سالهاست بحث افزایش تعطیلات رسمی هفته در ایران در دستور کار دولت و مجلس قرار دارد.
این موضوع از مجلس ششم تا کنون بارها مورد بررسی قرار گرفته و حالا در تاریخ پانزدهم اسفند ماه سال ۱۴۰۳ ، بالاخره مجلس در صحن علنی با وجود تذکرات شدید فعالان اقتصادی و بخش خصوصی و... با تعطیلی پنجشنبه و جمعه در ایران موافقت کرد و ساعت کاری کارکنان دولت را در شرایطی که تشدید تحریمهای اقتصادی تصویر ناگواری را پیش روی ایران قرار داده را کاهش داد.پیش از این در ۲۶ اردیبهشت ماه سال جاری مجلس، با تعطیلی شنبهها به عنوان روز دوم تعطیل موافقت کرد اما در نهایت این مصوبه از سوی شورای نگهبان تایید نشد.
محمود احمدینژاد کسی بود که صراحتا از تعطیلی پنجشنبهها دفاع میکرد . احمدی نژاد اما از هر تریبونی بهره گرفت تا ثابت کند ایران به تعطیلات بیشتری نیاز دارد. او تعطیلات در ایران را کم دانسته و اعلام میکرد ایران یکی از کمترین تعطیلات رسمی را در جهان دارد و باید تعطیلات با هدف افزایش بهرهوری افزایش یابد.
در این مسیر هشدارهای کارشناسان نیز در خصوص زیانهای اقتصادی تعطیلات پنجشنبه خریداری نداشت. کارشناسان بر این اعتقاد بودند که تعطیلات پنجشنبه و جمعه شمار روزهایی که ایران قادر به مراوده با بازارهای جهانی نیست را به چهار روز هفته افزایش میدهد. پیشنهاد جایگزین این بود که روز دوم تعطیل در ایران به جای پنجشنبه، شنبه باشد اما این پیشنهاد نیز مخالفان جدی و زیادی داشت چرا که عنوان میشد تعطیلی شنبه منطبق با تعطیلات یهودیان است و کشور اسلامی نباید با این تعطیلات خود را هماهنگ کند.
مخالفان چه کسانی بودند؟
هر چند در بیست سال گذشته بارها و بارها فعالان اقتصادی بخش خصوصی مخالفت صریح خود با تعطیلی روز پنجشنبه را اعلام کردند اما با این حال مجلس شورای اسلامی در پانزدهمین روز اسفند این موضوع را به تصویب رساند. پیش از این در اردیبهشت ماه سال جاری کشانی، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان اصفهان اعلام کرد: تعطیلی پنجشنبهها ۸.۳ میلیارد دلار به تجارت بین المللی کشور ضرر میزند و این ضرر تنها مختص عدهای نیست.در حقیقت ضرر ۸.۳ میلیارد دلاری تجارت کشور با تعطیل شدن پنجشنبهها باعث می شود درآمد ارزی کشور کاهش و نرخ ارز افزایش یابد که تاثیر آن را دقیقاً بر زندگی مردم ببینیم.در عین حال صدرالدین نیاورانی، نایب رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی در گفتوگو با ایسنا، نیز با تاکید بر اینکه تعطیلی پنجشنبهها زیان اقتصادی به همراه دارد گفته بود: بالاخره یک روزی کشور به تعطیلی روز شنبه که عرف منطقه شده تن میدهد، کشورهای مترقی و اسلامی هم در منطقه به تغییر تعطیلات تن دادند. حتی برخی کشورها مثل ترکیه، شنبه و یکشنبه تعطیل هستند و روز جمعه ساعت نماز را تعطیل میکنند. پیشبینی وی در این زمینه البته محقق نشد و مجلس ترجیح داد شمار روزهایی که ایران قادر به ارتباط با بازارهای جهانی است را به سه روز در هفته کاهش دهد.فروردین ماه سال جاری نیز اتاق بازرگانی تهران در بیانیهای صراحتا اعلام کرد: اتاق بازرگانی تهران در بیانیهای در مورد افزودن روز پنجشنبه به جای شنبه، به تعطیلات پایان هفته عنوان کرد که تصمیمی گرفته شده که نشانه عدم باور قلبی و ذهنی به بخش خصوصی است.در بخشی از بیانیه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در واکنش به مصوبهی کمیسیون اقتصادی در خصوص تعیین روز پنشحبه به عنوان روز تعطیل در ایران تاکید شد: تصمیم اخیر کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در صورت تأیید نهایی و تبدیل به قانون جاری کشور، قطع ارتباط اقتصاد کشور با بازارهای بینالمللی را به چهار روز در هفته افزایش میدهد و روشن است که در شرایط تحریم و محدودیتهای خارجی و تنگناهای داخلی، زیان مضاعفی بر اقتصاد کشور خصوصاً در شرایط دشوار کنونی تحمیل خواهد شد.محمد بحرینیان، پژوهشگر توسعه نیز در واکنش به این تصمیم کمیسیون اجتماعی به خبرآنلاین گفته بود ما در شرایطی هستیم که نیاز به کار بیشتر داریم نه تعطیلی بیشتر و اگر قرار نیست روز شنبه تعطیل شود، بهتر است تعطیلی روز پنجشنبه نیز منتفی شود و روال قبل برقرار بماند.
موافقان تعطیلات پنجشنبه چه کسانی هستند؟
آرمان خالقی، عضو هیات مدیره خانه صمت، گفت: «دوستان چند دلیل برای تعطیل پنجشنبه و جمعه دارند. یکی از این دلایل افزایش نرخ جمعیت است. آیا با تعطیل پنجشنبهها جمعیت تهران در ۱۰ سال اخیر افزایش داشته است؟! ما امروز در مورد کاهش باروری در کشور حرف میزنیم. یا برای مثال، از کل جمعیت تهران، چند درصد از مردم روز پنجشنبهها به بهشت زهرا مراجعه میکنند؟»در عین حال عباس عبدی نیز در این باره در یادداشتی نوشته بود: یکی از طرفداران وضع موجود تعطیلی پنجشنبه هم به فرزندآوری ربط داده شده و گفته که: «یکی از دلایل موافقان تعطیلی پنجشنبهها افزایش نرخ جمعیت است!»
ماجرا هنگامی جالب میشود که آقای حداد عادل هم وارد موضوع میشود، آن هم چند سال پس از تصویب و اجرای این قانون بسیار پرهزینه و شکستخورده!علیاکبر علیزاده، نماینده مجلس نیز گفته است: ۹۰درصد تجارت ما با همسایگان است، مدل تعطیلی همسایگان هم مثل خودمان بوده و ربطی به پنجشنبه و شنبه ندارد.محمدتقی نقدعلی نماینده اصفهان نیز معتقد بود تعطیلی شنبه به جاش پنجشنبه آثار سوء فرهنگی دارد.روحالله حریزاوی، قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی نوشت: تکلیف تعطیلات آخر هفته مشخص است و رهبر انقلاب بارها نسبت به عواقب پیروی از سبک زندگی کفار هشدار دادهاند.در عین حال محمدجواد حاج علیاکبری، امام جمعه تهران نیز مصوبهی پیشین مجلس برای تعطیلی پنجشنبه را اقدامی دانست که به مومنان برخورد . آیتالله سبحانی نیز در آن زمان در بیانیهای مخالفت خود با این اقدام را اعلام کرد و معتقد بود موضوع تنها اقتصاد نیست و نباید فرهنگ و سنن را نادیده گرفت.حالا از پس نزدیک به دو دهه بحث در خصوص انتخاب روز دوم تعطیلی در ایران، بالاخره نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تعطیلی پنجشنبهها موافقت کردند تا شمار روزهایی که ایران ارتباطی با بازارهای جهانی ندارد از سه روز به چهار روز افزایش یابد.