در رأی گیری دیروز، نمایندگان مجلس با ۶۷ رای موافق، ۱۱۴ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از ۱۹۱ نماینده حاضر با کلیات لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور مخالفت کردند. با این اوصاف، لایحه به دولت بر میگردد، مدتها در آنجا مورد اصلاح قرار میگیرد، سپس به کمیسیون مربوطه در مجلس میرود تا سرانجام در صحن علنی مطرح شود. با توجه به این پروسه طولانی، قطعا سال ۹۹ در حالی آغاز میشود که دولت بودجه مصوب در اختیار ندارد. همچنین احتمال دارد بررسی بودجه به مجلس یازدهم برسد و اولین چالش دولت و مجلس جدید، بررسی لایحه بودجه باشد. مخالفان لایحه بودجه ۹۹ به این علت بدان رأی منفی دادهاند که در این لایحه، دایره شمول مالیات گستردهتر شده و این امر، باعث تشدید فشار بر اقشار متوسط و ضعیف جامعه میشود. عدم رعایت اصلاحات ساختاری، عدم انطباق با برنامه ششم، غیر واقعی بودن منابع درآمدی، عدم لحاظ شرایط خاص کشور و... از دیگر عوامل مخالفت مجلس با لایحه بودجه ۹۹ عنوان شده است.
کارشناسان میگویند: این لایحه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری دارد که متأسفانه در کمیسیون تلفیق نیز چندان مورد اصلاح قرار نگرفت؛ چنین کسری عظیمی را دولت چگونه باید جبران کند؟ یا نرخ ارز را نامرئی افزایش میدهد و یا از بانک مرکزی استقراض میکند که منجر به تشدید تورم میشود.
چرا به کارخانهدارها فشار میآورید؟
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: این بودجه دردی از مردم دوا نمیکند. در خصوص فروش نفت آماری داده شده که قطعا محقق نمیشود. مصطفی کواکبیان در مخالفت با کلیات لایحه بودجه ۹۹ گفت: این بودجه دردی از مردم دوا نمیکند. در خصوص فروش نفت آماری داده شده که قطعا محقق نمیشود. از سوی دیگر بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی در نظر گرفتهاند. مالیات در نظر گرفته شده باید از کجا تأمین شود؟ آیا قصد دارید با فشار بر مردم منابع را تأمین کنید؟ بودجه به صورت یک دوازدهمی تصویب و مجلس آینده در خصوص آن تصمیمگیری کند. وی افزود: کشوری که صاحبان کارخانه آن نتوانند مواد اولیه خود را تامین کنند از کجا میخواهند مالیات دهند؟ این بودجه پاسخگوی مشکلات مردم نیست. بنده پیشنهاد میکنم که به کلیات بودجه رای ندهید و با یک دوازدهم بودجه تصویب شود و بودجه را مجلس آینده تصویب کند.
فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت غیرواقعی است!
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعداد در نظر گرفته شده در لایحه بودجه را غیرواقعی خواند و گفت: با این حال اگر به بودجه رأی ندهیم به سمت خودتحریمی حرکت کردیم.
شهروز برزگر کلشانی در اخطاری گفت: بودجه ۹۹ ایرادات زیادی دارد، به طور مثال در بحث فروش اموال مبلغی حدود ۵۰ هزار میلیارد در نظر گرفته شده که در سال جاری ۱۰ هزار میلیارد تعیین شده بود که محقق نشد. در لایحه بودجه فروش یک میلیون بشکه در روز در نظر گرفته شده این در حالی است که هم اکنون ما روزانه ۳۰۰ هزار بشکه به فروش میرسانیم. همچنین ۸۰ هزار میلیارد تومان در خصوص فروش اوراق مالی در نظر گرفته شده که جایتردید دارد، عدد در نظر گرفته شده برای مالیات نیز ۱۹۵ هزار میلیارد است که واقعبینانه به نظر نمیرسد. برزگر با بیان اینکه طبق نظر آقای نوبخت تنها ۸ درصد وابستگی به نفت در لایحه بودجه وجود دارد، تأکید کرد: ۲۰۰ هزار میلیارد کسری بودجه در لایحه بودجه ۹۹ دیده میشود. با وجود ایرادات مطروحه اما اگر مجلس نخواهد به کلیات لایحه رأی دهد به سمت خودتحریمی میرویم.
هزینههای قطعی و درآمدهای احتمالی
عضو کمیسیون صنایع با انتقاد از پیشبینی درآمدهای احتمالی و هزینههای قطعی در بودجه سال آینده، گفت: دولت چگونه میخواهد با درآمدهای احتمالی کسری بودجه را جبران کند. نادر قاضی پور گفت: هزینهها در لایحه بودجه ۹۹ قطعی اعلام شده اما درآمدها احتمالی است در حالی که بر مبنای واقعیت باید بودجه نوشته شود. بر مبنای خروجی کمیسیون تلفیق و هزینههای قطعی و درآمدهای احتمالی مشخص نیست دولت چطور میخواهد کسری بودجه را در سال آینده جبران کند.
عدم شفافیت و عدالت اجتماعی
رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی با اشاره به عیوب لایحه بودجه سال ۹۹ گفت: عدم عدالت اجتماعی، عدم شفافیت، بیتوجهی به اشتغالزایی و مغایرت با برنامه ششم از مشکلات بارز این لایحه است. خبرگزاری خانهملت، حمیدرضا حاجی با بیان اینکه این لایحه از ۴ عیب بزرگ رنج میبرد، گفت: بازنشستهها در کشور گرسنه هستند و ای کاش نظام رتبهبندی نیز اجرا نمیشد چرا که ۵۰ درصد به عنوان فوقالعاده شغل برای کارکنان در نظر گرفته شده اما قرار نیست به معلمان داده شود. نظام رتبهبندی را حذف کنید و همین میزان ۵۰ درصد را به بازنشستهها و معلمان هم اضافه کنید. همه باید بدانند که با ادغام یارانه و کمک معیشتی به ۷۶ میلیون نفر چه وضعیتی را برای ملت و کشور رقم خواهیم زد. مجلس برای کمک به دولت هم نباید زیر بار این بودجه برود بنابراین بهتر است به سه دوازدهم رأی داده شود و لایحه مجددا در کمیسیون تلفیق بررسی شود.حاجی بابایی یادآور شد: بودجه پیشبینی شده هیچ معجزهای را برای سال آینده رقم نمی زند، مجلس نباید اجازه گرانی بدهد زیرا مردم با وجود وضعیت وخیم رأی دادهاند اما نمایندگان نباید شرایط نامناسبی را برای آنها رقم بزنند.
مسعود پزشکیان که اداره بخشی از جلسه مجلس را برعهده داشت، با اشاره به رای مخالف مجلس به کلیات بودجه گفت: با این اوضاع بودجه ۹۹ به مجلس دهم نخواهد رسید و احتمالا به مجلس بعد موکول میشود.
با این اوصاف احتمالاً مجلس بودجه دو دوازدهم تصویب کند تا دولت در اردیبهشت ماه لایحه را به مجلس ارائه دهد که در این صورت هم به اعتقاد کارشناسان، وقتی بودجه به صورت دو دوازدهم تصویب شود به نفع دولت است زیرا دولتها هزینهها را به اندازه دو دوازدهم پیش بینی میکنند در حالی که درآمدها به آن اندازه نیست و بیشتر مبتنی بر پیش بینی است که این مساله آفت است. به طور کلی باید گفت غفلت از پروژههای عمرانی و افزایش هزینههای جاری دولت دو عیب بزرگ رد شدن کلیات لایحه بودجه است.