در آستانه سالگرد صدور فرمان دونالد ترامپ برای خروج آمریکا از توافق هستهای شنیدهها حاکی از آن است که مقامات جمهوری اسلامی در پی اعلام و اجرای تصمیماتی تازه در خصوص برجام هستند.
اگر به یک سال قبل بازگردیم، ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ را به یاد میآوریم که رییسجمهور روحانی دقایقی پس از اعلام فرمان ترامپ برای خروج ایالات متحده از برجام در برابر دوربینهای تلویزیون قرار گرفت و خطاب به جامعه جهانی اعلام کرد که دولت جمهوری اسلامی به ریاست او به طرفهای باقی مانده در توافق هستهای مدتی (که ابتدا چند هفته بود و در ادامه چند ماه شد) را فرصت خواهد داد تا با یافتن راهحلهایی از دستاوردهای اقتصادی ایران از توافق هستهای در این شرایط جدید محافظت کنند و در صورت ناتوانی روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان که به گروه ۱+۴ معروف شدند در انجام این کار، "تصمیم نظام" را اعلام خواهد کرد. حالا یک سال از آن شب میگذرد و ظاهرا در روزهای آینده رییسجمهور تصمیم نظام درباره توافق هستهای را اعلام خواهد کرد. بنابر آنچه از شنیدهها برمیآید جمهوری اسلامی به دنبال پایان دادن به اجرای بخشی از تعهدات برجامی خود است.
این تصمیم به معنای آن است که تنش یک سال اخیر میان ایران و آمریکا تبدیل به تنشی فراگیرتر خواهد شد که اعضای باقی مانده در توافق هستهای را نیز در این مسئله در جبهه ایالات متحده قرار میدهد. بیانیه اخیر اتحادیه اروپا مبنی بر پشتیبانی کامل از سازوکار ویژه مالی تجارت با ایران موسوم به اینستکس و همچنین تاسف عمیق از تحریمهای اثرگذار آمریکا علیه ایران نشانگر آن است که دولتهای اروپایی به همراه روسیه و چین به شدت به دنبال حفظ برجام هستند و چنین تصمیمی از سوی مقامات ایران معنایی جز کمکی ناخواسته به ترامپ و همراهانش در پایان دادن به برجام نخواهد داشت و نتیجه آن پایان برجامی است که حتی اگر دستاورد اقتصادی آن تقریبا هیچ شده باشد همچنان با رویکردی سیاسی و امنیتی توافقی قابل قبول است و حفظ آن در راستای منافع ملی ارزیابی میشود. به نظر میآید راه تقویت برجام، همچنان دست یافتن به برجامهایی دیگر است، نه همراهی با دولت آمریکا در آسیب رساندن بیشتر به آن!