در این روزهای باقیمانده تا ضرب الاجلی که رییس جمهوری ایالات متحده تعیین کرده، رهبران فرانسه و آلمان راهی واشینگتن می شوند و در نقط دیگر دنیا نیز رایزنی ها در این زمینه در جریان است. یکی از جنبه های این رایزنی ها تاثیر هر گونه تصمیم دونالد ترامپ بر آینده روابط واشینگتن با متحدان خود در اروپاست.این در حالی است که رئیسجمهور آمریکا در دیدار با همتای فرانسوی خود گفت: اگر ایرانیها به هر دلیلی برنامه هستهای خود را از سر بگیرند، با مشکلاتی به مراتب بزرگتر از مشکلات قبل از برجام روبرو خواهند شد.دونالد ترامپ در دیدار با امانوئل ماکرون همتای فرانسوی خود، برجام را احمقانه، مضحک و فاجعهبار خواند و گفت: چنین توافقی هرگز نباید امضا میشد.
ترامپ در کاخ سفید و در حالی که در کنار میهمان فرانسوی خود نشسته بود، به خبرنگاران گفت که با ماکرون در خصوص برجام مذاکراتی خواهد داشت و به خبرنگاران یادآور شد که همه دیدگاه من درباره توافق با ایران را میدانند.رئیسجمهور آمریکا البته باز هم مواضع خود در خصوص توافق ایران و ۱+۵ را بازگو کرد و گفت: این توافق هرگز نباید اتفاق میافتاد. ما میتوانستیم یک توافق معقول یا یک توافق خوب داشته باشیم، اما این توافق وحشتناکی بود. ما ۱۵۰ میلیارد دلار دادیم. ۱.۸ میلیارد دلار را نقدا پرداخت کردیم، نقد. بستههای پول نقد.امانوئل ماکرون که در کنار ترامپ نشسته بود هم در خصوص برجام سخن گفت.رئیسجمهور فرانسه ابتدا یادآور شد که برجام مسئله مهمی است و از عزم خود برای بحث با ترامپ حول محور این توافق خبر داد.ماکرون سپس حفظ برجام را کلی حفظ ثبات منطقه ارزیابی کرد و گفت: باید توافق هستهای را بخشی از تصویر بزرگتر امنیت آن منطقه در نظر بگیریم. ما وضعیت سوریه را داریم، انتخابات پیش رو در عراق را داریم، باید ثبات متحدانمان در آن منطقه را حفظ کنیم. ماکرون گفت: آنچه میخواهیم انجام دهیم، مهار کردن ایران است و برجام بخشی از آن تصویر بزرگتر است.ترامپ گفت: هرکجا که بروید، به خصوص در خاورمیانه ایران را میبینید. هرکجایی که مشکل باشد، یمن یا سوریه. همه جا ایران در پشت صحنه حضور دارد و متاسفانه اخیرا روسیه هم هر روز بیشتر در حال درگیر شدن است. اما به نظر میرسد که ایران پشت مشکلاتی است که در هرجایی وجود دارد ... نمیتوانیم اجازه دهیم برخی اتفاقی که در جریان است، ادامه پیدا کند.
رئیسجمهور آمریکا گفت: توافق با ایران فاجعه است. آنها موشکهای بالستیک آزمایش میکنند. خوب این توافق درباره چه بوده است؟ این چه توافقی است که آنها اجازه دارند همهجا موشک آزمایش کنند؟ این چه توافقی است که در آن درباره یمن صحبت نمیشود و تمام مسائل دیگری که در ارتباط با ایران وجود دارد. به خصوص ببینید آنها در عراق دارند چه میکنند یا هر جای دیگری در خاورمیانه که آنها در پشت صحنه حضور دارند. خوب این چه توافقی است؟ اینها حتی مورد بحث هم قرار نگرفتهاند. ترامپ سپس مقامات ارشد دولت سابق کشورش را به خاطر قبول مفاد برجام به باد انتقاد گرفت و گفت: میدانم که "جان کری"گفته که نمیخواسته در حالی که در حال توافق بودهاند، درباره موضوعات دیگر بحث کند. آن هم با وجود آن همه پولی که ما به آنها دادیم. نمیخواستند دربارهاش بحث کنند، چون بیش از حد پیچیده میشده است. اینطور نمیشود [که بگویید] بیش از حد پیچیده است. اینطور شد که این توافق وحشتناک را بستیم.از سوی دیگر وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با نشریه نشنال اینترست تاکید کرد: اگر آمریکا به طور رسمی از برجام خارج شود، تاثیر آنی این اقدام رها شدن ایران از بسیاری الزامات کنونی برای ماندن در برجام خواهد بود. محمدجواد ظریف گفت: آمریکا تحت رهبری دونالد ترامپ تاکنون نیز عضو رسمیای از برجام نبوده است و میتوان گفت تقریبا همه تعهدات واشنگتن در برجام را نقض کرده است. بنابراین ما یک روند ۱۶ ماهه را برای خروج از برجام از سوی آمریکا تجربه کردهایم. اگر آمریکا به طور رسمی از برجام خارج شود، تاثیر آنی، رهایی ایران از الزامات موجود در برجام است. ما یک موضع علنی وشفاف داریم و همواره نیز در برابر افکار عمومی پاسخگو بودیم. اما پاسخی که بر روی میز برای ما قرار دارد آن است که در پاسخ به خروج آمریکا از برجام ما نیز قصد خروج از این توافق را داشته باشیم.
وی افزود:در نگاه کلان ترامپ و یا اوباما در دو سال پیش در واقع نماینده ایالت متحده آمریکا در جامعه بینالمللی بودهاند . جامعه بینالملل نباید با سیاستهای داخلی هر کشور درگیر شود. در جامعه بینالملل ما با دولتها سر و کار داریم. در مورد برجام نیز دولت آمریکا وارد مذاکرات چند جانبه و آزادانه شد. نه تنها در مورد برجام بللکه در رابطه با معاهده آب و هوایی پاریس و دیگر توافق ها نیز همین موضوع مطرح است. اما اکنون بخشهایی از توافق که ترامپ آنها را زیر سوال میبرد و احتمالا مهمترین بخشها هستند و بیشترین مذاکرات در مورد آنها انجام شده است در این موارد آمریکا به بخشی ازخواستههای خود رسید و بخشی را دریافت نکرد. اما به جای بخشهایی که میخواست چیزهای دیگری را دریافت کرد. منظورم این است که این یک روند دادو ستد است. در هر گونه مذاکراتی دو طرف باید تعادل میان امتیازاتی که اعطا میکنند ودریافت میکنند را برقرار کنند.
گزینههای غیرقابل پیشبینی ایران
دبیر شورای عالی امنیت ملی در خصوص اخبار مطرح شده پیرامون احتمال خروج ایران از ان پی تی در واکنش به اقدامات رئیس جمهور آمریکا در قبال برجام اظهار کرد: هدف اصلی از طراحی و اجرای ساز و کارهای حقوقی و قراردادهای بین المللی ، ایجاد ثبات و امنیت در جامعه بین المللی و جلوگیری از اقدامات یکجانبه کشورهای به ظاهر قدرتمند است. علی شمخانی افزود: در معاهده ان پی تی حق خروج از این معاهده برای همه اعضاء در صورت به مخاطره افتادن منافعشان پیش بینی شده است.شمخانی اظهار کرد: زمانی که توافقات بینالمللی بدلیل رفتارهای غیرقانونی کشورهای مدعی کارکردش را از دست می دهد دلیلی برای متعهد ماندن سایر کشورها باقی نمی ماند.صنعت صلحآمیز هستهای جمهوری اسلامی ایران کاملا بومی است.