ابومحمد مشرفالدین مصلِح بن عبدالله بن مشرف مقلب به شیج اجل سعدی شیرازی در قرن هفتم هجری چشم به جهان گشود و با ادب فارسی تا همیشه تاریخ ماندگار شد.سعدی که تحصیلات مقدماتی را در شیراز فراگرفت سپس به مدرسه نظامیه بغداد رفت و در درس شیخ شهابالدین عمر سهروردی و دیگران شرکت کرد. سپس به شام، حجاز، بعلبک و غیره سفر کرد.آثار سعدی شامل ۲۲ رساله و کتاب میشود. دو کتاب بوستان و گلستان از مهمترین آثار او در ادبیات فارسی به حساب میآید. کتاب گلستان در گذشته در مکتبخانهها و حوزههای علمیه شیعه و اهل سنت تدریس میشد.
استاد سخن ایران با تمثیل و عباراتی شیرین و کوتاه بدون ورود به استدلال و طول و تفسیر، منظور نظر خود را بیان کرده است.همچنین از ابتکارات زیبای سعدی در نثر، بهکارگیری اشعار و شواهد مناسب در مواقع خاص است که تأثیری جاودانه به سخن او بخشیده که نمونه آن در گلستان جلوهگر است.
شیخ اجل با تسلط وصف ناپذیر خود بزرگترین شاهکارهای ادبی ایران را در سرتاسر تاریخ ادبی این کشور خلق کرده است. به مناسبت یاد روز سعدی هر ساله ویژه برنامههایی در استان فارس و دیگر نقاط کشور برگزار میشود .همزمان با آغاز هفته هنری فرهنگی سعدی، آیینی در جوار آرامگاه استاد سخن برگزار و از رمز و رازهای کشف نشده در حکمت و اخلاق و شعر سعدی سخن گفته شد.
سخن سعدی تاریخ مصرف ندارد
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که میهمان ویژه این رویداد در شیراز بود با بیان اینکه گرد هم آمدهایم تا بار دیگری از سعدی طلب اخلاق و معرفت و فضیلت، گفت: آمدهایم تا یادآوری کنیم که اگر ایران و ایرانی به مثابه خورشیدی در جهان امروز میتابد و در نور و حرارت میدهد به دلیل وجود بزرگانی، چون سعدی است.
رضا صالحیامیری با بیان اینکه سعدی سرمایه بزرگ، افتخار و غرور ایرانیان محسوب میشود، تاکید کرد: جهانیان باید ما را از دروازه سعدی بشاسند.سعدی نیاز امروز و ضرورت فردای ایران است. ایران ما یک جغرافیا نیست بلکه خاستگاه جهان بینی، حکمت و فرهنگ است. شیراز ما هم یک شهر نیست که یک تمدن و خاستگاه تمدن و فرهنگ ایران زمین است.وی به رمز ماندگاری سعدی هم اشاره و بیان کرد: رمز ماندگاری سعدی در گفتمان و کلام و فرهنگ سعدی است؛ سعدی به جای پرداختن به حوادث به حقایق پرداخته است و لذا سخن سعدی تاریخ مصرف ندارد.گفتمان سعدی، گفتمان اخلاق محور، تمدن ساز و هویت بخش است و از این منظر ما بیش از هر زمان دیگری به نسخه سعدی در جامعه امروز ایران نیاز داریم.وی با تاکید بر اینکه اگر به دنبال دیپلماسی هستیم، زبان سعدی که زبان اخلاق، تعقل، مداراو زیبایی است، ابزار دپیلماسی فرهنگی محسوب میشود، گفت: دیپلماسی سیاسی به دنبال قدرت، رقابت و منافع است، اما دیپلماسی فرهنگی به دنبال هم زیستی مسالمت آمیز با جهانیان است و از این منظر ایرانیان صلح طلب هستند.
شعر سعدی برای زیستن است
استاندار فارس سعدی را حکیمی معرفی کرد که اگرچه قرنها از عمر خاکیاش میگذرد، اما اندیشه و پیام و شعرش همچنان در این دیار بزرگ جاری است.حسینعلی امیری ادامه داد: سعدی شاعری چندوجهی است، او هم در بوستان و گلستان معلم اخلاق است و هم در غزلهای عاشقانهاش مرشد دلهای شکسته است؛ هم زبان عقل است و هم سخنگوی دل.وی با بیان اینکه شعر سعدی تنها برای انجمنهای ادبی نیست بلکه برای زیستن است، گفت: گلستان و بوستان تنها برای آزمون سراسری و جشنوارههای شعر نیست که راهنمای زندگی است، چرا که سعدی به ما میآموزد که چگونه انسان باشیم. از این رو یاد سعدی نباید صرفا یک مناسبت تقویمی باشد، بلکه باید سعدی را در مدرسه، مسجد، خیابان و رسانه و بازار و مدیریت بازخوانی و بازآفرینی کنیم.