معامله‌گران احساس می‌کنند مطابق با گفته ها و ادعاهای مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده از ۳۰ شهریور، آمریکا مکانیسم ماشه را فعال خواهد کرد و ذیل آن تمامی تحریم‌های شورای امنیت به واسطه بازگشت قطعنامه های شش گانه این شورا علیه ایران احیا خواهد شد. این در حالی است که عده دیگری هم عنوان می‌کنند، چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. از نگاه این گروه، آنچه از لحاظ سیاسی بازار را تحت تاثیر قرار داد، احساس نگرانی برخی از معامله‌گران است و همین عامل هم موجب شده که گروهی ترجیح بدهند ریال خود را به طلا و دلار تبدیل کنند. گزارش‌ها از روند بازار نشان می‌دهد که از ابتدای سال تاکنون دلار با افزایشی بیش از ۱۲ هزار تومان روبه‌رو شده است و در این میان، برخی از جریان‌های بازار، از هدایت قیمتها به ارقامی بالاتر هم می‌گویند. تشدید نوسانات ارزی و ورود دلار به کانال ۲۷ هزار تومان موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد مقدمات کاهش قیمتها را در بازار ارز فراهم کرد.
سیاست‌های بازارساز موقتا در روز نخست اجرای طرح در بازار جواب داد و دلار با کاهش ۱۰۰۰ تومانی همراه شد؛ دلار از ۲۷ هزار و ۲۰۰ تومان به ۲۶ هزار و ۲۰۰ تومان در پایان معاملات کاهش یافت اما روند نزولی در بازار خیلی دوام نداشت و از میانه هفته مدار قیمت ارز افزایشی شده است؛ این درحالی است که در روزهای گذشته بازارساز به منظور کاهش اختلاف نرخ رسمی دلار با بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافی های بانکی و بازار متشکل ارزی را بیش از ۳ هزار تومان افزایش داد. البته نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغییر است و در چند نوبت قیمتها در این صرافی ها تغییر می‌کند.
از مهمترین دلایل تشدید نوسانات در بازار ارز به اذعان فعالان ارزی حاضر در خیابان فردوسی، تهدیدهای امریکا مبنی بر فعال کردن مکانیسم ماشه از هفته آینده است. صراف‌ها و فعالان بازار ارز می گویند احتمالاً تا هفته آینده فضای بازار ارز مانند روزهای قبل با نوسان قیمتی همراه باشد اما بعد از آن با کاهش التهابات، کاهش قیمت ها را خواهیم داشت. یکی از صراف‌ها می گوید: هفته قبل صرافی های بانکی با ثبات قیمت موجب افزایش اختلاف نرخ ارز با بازار آزاد شدند و همین موضوع باعث تحریک مجدد بازار همزمان با کاهش شاخص بورس بود.آنطور که بازاری‌ها می گویند، جو روانی منفی در بازار موجب شد تا در روزهای قبل مردم عادی با سرمایه‌های خرد که بعضاً از بورس بیرون آورده بودند، راهی بازار ارز شوند اما نکته مهم این روزهای بازار ارز جو منفی است که در بین خریداران ارز وجود دارد؛ نگرانی ها از تهدیدهای امریکا مبنی فعال سازی مکانیسم ماشه موجب شده تا برخی به بازار دلار هجوم بیاورند و اقدام به خرید کنند.
قیمت‌های نجومی
از آنجا که افزایش قیمت ارز بر همه بازارهای کشور تاثیر مستقیم می‌گذارد، در همین مدت کوتاه قیمت خودرو و طلا بالا رفته و بازار سرمایه هم درروزهای اخیر به گرانی دلار واکنش مثبتی داشته است و بازارهای موازی از جمله سکه، خودرو و مسکن نیز با نوسان صعودی همراه بوده‌اند، در واقع افزایش قیمت ارز بهانه‌ای شده تا قیمتها در بازارهای دیگر نیز با نوسان همراه شود و گرانی در تمامی حوزه‌های اقتصادی صورت گیرد؛ از لاستیک خودرو تا تیرآهن و مصالح ساختمانی و از تخم‌مرغ تا کره همگی شاهد جهش قیمت تا دو و سه برابر و حتی بیشتر بوده‌اند. تا جایی که یک فعال در بازار تولید و توزیع تخم‌مرغ گفته است: مردم با این وضعیت گرانی دلار و نهاده‌ها، منتظر تخم‌مرغ شانه‌ای ۵۰ هزار تومان باشند. حاشیه‌های افزایش قیمت و سهمیه‌بندی کره هم که درروزهای گذشته طنزهای فراوانی را در فضای مجازی به وجود آورد.قیمت سکه هم در روزهای گذشته به طرز فزاینده‌ای در حال افزایش بوده‌است و سکه بهار آزادی از مرز ۱۳ میلیون تومان گذر کرده است و قیمت سکه هم که از ابتدای سال با افزایش بیش از ۱۳۰ درصدی مواجه بوده حالا همگام با دلار صعود می‌کند. هر چند نوسانات در بازار ادامه دارد اما فعالان بازار سکه و طلا، دلیل اصلی این افزایش قیمت را ناآرامی‌های اخیر دلار می‌دانند و می‌گویند: نوسانات ارزی بازار طلا و سکه را نیز متشنج کرده و باعث افزایش تقاضا برای خرید طلای آبشده و سکه شده است. در واقع مردم می‌خواهند دارایی‌هایشان را از کاهش بیشتر ارزش نجات دهند.به گفته فعلان بازار، یکی از دلایل دیگر افزایش قیمت ارز در بازار افزایش چشم گیر درهم امارات می‌باشد؛ نرخ درهم امارات هم در بازار نیما و هم بازار آزاد در هفته‌های اخیر افزایش چشمگیر داشته است؛ در واقع افزایش قیمت درهم بیانگر بالا بودن تقاضای خرید ارز در بازار است.پیش از این فعالان اقتصادی از نرخ های بالا بخصوص در سامانه نیما برای تامین ارز گله داشتند و می‌گفتند با این قیمتها، فعالان اقتصادی برای خرید ارز به مشکل می‌خورند چرا که قیمتها کاملا فضایی شده است.
سفره خالی‌تر کارگران در پی گرانی دلار
در کنار تمامی آثار گرانی نرخ ارز بر بازارها، یکی از مهمترین اثرات بالا رفتن قیمت دلار، تاثیرات تورمی بسیار بر اغلب کالاهای خانوار دارد؛ برای نمونه، براساس آمارهای اقتصادی، در یک ماه گذشته، قیمت گوشی‌های هوشمند و تبلت تا مرز ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است؛ این در حالیست که باتوجه به مجازی شدن تحصیل به دلیل کرونا، این کالاها یعنی گوشی هوشمند و تبلت، از ضروریات اساسی اکثر خانواده‌های مزدبگیر محسوب می‌شوند
؛ خانواده‌هایی که این روزها به دنبال تجهیزات الکترونیکی ارزان قیمت و با کیفیت در بازار هستند اما پیدا نمی‌کنند.در این بین، «مسکن» رکوردارِ افزایش قیمت‌هاست. براساس آخرین گزارش بانک مرکزی، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران در مردادماه امسال ۲۳ میلیون و ۱۱۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۱۰.۵ و ۷۷.۴ درصد افزایش نشان می‌دهد.
در این میان، کارگرانی که دیگر حتی رویای خانه‌دار شدن را در سر نمی‌پرورانند، در تامین نیازهای خوراکی، بهداشتی و درمانی خانوار نیز عاجز هستند؛ باید حذف ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی را نیز به این چیدمانِ ناموزون بیفزاییم؛ گرچه تا پیش از این، ارز دولتی بیشتر یک رانت بود برای کسانی که می‌توانستند به بهانه واردات از آن منتتفع شوند ولی دستور قطع آن می‌تواند از نظر روانی بازهم یک شوک مجدد به بازار کالاهای اساسی وارد کند و به خصوص قیمت کالاهای خوراکی را افزایش دهد.به گفته فعالان کارگری، نرخ سبد با در نظر گرفتن هزینه‌های مسکن و بهداشت به ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است و برداشتن ارز دولتی از سبد معیشت، ضربه بزرگی بر سفره‌های مزدبگیران وارد می‌آورد. گروه‌های غیرمزدبگیر اموال منقول و غیرمنقولی دارند که به لطف سیاست‌های غلط اقتصادی، ارزش این اموال در سه سال اخیر حداقل ۵ برابر شده است؛ پس این گروه‌ها چندان نگران نیستند؛ همه‌ی بلایا فقط بر سر مزدبگیران نازل می‌شود و بس! در کجای دنیا، قیمت مسکن یا خودرو در سه سال پنج برابر می‌شود؛ هرکسی اموال غیرمنقول داشته، حالا میلیاردر شده؛ فقط سر کارگر حداقل‌بگیرِ مستاجر بی‌کلاه مانده است! چرا فکری به حال این اوضاع نمی‌کنند؟
طی ۲ سال اخیر تاکنون ارزش ریال ایران در مقایسه با ۲۲ ارز خارجی بین ۱۶۰ تا ۲۱۸ درصد افت کرده است
ارزش ریال در مقابل پول عراق و افغانستان ۱۸۰ درصد کم شد!
گروه اقتصادی: در دوره ریاست عبدالناصر همتی بر بانک مرکزی از تاریخ ۳ مرداد سال ۱۳۹۷، ارزش ریال ایران در مقایسه با ۲۲ ارز خارجی بین ۱۶۰ تا ۲۱۸ درصد افت کرده است.
به گزارش «نود اقتصادی» بررسی مقایسه‌ای نرخ ۲۲ ارز خارجی در دوره ریاست عبدالناصر همتی بر بانک مرکزی نشان می‌دهد طی این مدت که شروع آن از تاریخ ۳ مرداد سال ۱۳۹۷ بوده، ارزش ریال ایران در مقابل ۲۲ ارز ذکر شده در جدول به‌طورمیانگین بین ۱۶۰ تا ۲۱۸ درصد افت پیدا کرده است. طی دوره همتی، در میان این ۲۲ ارز خارجی، فرانک سوئیس با ۲۱۸ درصد بیشترین رشد را در مقابل ریال ایران داشته است. پس از آن، کرون دانمارک با ۲۰۴ درصد در رتبه دوم، ین ژاپن با ۲۰۲ درصد در رتبه سوم، روپیه هند با ۱۹۷ درصد در رتبه چهارم و یورو نیز با ۱۹۴ درصد رشد در مقابل ریال ایران، در رتبه پنجم قرار دارد. در این رده‌بندی دلار آمریکا نیز با رشد ۱۹۰ درصدی در مقابل ریال کشورمان، رتبه هشتم را بین ۲۲ ارز خارجی داشته است. در بین کشورهای همسایه نیز، طی دوره ریاست همتی بر بانک مرکزی، ارزش دینار بحرین در مقابل ریال ایران با ۱۹۱ درصد رشد در رتبه هفتم بین ۲۲ کشور قرار دارد. پس از آن، درهم امارات، ریال عربستان، ریال قطر و ریال عمان هر کدام با ۱۸۹ درصد در رتبه‌های ۹ تا ۱۲ قرار دارند. دینار کویت با ۱۸۶ درصد در رتبه ۱۴، دینار عراق با ۱۸۳ درصد در رتبه ۱۶، افغانی افغانستان با رشد ۱۷۵ درصدی در رتبه ۱۷، روپیه پاکستان با ۱۱۹ درصد در رتبه ۱۹، لیر ترکیه با ۸۷ درصد در رتبه ۲۰، منات آذربایجان با رشد ۱۴ درصدی در رتبه ۲۰ و روبل روسیه نیز با ۱۳ درصد در رتبه ۲۲ قرار دارد.