داشت که هنوز به نتیجه نرسیدهایم، اما پیشرفتهایی حاصل شده است. بنابراین تا زمانی که به توافقی دست نیافته باشیم، توافقی در کار نیست.»رهبران آمریکا و روسیه هر کدام چند دقیقه در حضور خبرنگاران صحبت کردند و به هیچ پرسشی پاسخ ندادند.دونالد ترامپ همچنین گفت بعد از دیدار با پوتین تماسهایی با ناتو، رئیسجمهور اوکراین و دیگر رهبران اروپایی خواهد داشت.او افزود: «میخواهم چند تماس تلفنی بگیرم و به آنها بگویم چه اتفاقی افتاده است.»او در گفتوگو با شبکۀ فاکسنیوز هم بار دیگر تأکید کرد هیچ توافقی به دست نیامده ولی گفت «بسیاری از موارد مورد مذاکره قرار گرفت» و «یک یا دو موضوع نسبتاً مهم» توافق شد.ترامپ افزود: «حالا واقعاً همهچیز به رئیسجمهور زلنسکی بستگی دارد. همچنین باید بگویم کشورهای اروپایی؛ آنها باید کمی درگیر شوند. اما این به رئیسجمهور زلنسکی مربوط است.»ولادیمیر پوتین نیز در این نشست ابراز امیدواری کرد توافقهای حاصلشده در دیدار او با رئیسجمهور آمریکا بتواند نقطه آغازینی برای حل مناقشه اوکراین و بازگرداندن روابط بین روسیه و ایالات متحده باشد.رئیسجمهور روسیه بدون اشاره به جزئیات، از «تفاهم» با ترامپ در مورد جنگ صحبت کرد و گفت امیدوار است اوکراین و متحدان اروپاییاش برنامهای را «نابود» نکنند.او گفت مسکو همچنان اصرار دارد به آنچه «ریشههای» درگیری با اوکراین خواند، رسیدگی شود؛ این تکرار موضع کرملین برای پایان دادن به امیدهای اوکراین برای عضویت در ناتو و گامهایی برای خلع سلاح مؤثر ارتش اوکراین است.رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در آلاسکا در دیداری تاریخی با هدف یافتن راهحلی احتمالی برای پایان دادن به حدود ۴۲ ماه جنگ تمامعیار روسیه علیه اوکراین مذاکره کردند.در نشست دو کشور، وزیر خارجه و نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در کنار ترامپ بودند و از سوی مقابل وزیر خارجه و مشاور امور خارجی روسیه، ولادیمیر پوتین را همراهی کردند.چند ساعت پیشتر هواپیمای ویژه رئیسجمهور آمریکا در پایگاه مشترک المندورف، نزدیک شهر آنکوریج، فرود آمد و سپس هواپیمای ایلیوشین روسیه حامل پوتین به زمین نشست.رهبران آمریکا و روسیه روی باند فرودگاه با یکدیگر دست دادند و در کنار هم قدم زدند، در حالی که خبرنگاران از رهبران دو کشور پرسشهایی فریاد میزدند؛ از جمله اینکه آیا ولادیمیر پوتین حملات به غیرنظامیان را متوقف خواهد کرد یا با آتشبس موافقت میکند. مشخص نبود که آیا این دو رهبر صدای خبرنگاران را شنیدهاند یا نه.سپس رئیسجمهور روسیه در حرکتی غافلگیرکننده، به همراه ترامپ سوار بر لیموزین ریاستجمهوری آمریکا شد تا به محل برگزاری نشست بروند؛ اقدامی که به ندرت برای رهبر یک کشور رقیب انجام میشود.روسای جمهور دو کشور در محل برگزاری نشست، در کنار هیئتهای همراه خود و در مقابل پردهای آبیرنگ که عبارت «در جستوجوی صلح» روی آن چاپ شده بود، نشستند.اگرچه دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین از ژانویه تاکنون دستکم پنج بار تلفنی گفتوگو کردهاند، نشست روز جمعه نخستین دیدار رو در رو در دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ است.رئیسجمهور آمریکا ساعتی پیشتر و هنگام عزیمت به آلاسکا برای دیدار با همتای روس خود گفت که از طرف اوکراین مذاکره نخواهد کرد و خواستار برقراری فوری آتشبس بین مسکو و کییف شد.دونالد ترامپ که در هواپیمای ویژه ریاستجمهوری با خبرنگاران سخن میگفت، افزود: هدف او این است که دو طرف مذاکره را آغاز کنند و سپس دربارهٔ هرگونه تبادل سرزمینی با هم توافق کنند.او اظهار داشت: «این موضوع مورد بحث قرار خواهد گرفت، اما من باید به اوکراین اجازه دهم که این تصمیم را بگیرد و فکر میکنم آنها تصمیم مناسبی خواهند گرفت. اما من اینجا نیستم که برای اوکراین مذاکره کنم، من اینجا هستم تا آنها را پای میز مذاکره بنشانم».او در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چه چیزی باعث موفقیت این دیدار خواهد شد، تصریح کرد: «میخواهم خیلی سریع آتشبس ببینم... خوشحال نمیشوم اگر این اتفاق امروز نیفتد... میخواهم کشتار متوقف شود.»با کنار گذاشته شدن مقامهای اوکراینی از این گفتوگوها، نشست به رویدادی سرنوشتساز برای اوکراینیهای خسته از جنگ، عزم ترامپ برای دستیابی به صلح و تلاشهای پوتین برای بازسازی جایگاه روسیه در صحنۀ جهانی تبدیل شده است.رهبران اروپایی که آنها هم کنار گذاشته شدهاند، نسبت به توافقهای احتمالی که ممکن است اوکراین را در موقعیت ضعیفتری قرار دهد یا توان اروپا برای حمایت از اوکراین و ایستادگی در برابر تهدیدهای روسیه را تضعیف کند، ابراز نگرانی کردند.برای روسها، نمادین بودن دیدار پوتین در خاک آمریکا -آن هم در سرزمینی که زمانی تحت کنترل روسیه بوده است- خود یک پیروزی کوچک به شمار میآید. توانایی پوتین برای سفر خارجی به دلیل حکم بازداشت دادگاه کیفری بینالمللی به اتهام جنایات جنگی محدود شده و غرب او را بهخاطر جنگ بیدلیلش علیه کییف به انزوا کشانده است.برای بسیاری، مذاکره مستقیم با واشینگتن و کنار گذاشتن اوکراین از مذاکرات صلح یادآور نشست یالتا یا کنفرانس کریمه در سال ۱۹۴۵ است؛ جایی که اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده و بریتانیا عملاً اروپا را پس از جنگ جهانی دوم تقسیم کردند.ترامپ که به تواناییهایش در معاملهگری اطمینان دارد، از ناتوانیاش در متوقف کردن جنگ روسیه که براساس برخی برآوردها به کشته یا مجروح شدن بیش از یک میلیون سرباز روس منجر شده، بهطور فزآیندهای ناامید شده است. تلفات اوکراین نیز به صدها هزار نفر میرسد.
شرطبندی ترامپ روی پوتین شکست خورد
در گزارشی تحلیلی که مایکل هیرش، ستوننویس نشریه «فارین پالیسی» منتشر کرده، دیدار اخیر دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا بهعنوان «قمار ناکام» رئیسجمهوری آمریکا توصیف شده است؛ قمار سیاسیای که اگرچه شکست خورد، اما به باور نویسنده شاید همچنان ارزش امتحان کردن را داشته است.هیرش در این گزارش مینویسد که ترامپ با فرش قرمز، تابلوهای تبلیغاتی و تشریفات رسمی از پوتین در پایگاه هوایی آلاسکا استقبال کرد، بیآنکه پیشاپیش امتیاز مشخصی از او گرفته باشد. حتی در جریان کنفرانس خبری مشترک، رئیسجمهوری روسیه حاضر نشد هیچ انعطافی در قبال موضع سرسختانه خود مبنی بر اینکه اوکراین بخشی از خاک روسیه است، نشان دهد.به گفته نویسنده، ترامپ تلاش کرد نتیجه دیدار را مثبت جلوه دهد و اعلام کرد که گفتوگوها «بسیار سازنده» بوده و «بسیاری از مسائل» مورد توافق قرار گرفتهاند؛ اما اذعان کرد که هیچ پیشرفتی درباره «احتمالاً مهمترین موضوع» یعنی آتشبس حاصل نشده است. در این کنفرانس خبری، هیچ سوالی از سوی خبرنگاران پذیرفته نشد و نشست بدون توضیح بیشتر به پایان رسید.هیرش یادآور میشود که معمولاً چنین نشستهایی تنها زمانی برگزار میشوند که نشانههایی از توافق احتمالی میان دو طرف وجود داشته باشد، اما در این مورد، ترامپ بدون پیشزمینه مشخصی وارد دیداری شد که با استقبال گرم و نشستن کنار پوتین در لیموزین ریاستجمهوری، بیش از آنکه دستاوردی دیپلماتیک داشته باشد، صرفاً فرصت رسانهای و اعتبار سیاسی در اختیار پوتین قرار داد—کسی که از سوی دادگاه بینالمللی بهدلیل جنایات جنگی تحت پیگرد است.به گفته نویسنده، این دیدار نه تنها امتیازی برای آمریکا نداشت، بلکه نشان داد پوتین به خوبی از خودشیفتگی ترامپ بهره برد و حتی ادعا کرد اگر ترامپ در سال ۲۰۲۲ رئیسجمهوری بود، جنگی علیه اوکراین آغاز نمیشد.هیرش معتقد است در حالی که رئیسجمهوری آمریکا خود را یک «صلحساز» مینامد و میگوید طی چند ماه اخیر «شش جنگ را حل کرده»، دیدار آلاسکا نهتنها کمکی به صلح نکرد، بلکه میتواند به مثابه نمایش ضعف تلقی شود؛ بهویژه اگر ترامپ بدون همراهی اروپا و بدون رضایت اوکراین، حاضر به امتیازدهی بیشتر شود.