نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در روزهای گذشته وعده‌های بسیاری داده‌اند. از ایجاد زمینه صادرات برای مرزنشینان تا پرداخت حقوق به زنان خانه‌دار و معافیت مالیاتی روستاییان.وعده‌هایی که یک محاسبه یا سرچ ساده نشان می‌دهد که شدنی نیست و گویا نامزدهای ریاست‌جمهوری لیستی از آرزوهای خود را ارائه داده‌اند بدون آنکه بررسی کنند چنین وعده‌هایی کارایی دارد یا نه. اما این وعده‌ها با واکنش فعالان اقتصادی و روزنامه‌نگاران مواجه شده است.چند روز قبل سعید جلیلی گفته بود: من به اکثر مرز‌های کشور رفتم و در پایانه‌های مرزی به‌خصوص در غرب حضور یافتم. من در سفری به بانه نگاه می‌کردم که جوانان ما نشستند که باری بیاید و کولبری کنند. من طرح مفصلی دارم که ۷ میلیون مرزنشین به صادرکننده تبدیل شوند که اقتصاد کشور را فعال کنند.
نامزدهای ریاست‌جمهوری ماشین حساب ندارند؟
این وعده او اما با واکنش پدرام سلطانی، عضو اتاق ایران مواجه شد. او در توییتی خطاب به جلیلی نوشت: کل صادرات پیله‌وری ما حدود ۷۰۰ میلیون دلار در سال است، که بخش بزرگی برای عدم ایفای تعهد ارزی است. اگر این میزان در ۴ سال، ۴ برابر هم شود، به هر نفر ۴۰۰ دلار صادرات و حدود ۴۰ دلار سود در سال می‌رسد.
سلطانی البته فقط وعده جلیلی را نقد نکرده بود. امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، دیگر کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ هم وعده داده بود که نظام مالیاتی را جوری اصلاح کنیم که در روستاها مالیات کمتری داده شود. این فعال بخش خصوصی در واکنش به این وعده هم نوشت: یعنی او نمی‌داند کشاورزی، دامداری و صنایع روستایی کلاً از مالیات معاف هستند؟
نقد دیگر مربوط به وعده محسن رضایی بود. پدرام سلطانی در توییتی نوشت: محسن رضایی برای نشان دادن شیوه درست خصوصی‌سازی، روسیه را مثال می‌زند. یعنی نمی‌داند که بدترین خصوصی‌سازی در روسیه بود که الیگارش‌های آن همه ثروت کشور را میان خود تقسیم کردند؟ای وای بر ما که این سال‌ها اینان بر سرنوشت ما مسلط بودند.
اما نقد وعده‌های محسن رضایی در فضای توییتر زیاد است. محسن رضایی، کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری از طرحی خبر داده که بر اساس آن به زنان خانه‌دار حقوق ماهانه بدهد. مرضیه محمودی، دبیر تحریریه تجارت‌نیوز در توییتی نوشت: براساس سرشماری‌ها، ۲۶ میلیون زن خانه‌دار داریم. اگر ماهانه یک میلیون هم حقوق بگیرند، اجرای این وعده ماهانه ۲۶ هزار میلیارد تومان هزینه دارد. ماهی ۱.۱ میلیارد دلار و سالی ۱۳.۵ میلیارد دلار!
داود سوری، اقتصاددان هم در واکنش به وعده ۲۵۰۰ کالری روزانه سعید جلیلی نوشت: وعده ۲۵۰۰ کالری روزانه، وعده خط فقر مطلق است. مشکل را فقط در اقتصاد می‌دانند، اقتصاد را هم به معیشت تعبیر می‌کنند. هر یک در چارچوب فکری خود و پذیرش سقف کوتاه و همواره در حال نزول سیاست و ایدئولوژی مدعی برنامه‌ای برای حل معیشت است. این سقف بر سر معیشت نیز آوار خواهد شد.
یک کارشناس اقتصادی درباره این‌که برخی طرح‌ها و برنامه‌های کاندیداها به معنای پول‌پاشی در دولت آینده است، گفت: این یک رقابت منفی است که متاسفانه باب شده است که کاندیداها عمدتا صحبت از افزایش بدون منطق یارانه‌ها می‌کنند؛ به طوری که یک نفر شروع کرده و بقیه نیز برای این‌که عقب نمانند، تبعیت کرده و این مسیر را دنبال می‌کنند.
عبدالحمید انصاری در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره طرح و برنامه‌های اقتصادی کاندیداهای سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری اظهار داشت: متاسفانه کسانی که مدعی هستند در حوزه اقتصاد، تحصیلات و کار تبحر دارند، تاکنون هیچ‌گونه برنامه اقتصادی قابل قبول و به‌درد بخوری ارائه ندادند.وی افزود: این در حالی است که ما انتظار داشتیم این کاندیداها بیشتر از بقیه شرایط اقتصادی کشور را تحلیل و ترسیم کند و سپس راه‌حل‌ها را ارائه دهند تا مردم با توجه به این راه‌حل‌ها تصمیم بگیرند چگونه رای دهند، اما اصلا به این سئوالات پاسخ داده نشد. این نشان می‌دهد که گروه مشاوران تبلیغاتی برخی از کاندیداها اساسا سوراخ دعا را گم کرده‌اند و دارند بد راهنمایی می‌کنند. انعکاسی هم که در مصاحبه‌ها می‌بینید، کاملا انعکاس منفی بوده و ترفندهایی چون دوقطبی‌سازی، دوگانه‌سازی و دیو و دلبرنمایی‌ها دیگر اثربخش نیست.انصاری با بیان این‌که ما واقعا متاسف هستیم که از آقایانی انتظار بود، اصلا برنامه و طرح قابل اعتنایی ارائه ندادند، متذکر شد: ما امیدواریم هر ۷ کاندیدا در آینده، تحلیل صحیحی روی سئوالات داشته باشند و به خصوص منابع برنامه اقتصادی خود را به روشنی بیان کنند.
رقابت منفی در پرداخت یارانه‌ها
این اقتصاددان درباره این‌که برخی طرح‌ها و برنامه‌های کاندیداها به معنای پول‌پاشی در دولت آینده است، گفت: به نظر می‌رسد این یک رقابت منفی است که متاسفانه باب شده است که عمدتا صحبت از افزایش بدون منطق یارانه‌ها می‌کنند؛ به طوری که یک نفر شروع و بقیه نیز برای این‌که عقب نمانند، به نوعی دارند تبعیت می‌کنند. البته بعضی از کاندیداها صحبت‌هایی راجع به منابع تامین یارانه‌ها می‌کنند، برای مثال، یکی از کاندیداها عنوان کرده که من افزایش یارانه‌ها را از محل حذف ۵، ۶ دهک بالا انجام می‌دهم، اما به طور عمده تفسیر و تعبیر روشنی از منابع ارائه نمی‌شود.
برنامه فورس‌ماژور اقتصاد ایران
وی با اشاره به سیاست‌ها و برنامه‌هایی که کاندیداها با توجه به شرایط اقتصاد کشور باید داشته باشند، عنوان کرد: به نظر من بخش اساسی اقتصاد کشور در حال حاضر حوزه تولید و اشتغال است و مسائل دیگر، حتی حوزه مسکن باید در درجات بعدی قرار گیرد. این به معنای این نیست که حوزه‌های دیگر اهمیتی ندارد، اما در شرایط حاضر به عنوان یک امر فورس‌ماژور باید حوزه تولید و اشتغال مورد توجه قرار گیرد.اشتغال یک فعالیت سیستمی است و اصلا فعالیت یک حوزه یا وزارتخانه خاص نیست. یک سیستم باید با یکدیگر کار کند تا خروجی آن، اشتغال باشد. در این سیستم، حوزه‌های مالیاتی، بیمه‌ای، دانشگاهی و... باید با مکانیزم‌های خاص خود، به فعالیت بپردازند و هدف‌گذاری شده، نیروی انسانی مناسب و متخصص را برای تولید مواد و مایحتاج مورد نیاز بازار تربیت کنند. در این مکانیزم به طور طبیعی خلق سرمایه و ثروت اتفاق می‌افتد. زمانی که خلق ثروت اتفاق بیفتد، پول دست شاغلان می‌آید و به این ترتیب، به طور طبیعی برنامه‌ریزی برای حوزه‌هایی مثل مسکن و معیشت فراهم می‌شود.
سیاست‌گذاری برای تورم
وی با اشاره به تاکید برخی کارشناسان بر حل مشکل تورم، گفت: ما اگر بخواهیم عوامل تاثیرگذار و مهم در وضعیت فعلی اقتصاد، مسائل جدی‌ای مطرح است. من می‌گویم اگر قرار بر اولویت باشد، تولید و اشتغال اهمیت دارد. تورم، صادرات، تنظیم قیمت‌ها و... همه این‌ها خیلی مهم هستند، اما آنچه که نظر من اولویت دارد، ساماندهی تولیدات داخلی. یعنی اساسا ما باید تولیدی داشته باشیم تا بتوانیم صادرات کنیم، درآمد داشته باشیم و مالیات بگیریم.
انصاری با تاکید بر این‌که کاهش تورم در اولویت‌های بعدی باید محل توجه سیاست‌گذار باشد، تصریح کرد: عموما کاندیداها به موضوع برجام و تحریم پرداخته‌اند، منتها اشتباهی که دولت در ۸ سال گذشته انجام داد، نباید تکرار شود که تمام تخم‌مرغ‌ها را در سبد مذاکره بگذاریم. ضمن این‌که بخشی از کارها باید با هوشمندی و مذاکره صورت گیرد، اما نباید خود را آویزان مذاکرات و یک مسیر کنیم. در واقع برنامه‌ها باید طبق دو سناریوی با وجود تحریم‌ها و بدون تحریم‌ها باشد.
در حالی که گرانی در همه کالاهای اساسی بیدا می‌کند؛
روحانی: افزایش قیمت کالاها پذیرفتنی نیست!
در حالی که این روزها گرانی محسوسی در سبد کالاهای اساسی مردم دیده می‌شود و تقریبا قیمت همه کالاها با افزایش مواجه شده است،رئیس دولت می‌گوید: افزایش قیمت کالاها پذیرفتنی نیست! اما مشخصا اعلام نمی‌کند دلیل این حجم از گرانی چیست؟
دویست و سی ویکمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت روز سه شنبه به ریاست رئیس‌جمهور برگزار شد، در آغاز این جلسه گزارشی از وضعیت قیمت کالاهای اساسی و اقلام مصرفی و ضروری مردم و اقدامات انجام شده برای حفظ تعادل در قیمت از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارایه گردید.حسن روحانی با تاکید بر مصوبه دولت بر کنترل و جدیت در عدم افزایش قیمت ها، گفت: دولت صریحا تاکید و اعلام کرده است افزایش قیمت کالاها بویژه اقلام ضروری مردم به هیچ وجه پذیرفتنی نیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با جدیت و با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط، (اصناف و تولیدگنندگان) نسبت به کنترل قیمت‌ها و ممانعت از افزایش آنها اقدام کند و مانع از فشار مضاعف به زندگی و معیشت مردم در شرایط کنونی اقتصادی شود.در ادامه این جلسه وضعیت عرضه و تقاضای رمز ارزها در اقتصاد ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بانک مرکزی گزارشی از وضعیت تولید وتبادل رمزارزها در اقتصاد ایران را ارائه کرد.
رئیس‌جمهور درخصوص فعالیت‌ها در حوزه ارز دیجیتال و رمز ارزها با تاکید بر ضرورت حفظ و حمایت از منافع ملی در این حوزه، گفت: امروزه برنامه هوشمند سازی اقتصاد یک الزام محیطی است و بایستی نسبت به الزامات حقوقی و فنی این موضوع با دقت و حساسیت عمل کرد و برای تدوین راهبرد پویا در این حوزه و نقش آن در اقتصاد کلان کشور اقدامات لازم انجام شود.روحانی با تاکید براینکه آگاهی مردم در این حوزه ضروری است و با توجه به مخاطرات قابل توجه در حوزه مبادلات رمزارزها، از ورود غیر کارشناسانه در این حوزه باید اجتناب شود، تصریح کرد: باید برای قانونمند شدن فعالیت رمز ارزها و صیانت از سرمایه مردم در این حوزه هرچه زودتر چاره اندیشید و قوانین و دستورالعمل‌های لازم را وضع و ابلاغ نمود.
رئیس‌جمهور با اشاره به پدیده جدید رمز ارزها و اقتضائات و الزامات آن افزود: دستگاه‌های مسئول در حوزه بازار سرمایه با همکاری رسانه‌ها و فضای مجازی در زمینه اطلاع رسانی، آموزش و آگاهی بخشی مردم نسبت به این پدیده و دستورالعمل‌ها و قوانین آن فعالیت موثر داشته باشند.تولید رمزارز تا پایان شهریور ماه اکیدا ممنوع است و وزارت خانه‌های اطلاعات،ارتباطات و فناوری اطلاعات و نیرو مسئول برخورد و قطع برق این مراکز هستند.