سعید خطیب‌زاده در پاسخ به سئوالی در ارتباط با سفر اخیر جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اروپا به تهران و موضوع از سرگیری مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم‌ها بعد از وقفه‌ای بیش از سه ماهه افزود: زمان قطعی برگزاری مذاکرات رفع تحریم‌ها قطعی شده و مکان آن نیز تقریبا مشخص است.
خطیب‌زاده ادامه داد: ان‌شاءالله یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس میزبان این گفت‌وگوها خواهد بود و این گفت و گوها طی روزهای آتی و در همین هفته انجام می‌شود . خطیب‌زاده همچنین با بیان این که آقای بورل تلاش جدی کرد که مذاکرات ادامه پیدا کند و ما از نقش تسهیل‌گری اتحادیه اروپا و آقای بورل در این زمینه قدردانی می‌کنیم افزود: بعد از قطع نامه اخیر شورای حکام آژانس آقای بورل در تماس‌هایی که داشتند تلاش جدی کردند که این مذاکرات ادامه پیدا کند. در تماسی که آقای بورل هفته پیش با آقای امیر عبداللهیان داشتند این درخواست را مطرح کردند که گفت‌وگوها بر اساس بسته پیشنهادی ایران که قبل از قطعنامه شورای حکام ارائه کرده بودیم، پیش برود.
وی گفت: وزیر خارجه در همین چارچوب از آقای بورل دعوت کرد که به تهران بیایند تا در این سفر پاسخ واشنگتن به این بسته مورد بررسی قرار بگیرد در سفر آقای بورل به تهران گفت و گوهای مفصلی بین ایران و ایشان انجام گرفت آقای بورل نظر طرف آمریکایی را منتقل کرده است و ایشان گفتند که آمریکا تعهد داده که در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمل کند. به تعهدات خود در این زمینه پایبند باشد و چرخه انتفاع اقتصادی ایران از احیای برجام را تضمین کند و به موضوعات اختلافی نیز مورد بررسی قرار بگیرد.
خطیب‌زاده افزود: آقای امیر عبداللهیان همچنین گفت و گوی خصوصی یک ساعته‌ای با آقای بورل با حضور معاونان، داشتند و در ابعاد مختلف ادامه مذاکرات رایزنی کردند.
آخرین فرصت برای احیای برجام
یک تحلیل‌گر روابط بین‌الملل گفت: فکر می‌کنم می‌توانیم محتاطانه خوشبین باشیم و احتمال توافق را ۵۰-۵۰ در نظر بگیریم. اهمیت توافق برای انجام مذاکره بین ایران و آمریکا از این جهت است که شاید این آخرین فرصت برای احیای برجام باشد. روی حرف بورل و اتحادیه اروپا هم مادامی که طرف آمریکایی اظهارنظر نکرده نمی‌شود خیلی حساب کرد.
کوروش احمدی، در ارزیابی نتایج سفر هماهنگ‌کننده برجام به ایران و در پاسخ به این سئوال که با توجه به اینکه تهران همواره از پایان مذاکرات و انتظار برای اتخاذ تصمیم سیاسی در واشنگتن سخن به میان آورده است، آیا این تصمیم به زعم ایران اتخاذ شده است، گفت: به نظر می‌رسد در جریان مذاکراتی که انجام شد، تصمیمی در مورد روش و رویه ادامه کار گرفته شده و نه محتوای کار. با این فرض که مسائل باقی‌مانده برای اینکه برجام نهایی شود، مسائل خاصی بین ایران و آمریکاست؛ یعنی ایران و آمریکا خواسته‌هایی دارند که بعضا طرف مقابل منکر ماهیت برجامی آنها است و آنها را عمدتاً فرابرجامی و دارای عوارض و ابعادی سیاسی در سیاست داخلی کشور دیگر می‌داند و این تنها نکات و مشکلات باقی مانده برای نهایی کردن برجام است، چراکه متن توافق وین تقریبا تکمیل و نهایی شده است و به قولی ۹۹/۹۹ درصد متنی که روی آن در وین مذاکره می‌شد، تکمیل شده است.وی ادامه داد: در نتیجه اعضای دیگر برجام یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین هر کاری که باید انجام می‌دادند، انجام داده‌اند و آنچه باقی است مسائلی است که دو طرف یعنی ایران و آمریکا با هم باید حل کنند، مسائلی مانند خواسته‌های منتسب به ایران مبنی بر اینکه سپاه از لیست FTO خارج شود و شاید درخواست خارج شدن شرکت‌ها و نفرات مرتبط با سپاه و قرارگاه خاتم‌الانبیاء از شمول تحریم‌ها و تضمین حقوقی و موضوعاتی دیگر از این قبیل که ممکن است وجود داشته باشد و ما خبر نداشته باشیم. این تلقی در طرف مقابل وجود دارد که این‌ها موضوعات فرابرجامی است چراکه برجام صرفاً در ارتباط با تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای بوده است.
وی افزود: برداشت این است که تصمیمات خاصی توسط ایران و آمریکا باید گرفته شود؛ تصمیماتی مانند حذف سپاه از لیست FTO و تعمیم تحریم‌ها به قرارگاه خاتم‌الانبیاء که آمریکا آن را در ارتباط با اتهامات غیرهسته‌ای می‌داند و مدعی است که به این دلیل در برجام ۹۴ از شمول تحریم‌ها خارج نشد. اگر اختلاف در این موارد حل شود، در آن صورت شرایط برای اجرای توافقی که در وین حاصل شده است، فراهم می‌شود. در غیر این صورت بن‌بستی که سه ماه گذشته وجود داشته ادامه پیدا می‌کند.
این تحلیل‌گر روابط بین‌الملل در پاسخ به این سئوال که با توجه به شرایط فعلی که دولت بایدن دارد و نزدیکی به انتخابات کنگره آیا می‌شود انتظار داشت که آمریکا بخواهد انعطافی در این حوزه انجام بدهد، گفت: همه این‌ها بستگی به شرایط توافق دارد.