قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل بینالمللی براین باور است: اگر نفت ایران وارد بازار شود قیمت نفت کاهش پیدا میکند. شاید عوامل مختلفی باشد که فعلا موضوع برجام اولویت هیچ طرفی نیست. ضمن اینکه ایران اصرار میکند که باید قبل از امضای برجام موضوع پادمان حل و فصل شود و این هم مسئلهای که طرفهای مقابل خیلی آمادگی پذیرش آن را ندارند. به دلیل اینکه اساس MPT را متزلزل میکند.این کارشناس میگوید: به هرحال مسائل مختلفی در این بین دیده میشود که به هم پیوسته است. به عنوان مثال، فشار اسرائیل، مسئله انتخابات کنگره و مسئله سیاست امریکا در قبال اروپا که علاقه مند هستند رابطه روسیه و اروپا بیشتر تخریب شود و این مسئله که روسیه بخواهد در زمستان گاز را برای اروپا کاهش دهد نیز وجود دارد. همچنین به اتحادیه اروپا فشار وارد کند که امریکا نسبت به این موضوع نفع میبرد. به هر حال مسائل متعددی وجود دارد که فکر میکنم فعلا موضوع برجام در حالت تعلیق قرار گرفته و از سوی دیگر بزرگترین ضررکننده آن شاید مردم ایران باشند.او افزود: در امریکا سیاست خارجی خیلی موضوع افکار عمومی و رایدهندگان امریکا نیست و بیشتر بین گروههای حزب دموکرات و گروههای ذی نفوذ این موضوعات مطرح است. طبیعی که اگر در انتخابات کنگره جمهوریخواها رای اکثریت در سنا را به دست آورند خیلی مشکل است که دولت امریکا بتواند موافقت سنا را برای برجام بگیرد.مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه اضافه کرد: اگر شما نظرسنجیهای امریکا را نگاه کنید، موضوعات سیاست خارجی همیشه ردههای ششم، هفتم و هشتم است. فلذا انتخابات کنگره خیلی موضوع اصلی بشمار نمیآید. شاید در ایران این تصور بزرگ میشود چون در ایران زندگی مردم به دلار و سیاست خارجی وابسته است و شاید این مسئله را برخی از گروهها خیلی تبلیغ کنند؛ ولی در داخل امریکا موضوعات داخلی خیلی مهمتر از موضوعات سیاست خارجی است. این نکته را نیز اضافه کنم، اگر جمهوریخواهان برنده شوند طبیعتا در سیاست خارجی فشار را به دولت بایدن افزایش میدهند خصوصا در قضیه برجام و نزدیکی هرچه بیشتر با اسرائیل را فراهم میکنند. او در خصوص تحریمهای تازه اعلام شده توسط امریکا گفت: اولا اگر برجام انجام نشود امریکاییها فشار را افزایش میدهند و ثانیا حتی اگر برجام امضا شود امریکاییها سایر تحریمهایی که مربوط به برجام نیست را کنار نمیگذارند و یکی از موضوعاتی که شاید مطرح باشد همین تحریمهای غیربرجامی و اصرار ایران بر این است که آن تحریمهایی که برای دستگاههای قضایی و وزارت اطلاعات و تحریمهایی که در رابطه با موشک، تروریسم، سیاست خاورمیانه ایران و... برداشته شود که این اتفاق نمیافتد و تحریمهایی که مربوط به برنامه هستهای طبق برجام ۲۰۱۵ برداشته میشود.محبعلی با اشاره به صحبتهای اخیر وزیر امور خارجه امریکا مبنی بر اینکه «آنچه شاهد بودیم به نظر میرسد ما را به عقب ببرد نه رو به جلو» پاسخ داد: وقتی که موضوع پادمان و موضوع برداشتن کلیه تحریمها مطرح میشود به نظر میرسد که امریکاییها آمادگی این را ندارند که این شرایط را بپذیرند یعنی نمیتوانند بپذیرند. به دلیل اینکه مسئله پادمان اگرچه نقش سیاسی امریکا و اروپا برای حل و فصل آن بسیار مهم است ولی با توجه به تعهداتی که آنها با روسیه و چین و با قدرتهای بزرگ در مسئله عدم اجرای تسلیحات هستهای دارند حاضر نیستند بدون اینکه آژانس روال طبیعی خودش را طی کند، بپذیرند.
او با اشاره به تضمینی که ایران از امریکا میخواهد تصریح کرد: طبیعی است دولت بایدن نمیتواند تضمین دهد که اگر شرکتهای امریکایی و اروپایی به ایران بیایند از طرف دولت بعدی امریکا دچار تحریم نشوند. به اضافه اینکه حتی اگر برجام انجام شود و دولتها توصیه کنند شرکتها بر اساس هزینه فایده و ریسک تصمیم میگیرند که کجا سرمایهگذاری کنند هیچ شرکتی به خاطر تصمیم دولت خودش را دچار مشکل نمیکند. فلذا تا وقتی روابط دیپلماتیک ایران و امریکا و مسائل سیاست خاورمیانه ایران و موضع سیاست ایران در قبال اسرائیل حلوفصل نشود حتی اگر برجام هم امضا شود انتظار زیادی نباید داشت.برخی معتقدند که این تاخیرها تا زمان انتخابات در کنگره آمریکا یعنی آبان ماه ادامه خواهد داشت اما نباید این را از نظر دور داشت که انتخابات نوامبر پایان کار نیست و تشکیل کنگره تا ژانویه طول خواهد کشید. بر این اساس احتمال ادامهدار شدن مذاکرات بیش از این حرفهاست. در این بین هم قطعا اوضاع یک جور نمانده و به قول قدیمیها این سیب هزار چرخ میخورد لذا نمیتوان اطمینان داشت که حتما بعد از روشن شدن تکلیف انتخابات در آمریکا، فرصت احیای برجام فراهم خواهد شد. یکی از موئلفههایی که در این بین ممکن است شرایط را به سود یا زیان ما تغییر دهد، همین نشست شورای حکام است که در آستانه آن قرار داریم. روزنامه دولت معتقد است که قطعنامهای علیه ما صادر نخواهد شد اما اگر حواسمان باشد که دفعه قبل هم قطعنامه - البته با لحنی ملایم- دادند، بعید نخواهد بود که اکنون و با توجه به مواضع تند غربیها دوباره اقدام به این کار کنند.ضمن اینکه حتی اگر قطعنامه دیگری علیه ما صادر نشود، ادامهدار شدن مذاکرات به زیان ما خواهد بود. خاصه در این شرایطی که جنگ اوکراین و بحران انرژی فرصت برای کشورهای صاحب انرژی شده است. به گفته کارشناسان ایران روزانه هزاران و ماهانه دهها میلیون دلار و از بابت عدم فروش نفت ضرر میکند. آقایان میگویند که در حال فروش نفت هستیم و پولش را هم میگیریم و مشکلی نیست اما کیست که نداند فروش محدود نفت آن هم با تخفیفهای کلان خود یک ضرر قابل توجه است.