مهمترین موضوعی که بخش عمده اخبار روزهای گذشته را به خود اختصاص داده، سیلاب‌های حاصل از طوفان گرمسیری مونسون است. تصاویر و ویدیوهایی از این سیلاب، که در نقاط زیادی از کشور سیل و خرابی‌های زیادی به بار آورده را هر کجای شبکه‌های اجتماعی که سرک بکشیم، پیدا می‌کنیم.
از حاشیه‌های تخریب امام زاده داوود گرفته تا نجات افراد، از چنگال سیلابی توفنده و پر قدرت. حجم بالایی از آب که همه چیز را از سر راهش برمی‌دارد و پیش می‌رود. طوفانی همراه با بارندگی زیاد، در میان زمین‌هایی تشنه از خشکسالی‌های اخیر. همین امر باعث شده که در کنار و حواشی این سیلاب‌های ویرانگر که بخش عمده ای از پهنه کشور را درگیر خود کرد سوالاتی در جمع‌های مجازی و غیر مجازی مطرح شود از این دست که آیا این حجم بارش قادر خواهد بود زمین‌های خشک را تر، کمبود ارتفاع رودها و تالاب‌ها را جبران و ذخیره آب پشت سدها را بهبود ببخشد؟! سوالاتی اساسی که محصول نگرانی مردم عادی و کارشناسان از وضعیت آبی پهنه خشک شده ایران است. اما اگر برای یافتن پاسخ به این سوال که آیا این میزان بارندگی موثر و مفید بوده یا نه لابه لای خبرهای خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها پی جور شویم شاید مهمترین پاسخ‌ها را از مدیر عامل سازمان آب و برق خوزستان بیابیم؛ با تیتر «سامانه مونسون تاثیر محسوسی بر ذخایر سدهای خوزستان نداشته است.»
منصور صدریان برای توضیح این موضوع گفته تمرکز عمده بارش‌های مونسون در شرق استان خوزستان بود. یعنی بخش عمده نزولات جوی در حوضه‌های جراحی، مارون و زهره رخ داده است، که تاثیرات آن بیشتر در منطقه ایذه و باغملک خواهد بود و خروجی این رودخانه‌ها به سد جره ختم خواهد شد و در حوضه کارون و یا کرخه تاثیر چندانی نخواهد داشت. صدریان درباره میزان آورد این سیلاب گفت: «این میزان بارش آورد ۱۷ میلیون متر مکعبی آب برای مخازن سدهای زنجیره ای کارون و ۳۹ میلیون متر مکعب در کل استان داشته است. برای آنکه بتوان مقایسه خوبی داشته باشیم می‌توان به این نکته اشاره کرد که در رهاسازی اخیر سد مارون برای آبادان و خرمشهر ۵۲ میلیون مترمکعب آب رها سازی شده که در مقایسه با۳۹ میلیون متر مکعب بارش در کل استان عدد قابل تاملی است.»
برای بررسی‌های بیشتر میدانی، نظر فیصل عامری فعالِ محیط زیست و کشاورز ساکن شادگان را پرسیدیم. عامری در این باره می‌گوید: «در حال حاضر در رودخانه آب هست اما میزان آن چندان چشمگیر نیست و آوردِ این سیل به نظر تقریبا به اندازه یک رهاسازی کوتاه مدت آب پشت سد مارون بود.» و اضافه می‌کند: «باتوجه به اینکه این آورد کوتاه مدت ازطرف حوضه رامهرمز بود دبی نسبتا خوبی داشت ولی کوتاه مدت بود. احتمالا به زودی کل رودخانه ومخصوصا شعبه‌هایش خشک شده و به حالت اول برگردند.»
نظر سید باقر موسوی، فعال محیط زیست و عضو سازمان مردم نهاد درنای امید که سالهاست به عنوان علاقه مند به مسایل محیط زیستی حوضه کرخه در این منطقه حضور فعال و میدانی دارد، را نیز جویا شدیم. او در این باره گفت: «ما در پایین دست حوضه کرخه و هورالعظیم از طوفان مونسون حتی یک قطره ورودی آب هم نداشتیم.» و به این نکته اشاره کرد که «چون در بالادست رودخانه کرخه چندین سد ساخته شده اگر بارشی هم در بالادست صورت می‌گرفت قاعدتا چیزی از آن بارش‌ها عاید تالاب هورالعظیم نمی‌شد و در مسیر از رودخانه استخراج شده و مورد استفاده قرار می‌گرفت.» او با یادآوری سیلاب ۹۷-۹۸ با آن میزان عظیم آورد آب در بالا دست اشاره می‌کند که شاید تنها چنین حجم عظیم آبی مسئولان را مجبور به رهاسازی آب کند تا شاید لب تشنه هور کمی‌مرطوب شود. موسوی به این موضوع نگاهی بسیار بدبینانه دارد و معتقد است که منطقه بین النهرین به لحاظ اقلیمی‌تغییر کرده وتبدیل به منطقه ای کاملا خشک شده و شاید همین تغییرات موثر اقلیمی‌باعث شده سهم بارش‌های مونسون در این منطقه صفر باشد. این محیطبان بومی‌منطقه هور، وضعیت فاجعه بار هورالعظیم را محصول عدم تامین حقابه ی تالاب و سوء مدیریت آبی دانست و تنها امیدش برای زنده شدن مجدد هور را بارش‌های شهریور و بعد از آن دانست.
داریوش بهارلویی کارشناس منابع آب هم در این باره گفت: «اگرچه سیلاب اخیر بسیار طغیانگر بود و خساراتی به بار آورد اما از نظر حجم چندان چشمگیر نبود. ماهیت این سیل چنان بود که در مقطع زمانی بسیار کوتاه حجم بالایی بارش صورت گرفت و جاری شدن آب به دلیل عدم نفوذ در خاک این ذهنیت را قوت بخشید که حجم آب حاصل از این سیلاب چشمگیر است. درحالی که اگر باران نم نم می‌بارید اجازه نفوذ بیشتر در خاک را داشت و به این شکل جاری نمی‌شد.» او تاکید می‌کند: «تاثیر مخرب این بارش‌ها به دلیل خشک بودن منطقه، عدم پوشش گیاهی مناسب و سال‌های متوالی عدم توجه به محیط زیست و آبخیزداری بسیار بالا بود. در خوزستان ما شاهد سیلاب‌های مقطعی در مسیل‌ها بودیم؛ بارش‌ها بیشتر در شرق و شمال شرقی استان خوزستان رخ داد و در همان زمان مرکز استان بارندگی نداشت و بیشتر درگیر ریزگردهای ناگهانی و با غلظت و شدت بالا بود.» بهارلویی درباره ی اینکه چقدر حجم آب ورودی توسط مونسون می‌تواند به ذخایر آبی خوزستان کمک کند می‌گوید: «از حجم آبی که وارد استان شده باید به این نکته توجه داشت که درجه حرارت و درجه تبخیر بالا در فصل تابستان را هم باید در نظر گرفت. به نظر می‌رسد حجم آب قابل توجهی وارد استان نشده و اگر میزان آب بالا و موثری بود حتما مانند سیلاب ۹۹-۹۸ قابل مشاهده بود. لذا به نظر نمی‌رسد بارندگی‌ها مونسون تاثیر زیادی در جبران خشکسالی داشته باشد.»
نکته پر اهمیت دیگر اینکه با توجه به ضعف عملکردی در آبخیزداری و دست بردن در عرصه ی طبیعت اگر چنین بارش‌هایی مجددا رخ دهد قطعا دوباره متحمل خسارت خواهیم شد. شاید به طور کلی بتوان گفت تاب آوری کشور ما در زمینه تاثیرات تغییرات آب و هوایی کاهش پیدا کرده. شاید اگر بیست سال پیش که هنوز نتایج و آثار مخرب دخالت در طبیعت و سیاست گذاری‌های اشتباه بروز نکرده بود چنین بارش‌هایی صورت می‌گرفت خسارتش کمتر و منفعتش بیش از این بود که امروز می‌بینیم.