«درمانده‌ایم و خسته، بارها اعتراض کردیم، نامه نوشتیم به استانداری دادیم، به نماینده‌ها حتی، اما هنوز هیچ فرجی نشده، حتی به صحیح بودن وضویمان با این آب شک داریم؛ نمی‌دانیم چه کنیم» اینها را «ام یوسف» می‌گوید، پیرزن ۶۴ ساله‌ای که ۲۰ سال از عمرش را در منطقه خشایار گذرانده است، منطقه‌ای که مردم آن سالهاست برای حل مشکل وضعیت نامناسب آب از لحاظ کمی‌و کیفی صبوری می‌کنند...دستهایش را در هوا تکان می‌دهد و با زبان عربی حرف می‌زند؛ از زخم‌هایی می‌گوید که با وعده‌ها نه تنها خوب نشده بلکه روز به روز چرکین تر و دردناکتر شده اند، زخم بی آبی درد بسیاری دارد، قصه پر غصه آب بیش از یک دهه است که ادامه دارد، صدای همه را از مناطق مختلف شهر در آورده، حتی صدای مسئولان!
آب اهواز قابل شرب نیست
شکرالله سلمان زاده رئیس مرکز بهداشت خوزستان این بار واقعیت تلخ کیفیت بد آب شرب اهواز را تایید می‌کند و می‌گوید: «آب اهواز کیفیت ندارد.» او تاکید می‌کند: «آب اهواز برای شرب قابل استفاده نیست، اگرچه ۹۸ درصد آزمایش‌های میکروبی با توجه به کلرزنی سالم است.» از سویی دیگر، در حالی که مرکز بهداشت اهواز و دانشگاه علوم پزشکی طی سالیان گذشته بارها در مصاحبه با خبرنگاران کیفیت بد آب و قابل شرب نبودن آن را رد کرده‌اند، اما این بار سلمان زاده تصریح می‌کند: «به هیچ وجه از کیفیت آب اهواز دفاع نمی‌کنیم، هیچ دفاعی از شرکت آب و فاضلاب نمی‌شود، آب اهواز در بیشتر مواقع، از نظر کدورت، املاح سنگین، رنگ و طعم دارای مشکل است.»
در این میان به گفته کارشناسان و شواهد موجود استفاده از کلر برای گند زدایی آب با توجه به آلاینده‌های بسیار، بیش از اندازه است؛ این موضوع هشدار دهند است چرا که کلرزنی بی‌رویه مضرات بسیاری دارد و از گاز کلر به عنوان قاتل خاموش نام می‌برند و گفته می‌شود ترکیب این گاز با ترکیبات طبیعی آب، منجر به تشکیل یکی از مهم‌ترین عوامل سرطان زا خواهد شد!
وبا و هپاتیت در کمین
پنج رودخانه پر آب کشور در خوزستان جریان دارند، با این وجود خوزستانی‌ها همچنان مجبورند برای تامین آب شرب خود دست به دامان دست فروشان سیار شوند. سلمان زاده در این خصوص می‌گوید: «ممکن است آب اهواز از نظر میکروبی سالم باشد اما از لحاظ ظاهری، طعم و بو مشکل دارد که باعث می‌شود مردم از آب لوله‌کشی استفاده نکنند و به کارگاه‌های آب شیرین‌کن روی بیاورند.» وی معتقد است: «این موضوع می‌تواند خطراتی ایجاد کند زیرا باید آب کلرزده وسالم به وسیله خودروهای مجاز و استاندارد توزیع شود.» رئیس مرکز بهداشت خوزستان تصریح می‌کند: «توجه به شرایط جوی و خشکسالی‌ها، وبای التور امسال جدی است و استفاده از آب ناسالم و خرید آب از فروشندگان سیار در مناطق مختلف زنگ خطر بزرگی برای سلامت مردم است.» در کنار همه اینها، ایرج نظری، رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اواسط فروردین ماه امسال از چندین مورد ابتلا به بیماری هپاتیت A به دلیل وضعیت نامناسب آب خبر داده بود. نکته دیگر اینکه سیستم تصفیه آب خانگی نیز امروز به ناچار در خانه‌های بیشتر مردم خوزستان دیده می‌شود، سیستمی‌است که به گفته متولیان حوزه بهداشت استفاده از آن می‌توانند تبعات بسیاری داشته باشد و استفاده از این دستگاه‌ها، سبب از بین رفتن سختی آب شده و آب را به مقطر و یا سبک تبدیل می‌کند و این آب سبک در دراز‌مدت سبب بروز آسیب‌های جدی به قلب و عروق و اختلال در رشد استخوانی کودکان می‌شود.
وعده آب غدیر در اهواز
رودخانه کارون پرآب‌ترین رود ایران روزگاری منبع تامین آب شرب مردم خوزستان بود، رودخانه ای که اکنون میزبان فاضلاب‌های صنعتی، شهری، پساب‌های کشاورزی و بیمارستانی است. در این میان، سیاست‌های غلط مدیریت منابع آب طی سالیان گذشته باعث کوچکتر شدن رودخانه و در نهایت وضعیت نامناسب آب شرب خوزستانی‌ها شد؛ براین اساس وعده تامین آب شرب خوزستان از غدیر داده شد. به آرشیو خبرها که رجوع کنیم، می‌بینیم که در دی ماه سال ۹۲، حسن روحانی در نخستین سفر استانی خود به خوزستان حل مشکل آب شرب اهواز با اجرای طرح آبرسانی غدیر را در مدت یک هفته وعده داد. با اجرای طرح آبرسانی غدیر که از سال ۸۸ کلید زده شده بود، منبع تامین آب شرب خوزستانی‌ها از رودخانه کارون به مخزن سدها تغییر می‌کرد. امروز پنج سال از وعده تاریخی رئیس جمهور به مردم خوزستان و اهواز می‌گذرد، در حالی که گفته می‌شود بخش زیادی از این طرح اجرا شده اما عملا کیفتی در وضعیت آب شرب مشاهده نشد.
۴ سال دیگر صبوری
غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان نیز دفاعی از وضعیت فعلی آب شرب اهواز ندارد و می‌گوید: «آبی که الان تحویل مردم می‌دهیم بهداشتی است، اما کیفیت لازم را ندارد.» او با اشاره به دستورات رئیس جمهور در اسفند ماه سال گذشته برای بهبود، ارتقا و نوسازی سیستم آب شرب و فاضلاب خوزستان تاکید می‌کند: «پنج مشکل اصلی خوزستان از جمله آب شرب و فاضلاب در دستور کار قرار گرفت، اجرای طرح غدیر با توجه به اینکه کیفیت آب خانه‌های مردم را تضمین می‌کند اکنون تا ۸۵ درصد پیش رفته. برنامه ریزی گسترده ای برای اصلاح وضعیت آب شرب و همچنین فاضلاب در دستور کار است و تا چهار سال آینده مردم از آب شرب با کیفیت بهره مند خواهند شد.
تلاقی آب شرب و فاضلاب معضلی دیگر
در حالی استاندار خوزستان وعده بهبود کیفیت آب را می‌دهد که چندی پیش عضو شورای شهر اهواز از وجود ۳۰۱ نقطه تلاقی آب شرب با فاضلاب در اهواز خبر داد؛ موضوعی که به گفته ایزدی، این تلاقی و تبعات منفی آن، از سوی برخی شهروندان به دادگاه نیز کشیده شده است. «فرسودگی شبکه آب و فاضلاب اهواز دلیل این تلاقی است و تا زمانی که شبکه‌ها اصلاح نشود، این احتمال همیشه وجود خواهد داشت» اینها را رئیس مرکز بهداشت خوزستان می‌گوید و اضافه می‌کند: «نقاط بحرانی تلاقی آب و فاضلاب مشخص شده و مسئولان ذی‌ربط درحال اجرای اقداماتی در این راستا هستند.» او توضیح می‌دهد: «در صورتی که فشار درشبکه توزیع آب بالا باشد، مکش معکوس صورت نمی‌گیرد و فاضلاب وارد شبکه توزیع آب شرب مردم نمی‌شود، که براین اساس اگر شرکت آب و فاضلاب فشار شبکه را بالا نگه دارد این تلاقی به وجود نمی‌آید.»
انکار متولیان آب
قصه پر غصه آب آشامیدنی اهواز در حالی که از سوی مردم و مسئولان مطرح می‌شود که متولیان حوزه آب و فاضلاب وجود هر گونه مشکل بهداشتی در آب را رد می‌کنند. فردوس کریمی‌مدیرعامل آبفای اهواز می‌گوید: «طبق اعلام نظر آزمایشگاه تخصصی مرجع بهداشت استان آب آشامیدنی اهواز کاملا سالم، بهداشتی و با کیفیت است و هیچ مشکلی از نظر بهداشتی ندارد.» از سویی او مشکلات آب اهواز را مربوط در گذشته ریشته دار می‌داند و بیان می‌کند: «مشکلات اهواز آن قدر زیاد است که اکنون کار به جراحی رسیده است.»
وی با بیان اینکه طرح آبرسانی غدیر، کارون، و آب حیات، سه منبع اصلی ما برای برداشت آب است، می‌افزاید: «در یک سال گذشته تلاش کردیم بیشترین برداشت آب را از طرح غدیر که کیفیت بهتر و مناسب تری نسبت به آب کارون دارد داشته باشیم اما رودخانه کارون منبع دیگر برداشت آب است و فرآیند تصفیه آب را به صورت بهداشتی بر آن انجام می‌دهیم.» کریمی‌با اذعان به تلاقی آب و فاضلاب در برخی نقاط اهواز از وجود انشعابات غیر مجاز و تبعات آنها می‌گوید و بیان می‌کند: «در راستای رفع این مشکلات، پروژه‌هایی شروع شده که عملیاتی شدن آنها، سطح کیفی آب را ارتقا و معضلات فاضلاب را کاهش می‌دهد.»
بنویس چاره کنند
«ام یوسف» می‌رود به سمت شیر آب توی حیاط، آن را باز می‌کند، آب، حوض کوچک حیاط را پر می‌کند، بوی فاضلاب بیشتر می‌شود، رنگ نسکافه ای آب هم. چشم به چشمانم می‌دوزد با همان لهجه عربی شیرینش می‌گوید بنویس بنویس ما درد داریم، آب نداریم، اوضاع ما همین است که می‌بینی! بنویس چاره کنند، بنویس درمان کنند...و من می‌مانم میان نوشتن‌ها و وعده‌های چندین ساله‌ای که دردی را نه چاره بوده نه درمان...بی آبی ساکنان قطب آب و انرژی، همچون سایر بحران‌های آن بارها تیتر روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های داخلی و حتی خارجی شد، بی‌آبی، بی‌هوایی و حتی بی‌برقی...گرچه این تیتر شدن دردی را چاره نکرد و فریادها راه به جایی نبرد.