به گزارش فرارو، افزون بر ادعای مذکور، وزرای شورای همکاری بار دیگر ادعای امارات درباره مالکیت این کشور بر سه جزیره تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی را تکرار کردند.
با توجه به این که ادعای مالکیت امارات بر جزایر سه گانه، مسئله میدان گازی آرش و برنامه هستهای ایران بارها مورد بحث و مناقشه قرار گرفته، پرسشهایی مطرح است، از جمله این که چرا عربستان و سایر کشورهای حاشیه خلیجفارس نسبت به موضوعات مذکور، چنین مواضعی اتخاذ میکنند و آیا واکنشهای ایران نسبت به این شرایط مناسب و کافی است یا خیر. یک کارشناس ارشد سیاست خارجی و تحلیلگر روابط بینالملل در گفتوگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است.
علی بیگدلی گفت: «محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی در همان روزهای نخست آشتیکنان بین ایران و عربستان، اعلام کرد که چند مشکل اساسی بین ایران و عربستان وجود دارد. یکی از نخستین موضوعاتی که مورد اشاره وی قرار گرفت این بود که ایران باید تکلیف خود را با برجام روشن کند. مسئله دوم خروج ایران از کشورهای عرب و مسئله سوم مسئله تهدیدات موشکی بود؛ بنابراین با وجود این که نوعی رابطه دیپلماتیک بین ایران و عربستان برقرار شده است، نمیتوانیم معتقد باشیم که تمامی مشکلات ما با عربستان حل شده و به پایان رسیده است. به عبارت دقیقتر اگرچه ما یک رابطه مقدماتی را با عربستان شروع کردهایم، اما هنوز آن گرمی روابطی را که انتظار داریم، شکل نگرفته است.در حال حاضر فضاهای جدیدی در حال شکلگیری در منطقه خاورمیانه است. از جمله این فضاهای جدید میتوان به این نکته اشاره کرد که کشورهای شیخ نشین خلیجفارس و عربستان همراه با آمریکا و اسرائیل به دنبال شکلدهی راههای ریلی به هند و ایجاد خطوط ترانزیت هستند. اردوغان، رئیسجمهور ترکیه هنگام سفر به عربستان و امارات، پیشنهاد داد که برای ایجاد یک کریدور شمال به جنوب، یک خط ترانزیت از امارات به کویت و عراق رفته و از آنجا به ترکیه کشیده شود و تا اروپا برسد. این در حالی است که اگر ایران در شرایط بهتری قرار داشت، اتفاقا، گزینه مناسبتر و نزدیکتری برای قرار گرفتن در این مسیر ترانزیت بود.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اظهارکرد: «کشور ما هم اکنون در یک حاشیه ناامن قرار گرفته و تحت شرایط فشار قرار دارد، در نتیجه تمام تلاش خود را به کار بستهایم که بیش از این در حاشیه یا انزوا نباشیم. هر اندازه این فشار و انزوا بیشتر باشد، شرایط نامطلوب اقتصادی، تشدید خواهد شد. در حال حاضر در یک وضعیت بلاتکلیف قرار گرفتهایم، البته مسئله درباره جزایر سه گانه ایران، متفاوت است و این جزایر برای ایران، حائز اهمیت بسزایی است در نتیجه قطعا ایران زیر بار نخواهد رفت. در خصوص میدان گازی آرش نیز حل این موضوع از طریق نهادهای رسمی و قانونی بینالمللی از جمله دادگاه لاهه ساده نخواهد بود، چرا که برای حضور در این دادگاه باید دو طرف رضایت داشته باشند و هیچ کشوری به تنهایی نمیتواند به دادگاه شکایت ببرد. کویت و عربستان معتقدند که همه چیز باید به آنها تعلق بگیرد و ایران هیچ سهمی از این میدان گازی ندارد. تنها راهحل این مسئله، استفاده از روشهای سیاسی است. یک راهکار غیر دیپلماتیک هم وجود دارد: که ما هم برویم و در گوشهای از این میدان گازی، عملیات حفاری گستردهای را آغاز کنیم که با توجه به تجهیزات مدرن و قدرتمند کویت و عربستان، عملا باز هم شرایط به نفع این کشورها خواهد بود.»
وی در ادامه یادآور شد: «این روزها، روابط کشورهای عرب خلیجفارس، بیش از هر زمان دیگری به سمت اتحاد و شکلگیری یک لیگ منسجم پیش میرود، از سوی دیگر، عربستان و اسرائیل نیز در آستانه شکلدهی روابط هستند؛ بنابراین فضای منطقه برای ایران بسیار حساس شده است. در حال حاضر ایران با یک دوگانه پیچیده از مشکلات داخلی اقتصادی و مسائل و چالشهای بینالمللی روبهرو است، بنابراین باید نگاهمان را تغییر دهیم تا به نتیجه قابل قبولی برسیم. تا زمانی که به برجام دست پیدا نکنیم و عضویت در FATF را نپذیریم، هیچ تغییری در وضعیت اقتصادی ما به وجود نخواهد آمد و عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای و حتی در بریکس نیز تغییر چندانی در وضعیت اقتصادی کشور نخواهد داشت. فراموش نکنیم که در همان روزهای نخست که ایران و عربستان سعودی به سمت تنشزدایی حرکت کردند، صحبتهایی درباره تمایل عربستان به تجارت و سرمایهگذاری در ایران مطرح میشد، اما عملا تا این لحظه با توجه به موانع موجود، شاهد اتفاق خاصی نیستیم.آزادسازی زندانیان و آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران یا افزایش نسبی صادرات نفت ایران را نمیتوان نشانههایی از شکلگیری قریبالوقوع برجام دانست و معتقدم تحولات اخیر، ربطی به برجام ندارد. زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، مدعی بود موافقتنامهای که با ایران امضا شده، همه مشکلات آمریکا با ایران را حل نخواهد کرد، چرا که مشکلات امریکا و ایران فقط به مسائل هستهای مرتبط نیست، بلکه مشکلات دیگری را نیز در منطقه و در سطح بینالملل شامل میشود.