قیمت دلار در هفته منتهی به برگزاری سیزدهمین انتخابات نوسانی محدود را تجربه کرد و هر چند از دایره ۲۳ هزار تومان در صرافیهای بانکی فراتر نرفت اما در بازار آزاد رکورد ۲۴ هزار تومان را شکست.فعالان بازار معتقدند حساسیت بالای انتخابات از یک سو و عدم اعلام دستیابی به نتیجه در مذاکرات وین از سوی دیگر سبب شد قیمت دلار در کانال ۲۳ هزار تومان نوسانی محدود را تجربه کند. کانال ۲۳ هزار تومان کانال سخت مقاومتی برای دلار تلقی میشود به طوری که رفت و برگشت دلار از این کانال در ماههای اخیر بارها اتفاق افتاده است. همپای نوسان دلار در کانال ۳ هزار تومان یورو نیز نوسانی محدود را در کانال ۲۸ هزار تومان تجربه کرد.نوسان دلار در همین محدوده اما سبب افزایش قابل ملاحظه خرید و فروش نشد. بسیاری از فعالان بازار معتقدند قیمت دلار در صورت دستیابی به توافق در وین روندی کاهشی را تجربه خواهد کرد.بر این اساس برخی معتقدند قیمت دلار پس از دستیابی به توافق حتی میتواند به کمتر از بیست هزار تومان برسد اما هستند کارشناسانی که این رقم را البته رقمی ماندگار در بازار نمی دانند.
سکه و طلا: قیمت سکه در اولین روز هفته در بازار ۱۰ میلیون و ۵۰۷ هزار تومان بود با این حال در آخرین روز کاری هفته قیمت با رشدی نزدیک به ۲۵۰ هزار تومان به ۱۰ میلیون و ۷۵۲ هزار تومان افزایش یافت. این افزایش قابل توجه از یک سو تحت تاثیر نوسان بهای طلا در بازارهای جهانی واز سوی دیگر تحت تاثیر نوسان قیمت دلار در بازارهای داخلی رخ داد. قیمتها در بازار جهانی طلا روندی کاهشی را تجربه کرده است. این ریزش بهای طلا بیشک تاثیر خود را از صبح شنبه در بازار طلا و سکه آشکار کرده و روندی ریزشی را بر بازار حاکم خواهد کرد. بازار سکه در هفته منتهی به انتخابات یکی از پربازدهترین بازارها بود. این روند البته در هفته پیشرو تحتتاثیر نوسانات شدید بازار جهانی طلا تغییر خواهد کرد.قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز نوسانی محدود در محدوده ۱۰ هزار تومان پذیرا بوده است.
بورس: پس از دو هفته رشد بورس و بازگشت این بازار به میدان رقابت، ظاهرا این هفته پا پس کشیده و بار دیگر ریزش کرده است.شاخص کل بورس در هفته قبل روی سطح یک میلیون و ۱۵۱ هزار واحدی قرار داشت.براساس آمارهای سازمان بورس و اوراق بهادار، شاخص بورس پایان این هفته با قرار گرفتن روی سطح یک میلیون و ۱۴۷ هزار واحدی به معاملات پایان داد.
مسکن و خودرو
خبرهای رسیده از دو بازار سنتی و مهم ایران یعنی بازار مسکن و خودرو موید رکودی چشمگیر در این بازار است. قیمت مسکن لوکس در بازار در ماههای اخیر با کاهش ربروست اما آنچنان که از سخنان فعالان بازار برمیآید خریداران تصمیمگیری درباره خرید مسکن را به تعیین نتیجه انتخابات موکول کردهاند این وضعیت در بازار خودرو نیز به چشم میخورد. به گفته نائب رئیس اتحادیه نمایشگاهداران بازار خودرو این روزها خالی از مشتری است و خرید و فروش چندانی در بازار صورت نمیگیرد. بسیاری معتقدند مشتریان پس از برگزاری انتخابات به تدریج برای بازگشت به بازار تصمیم خواهند گرفت.
افت ۴ هزار واحدی شاخص در یک هفته؛
چشم انداز بورس در دولت آینده
گروه اقتصادی: بررسی وضعیت شاخص بورس در هفتهای که گذشت نشان میدهد که شاخص هفته اخیر را با نوسان سپری کرد؛شاخص بورس و اوراق بهادار این هفته کار خود را از سطح یک میلیون و ۱۵۱ هزار واحدی آغاز کرد و پس از فراز و نشیب کار خود را در کانال یک میلیون و ۱۴۷ هزار واحدی به پایان رساند که کاهش ۴ هزار واحدی را نشان میدهد.
یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه فعلا تا یک دوره چند ماهه نباید انتظار تحول در بازار سرمایه را داشته باشیم، گفت: نمیتوان انتظار داشت در دوره تغییر و تحول دولت جدید که مستلزم چندین مرحله شامل اعلام و تحویل ریاست جمهوری، انتقال دولت قبلی به دولت جدید و انتخاب وزرا و مدیران است که یک دوره انتقالی حدود ۵ یا ۶ ماهه است را خواهیم داشت.
فردین آقابزرگی درباره روند شاخص بازار سرمایه در چهارمین هفته خرداد ۱۴۰۰ گفت: فضای عمومی بازار سرمایه جدای از مهمترین عاملی که در ۴ ماه کذشته که دوره گذار اصلاح قیمتی بوده است و عمدتا هم با محوریت شرکتهای دانش بنیان و ارزنده بوده است اثر پذیرفته است.این کارشناس بورس گفت: البته این دوره برای آن دسته از نمادهایی که تا کنون معامله نشده اند و یا به هر علتی درگیر حجم مبنا و گرههای معاملاتی بوده اند در حال سپری شدن است و تحت تاثیر معاملات آن دسته از شرکتهایی که اقلیت تعداد شرکتهای بورس را در بر میگیرد، بودند.
آقابزرگی اظهار کرد: در ۳ هفته قبل اگر روزانه ۵ هزار میلیارد تومان ارزش صفهای فروش در بورس بود در حال حاضر به رقمی حدود یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تا ۲ هزار میلیارد تومان رسیده است که این ارقام مناسب هستند و به نظر میرسد با نزدیک شدن فاصله ارزش ذاتی و ارزش معاملاتی اغلب سهامهایی که در بورس مورد معامله قرار میگیرند فضای سرمایه گذاری تا حد لازم تلطیف شده است و ریسکهای موجود بر افزایش قیمت فزآیندهای که در سال ۹۹ با آن مواجه بودیم تا حدود بسیار زیادی کاهش پیدا کرده است.آقا بزرگی اظهار کرد: امیدوار هستیم با اتخاذ سیاستهای هماهنگ که بر خلاف سال ۹۹ که اغلب سیاستها هماهنگ نبود از جمله بهره بانکی، نرخ ارز و موارد دیگر با روشی معقول اگر بازارها را به تناسب یکدیگر در یک سو قرار دهند، یعنی تصمیمی در یک حوزه گرفته نشود که به ضرر سایر بازارها باشد روند حرکت بازار سرمایه مدار تعادل را میگذراند و در دوره شروع حرکت طبیعی بازار هستیم و مطمئنا بازدهی بازار نسبت به سال ۹۹ حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد مثبت خواهد بود.با توجه به اینکه در این هفته شاهد هیجانات انتخابات هستیم معتقدم، چون دیدگاه هر یک از کاندیدای ریاست جمهوری نسبت به بازار سرمایه تا حدود زیادی مشخص شده است بنابراین نمیتوان انتظار داشت در دوره تغییر و تحول دولت جدید که مستلزم چندین مرحله شامل اعلام و تحویل ریاست جمهوری، یک دوره انتقالی حدود ۵ یا ۶ ماهه است را خواهیم داشت.
او گفت: معتقدم انتظار تغییر و تحول اساسی در این بین در کمترین حالت تحقق خواهد بود، اما مفروضات بر این پایه است که سیاستهای نا صحیح اقتصادی و بازار سرمایه در سال ۹۹ با انتخاب هر یک از گزینههای کاندیدای ریاستجمهوری تکرار نخواهد شد که این خود مزیت و چشمانداز مناسبتری را برای بازار سرمایه رقم خواهد زد، اما به صورت مقطعی نمیتوان گفت که در آینده بازار به صورت مطلق مثبت یا منفی خواهد بود چراکه بازار فعلا تعادل خود را به دست آوره است.
شفافیت در بورس با مشخص شدن رئیسجمهور
دیگر کارشناس بازار سرمایه، در رابطه با پیش بینی وضعیت بورس در هفته آینده اظهار کرد: روند بازار سرمایه در هفتهای که گذشت، نزولی و بسیار ملایم بود و بازار سرمایه در حال درجا زدن بود یعنی یک روز مثبت و یک روز منفی بود.
کوروش آسایش افزود: در حال حاضر عرضه در بازار سرمایه بسیار کاهش و تقاضا افزایش یافته است، اما باز هم ابهاماتی که از آینده وجود دارد از جمله، توافقی که هنوز صورت نگرفته و صحبتهای آن هنوز هست و انتخاب رئیسجمهور و سایر مباحث سبب عدم تثبیت روند بازار سرمایه شده است. در روز چهارشنبه عرضه بسیار افزایش یافت و احتمالا در هفته آینده نیز ابتدای روز معاملات عرضه زیاد باشد، اما از اواسط بازار شنبه، بازار بهتری را خواهیم داشت.آسایش در خصوص ابهامات تاثیرگذار بر بازار سرمایه گفت: طی روزهای آینده ابهامات بازار سرمایه کاهش خواهد یافت و یکی از ابهامات بورسی، رئیسجمهور آینده است که امروز مشخص میشود. البته ریاست جمهوری در مرداد ماه پست دریافت میکند، اما شعارها و صحبتهایی که در خصوص بازار سرمایه گفته شده، خوشبینی را به بازار سرمایه باز میگرداند.
بحث برجام و سایر اتفاقات سیاسی نیز که تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه دارد از دیگر ابهامات بازار سرمایه است. طی هفتههای گذشته سهام برخی از شرکتها که با منفی بسته شده بودند، با منفی ۲۰ -۳۰ درصد بازگشایی شدند و در صف فروش نیز رفتند. با بهتر شدن وضعیت بازار سرمایه، قاعدتاً سهام بیشتری طی هفته آینده بازگشایی میشوند. از طرفی، به فصل مجامع هم رسیدیم و با تشکیل مجامع، سهام با دامنه نامحدود بازگشایی میشوند و به هر حال امید است که هفته جاری هفته بهتری باشد و از نظر تکنیکال نیز شیب نزولی بازار سرمایه بسیار کاهش یافته است.
وی در خصوص روند بازار سرمایه در میان مدت اظهار کرد: با نزدیک شدن به شهریور ماه پولهای پارک شده موجود در بازار سرمایه وارد بورس میشوند. همچنین حقوقیهایی که در این مدت کاری انجام نداند نیز اقدام به خرید سهام میکنند.در حال حاضر اکثر سهام در ناحیه حمایتی و کف قیمتی هستند و لیدرهای بازار سرمایه و بسیاری از سهام نیز بعد از مجمع با منفی بازگشایی میشوند که این سبب روان شدن معامله میشود.همچنین انتشار گزارشهای ماهانه و تحلیلهایی که در سودهای شرکتهای مختلف از جمله، شرکت پالایشگاهی صورت گرفته نیز نشان دهنده وضعیت خوب بازار سرمایه است. هفته گذشته مجدد شاهد کاهش نرخ بین بانکی بودیم، امید است که این روند ادامه دار باشد و کاهش نرخ بین بانکی هم پول را به سمت بازار روان کند.
با توجه به گفتههای کارشناسها به این نتیجه میرسیم که سهام در کف قیمتی قرار دارند و ابهامات زیادی از جمله رئیسجمهور آینده روند بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار داده با مشخص شدن رئیسجمهور آینده شفافیت بسیاری در بورس و اقتصاد خواهد افتاد.
عوامل مختلفی برای سقوط سال گذشته شاخص بورس نام برده میشود و گروهی از کارشناسان عوامل پولی را علت اصلی سقوط بورس میدانند.بعد از رشد شتابان شاخص بورس در ۵ ماهه نخست سال ۱۳۹۹ و تشویقهای مکرر مسئولان از جمله شخص رئیس محترم جمهور، رئیس بانک مرکزی، وزیر اقتصاد برای حضور مردم در بورس و جذب سرمایههای خرد و کلان مردمی به بازار سرمایه، به ناگاه از اواخر مرداد سال ۱۳۹۹ عوامل مختلفی دست به دست هم داد تا شاخص را با افتی حدود ۵۰ درصدی و بسیاری از سبدهای سرمایه گذاری مردم را با ضررهای ۶۰ الی ۸۰ درصدی مواجه کند.از عوامل مختلفی برای افت شاخص بورس نام برده میشود. برخی عدم شفافیت تراکنشهای حقوقیهای بزرگ بازار و فقدان رگولاتوری سازمان بورس بر این تراکنشها و رفتارهای حقوقیهای بزرگ، یا عرضههای بدون برنامه ریزی سهام عدالت در بازار و در ادامه عدم نظارت بر چگونگی فروش این سهام مردم توسط بانکها و کارگزاریها در بازار را علت ریزش بورس میدانند و برخی دیگر نیز مانند آنچه در دومین مناظره میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری گذشت، دلایل سیاسی نظیر اختلاف میان وزارت اقتصاد و وزارت نفت را علت سقوط بورس معرفی میکنند.
سقوط ارزش پولی ملی در ۳ سال گذشته دستوری بود؛
راغفر: هیچ جای دنیا نظام نرخ ارز شناور نداریم
در طی دهه گذشته سیاستهای اقتصادی که دنبال شد هم وضعیت تورم و هم وضعیت بیکاری را وخیمتر کرد و شاهد جهش نرخ ارز، تورم و... بودیم به طوری که تقریبا سرمایه گذاری کاهش جدی پیدا کرده در چند سال اخیر حتی منفی شده است. در همین خصوص گفتگویی با حسین راغفر اقتصاددان راجع به اولویتهای اقتصادی است که دولت سیزدهم باید دنبال کند، صورت گرفت که در ادامه قابل مشاهده است.
* برخی نامزدها در این چند وقت اخیر گفتند که ما نمی توانیم قیمتها را دستوری اداره کنیم باید ارز را به بازار آزاد بسپاریم با توجه به واقعیتهای اقتصاد ایران و با توجه به شرایط تحریمی که درگیر آن هستیم سیاست ارزی مناسب و رژیم نرخ ارز مناسبی که دولت آینده باید دنبال کند چه باید باشد.
باید ببینیم چرا قیمت ارز دستوری افزایش پیدا کرد و چیزی اصلا به اسم بازار ارز وجود ندارد و هیچ جای دنیا هیچ تجربهای به اسم بازار آزاد ارز یعنی بازار شناور ارز وجود خارجی ندارد. حتی آنهایی که مدعی بازار شناور هستند هم تاحدود زیادی کنترلهایی را بر بازار اعمال میکنند. نکته نخست این است که هیچ جایی هیچ تجربهای ما در دنیا نداریم که بازار ارز شناور آزاد وجود داشته باشد. یعنی این یک نظریه است اما در عمل همه دولتهایی که مدعی داشتن بازار ارز شناور بودند کنترلهایی را برای تنظیم قیمت ارزشان اعمال کردند.
*یعنی همه جای دنیا دخالت دولت را در بازار داشتند؟
قطعا همه جا داشتیم منتها نسبت این میزان دخالت با توجه به شرایط اقتصادی آن کشورها متفاوت بوده ضمن اینکه در کشور ما بعد از جنگ تحمیلی درست است که جنگ در جبههها را به آن معنا نداشتیم اما جنگ اقتصادی کماکان بر اقتصادکشور اعمال شد و خوب بعضی زمانها این موضوع شکلهایش فرق کرد یک موقعی امکان فروش ارز را بیشتر فراهم کردند همان اوایل جنگ و این زمینههایی برای رشد واردات در کشور را فراهم کرد و این سبب شد که تمام بنگاههای کوچک و متوسطی که در طول جنگ در حوزه صنعت شکل گرفته بودند همه ورشکست شدند و اینها از تولید خارج شدند. این صنایع میتوانستند که بنیانهای تولید صنعتی کشور را بعد از جنگ فراهم کنند. بنابراین ازادسازی در واقع اقتصاد کشور و اینکه امکان فراهم کردند که ما درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت بالا برود از آن طرف هم فرصتهایی را فراهم کردند برای اینکه واردات در کشور افزایش پیدا کند.
*درباره یارانهها بگویید
از همان ابتدا گفتیم این تورمی که ایجاد میکند خودقدرت خرید یارانه را از بین میبرد ضمن اینکه در سال ۹۱ وقتی که دولت دوازدهم داشت جایگزین میشد وزیر اقتصاد دولت یازدهم اعلام کرد که ما هر ماه سر ماه که میشود ماتم میگیریم که چگونه این سه هزارو ۵۰۰ میلیارد تومان را از منابع جمع آوری کنیم وزیر نفت هم همواره گله مند بود که منابع ارزی و نفتی کشور که باید صرف سرمایه گذاری و توسعه بخشهای مختلف کشور بشود به توزیع یارانه بین مردم مصروف میشود. بالغ بر ۱۱ سال است که یارانه نقدی به مردم میپردازیم، همان سالهای اول محاسبه کرده بودیم این حداکثر به ۴ دهک بایستی پرداخته میشد و نه به همه مردم. یعنی ۶۰درصد کسانی که یارانه گرفتند به ناحق این یارانهها را دریافت و استفاده کردند منابعی که میتوانست صرف سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در کشور بشود. این بازی که اتفاق افتاده و امروزه همه مردم متوجه شدند که پرداخت یارانه نقدی به زیان خود آنهاست کما اینکه بعد از سال چهارم پرداخت یارانههای نقدی از سال ۹۱ و ۹۲ بود که از مردم وقتی سوال کردند که شما حاضر هستید که یارانه هایتان قطع بشود ولی قیمتها برگردد به پیش از پرداخت یارانهها همه تایید کردند که بهتر است این اتفاق بیفتد. این توضیحاتی که امروزه داده میشود نشانهای از یک نوع عوام فریبی است هیچ توضیح دیگری ندارد و منطق اقتصادی ندارد مگر کشورهای دیگری که یارانه میپردازند از فروش نفت و گاز این منابع را تامین میکنند.