مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا از نیمه فرودین ماه ۱۴۰۴ تا به امروز در پنج ایستگاه توقف داشته است. از مسقط تا رم، بدر بوسعیدی، وزیر خارجه سلطنت عمان تلاش کرده تا با رد و بدل پیام های شفاهی و مکتوب میان سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در امور غرب آسیا، دو طرف را در یک «مسیر واحد» با هدف رسیدن به ایستگاه پایانی حصول توافقی جدید قرار دهد. هدفی که تاکنون محقق نشده اما نه تهران و واشنگتن و نه واسطه عمانی از رسیدن به آن ناامید نیستند.
اما ایران و آمریکا در پنج دور مذاکره غیر مستقیم چه گفته و چه شنیدند که هنوز به سختی می توان از رسیدن به یک «چارچوب واحد مذاکراتی» سخن گفت؟
در حدود دو تا سه صفحه در اختیار هیئت آمریکایی قرار داد. هیات آمریکایی نیز در فاصله دور سوم تا چهارم و همزمان با دور چهارم، نگاه و رویکرد خود نسبت به متن ایران را از طریق واسطه ها به اطلاع هیات ایرانی رساند.هرچند که جمهوری اسلامی ایران منتقد روند بیان مواضع مذاکراتی در ملاعام و به اصطلاح مذاکره در رسانه است اما در این موضوع خاص رویکرد ایران چه در فضای رسانه ای و چه در پشت میز مذاکره واحد و متمرکز بر یک جمله است: «ایران به عنوان عضو معاهده منع تکثیر تسلیحات هستهای، حق برخورداری از انرژی صلح آمیز هسته ای به شمول غنی سازی در داخل را دارد و این خط قرمزی است که قابل عدول نیست.». در شرایطی که قرار بود هیات های مذاکره کننده ایران و آمریکا از دور چهارم به بعد در مسیر ترسیم خطوط یک توافق کلی قرار بگیرند اما عقبگرد ویتکاف و زیر سوال بردن اصل غنی سازی در ایران عملا منجر به تبدیل این پرونده به موضوع اصلی رایزنیها در دور چهارم و پنچم مذاکرات در مسقط و رم شد.نکتهای که به نظر می رسد طرف آمریکایی نادیده گرفته ارتباط مستقیم میان طولانی شدن گفتوگوها و تاثیر منفی بازیگران مخرب و تحولات حاشیه ای بر متن مذاکرات است. از تلاش رژیم اسرائیل برای تخریب مسیر مذاکراتی ایران و آمریکا با تهدید به حمله نظامی تا هشدار تروئیکای اروپایی به تهران در خصوص فعالسازی مکانیسم بازگرداندن خودکار تحریم های شورای امنیت و تلاش آژانس بین المللی انرژی اتمی برای ارجاع پرونده ایران به شورای حکام همه و همه می توانند مذاکرات جاری را از مسیر فعلی خود منحرف کنند.