به گفته رابرت مالی آمریکا در حال مذاکره غیرمستقیم با ایران درباره توافق هسته‌ای و همچنین برای اطمینان از آزادی گروگان‌های خود است. رابرت مالی در مصاحبه‌ای مشترک با بری روزن، دیپلمات ۷۷ ساله پیشین آمریکایی که در وین برای آزادی زندانیان آمریکایی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اتریشی و سوئدی در ایران دست به اعتصاب غذا زده است، صحبت می‌کرد. روزن و ۵۰ دیپلمات آمریکایی در جریان اشغال سفارت آمریکا در ایران در سال ۵۸ به گروگان گرفته شدند و برای ۴۴۴ روز در حبس به سر بردند. این مصاحبه در حالی انجام شد که گروهی از فعالان سیاسی و روزنامه‌نگاران ایرانی مقیم خارج از کشور در وین در برابر محل مذاکرات هسته‌ای دست به اعتصاب غذا زده‌اند. اعتصاب‌کنندگان خواستار اولویت دادن به آزادی همه شهروندان دوتابعیتی در مذاکرات هسته‌ای هستند. مالی گفت: «من با تعدادی از خانواده‌های گروگان‌ها صحبت کرده‌ام که از کاری که آقای روزن انجام می‌دهد بسیار سپاسگزار هستند، اما آنها همچنین از او می‌خواهند که به اعتصاب غذای خود پایان دهد». روزن این درخواست را پذیرفت و گفت: «این بدان معنا نیست که دیگران نباید اعتصاب کنند.»
امیرعبداللهیان: هنوز برای مذاکره مستقیم با آمریکا به جمع‌بندی نرسیده‌ایم
چانه‌زنی بر سر رفع تحریم‌ها ادامه دارد
گروه سیاسی: وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: آمریکایی‌ها مکرراً برای مذاکره درخواست دارند، اما هنوز به این مسأله در جمع بندی‌های خودمان نرسیده‌ایم.
حسین امیرعبداللهیان در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه با رسیدن طرف ها بر مرحله تصمیم سیاسی احتمال دیدار وزیران خارجه ایران و ۴+۱ در وین وجود دارد؟ گفت ما فعلا مذاکرات را در سطح کارشناسان ارشد و مدیران کل وزیران خارجه تنظیم کردیم و امیدواریم در همین سطح وارد پروسه اجرا شویم و نیاز به دیدارهای سطح بالا نباشد اما متناسب با پیشرفت مذاکرات درباره هر نوع اقدام دیگر تصمیم گرفته می‌شود.وی تصریح کرد: آنچه برای ما مهم است و اگر دقت کرده باشید سعی داریم در صدر اخبار موضوع مذاکرات وین را قرار ندهیم این است که زمانی مردم در جریان دقیق مسایل قرار گیرند که در میز مذاکرات اتفاق خوبی رخ داده شود. امیدوارم به آن نقطه نزدیک شویم.این در حالی است كه مذاکرات وین در سطح معاونان وزیران امور خارجه ایران و ۱+۴ در چارچوب دیدارهای دو جانبه و چند جانبه ادامه دارد.وقتی مذاکرات در مسیر درست در جریان است و پیشرفت‌های نسبتا خوبی نیز در تکمیل متون مذاکراتی به دست آمده، چرا طرف های اروپایی و آمریکا بر لزوم توافق موقت اصرار می‌کنند؟ در حالی که اگر در مورد موضوعات اختلافی تصمیمات لازم و درست گرفته شود، می‌توان به توافق نهایی دست یافت. نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در توییتی با اشاره به دیدار روسای هیات های ایران، تروئیکای اروپا، روسیه و چین نوشت: ما به اتفاق هم، به بررسی یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مسائل در دستور کار مذاکرات وین پرداختیم.
میخائیل اولیانوف بدون اشاره به اینکه موضوع مهم و پیچیده مورد نظر چه بوده است، تصریح کرد که پیشرفت‌هایی حاصل کردیم. نماینده روسیه در مذاکرات وین، با اشاره به تجربه منفی ایران در نتیجه سیاست فشار حداکثری آمریکا تصریح کرد که کشورهای مشارکت کننده در گفت‌وگوها تلاش می‌کنند تا درباره تضمین آینده اجرای برجام اطمینان حاصل کنند.میخائیل اولیانوف گفت: ما کاملا دشواری ها و تجربه منفی ایران را در نتیجه سیاست فشار حداکثری آمریکا درک می‌کنیم و طبیعتا در جریان مذاکرات این مساله را در ذهن داریم که درباره تضمین بهبود شرایط اطمینان حاصل کنیم.این دیپلمات روس درباره روند گفت‌وگوها هم بیان داشت: رایزنی‌های سیاسی گام به گام جریان دارد و ما دیدارهای مفیدی را در قالب‌های مختلف میان شرکت کنندگان داشتیم.وی به جلسه گروه ۱+۴ و ایران اشاره کرد و گفت طرف‌ها در این نشست پیرامون یکی از مسائل مهم و با اولویت بالا پرداختند. اولیانوف در بخش دیگری از اظهاراتش بیان داشت که روسیه مخالف تعیین ضرب‌الاجل‌های مصنوعی است اما با به سرانجام رسیدن هر چه سریع‌تر روند مذاکرات وین موافق است. وی گفت: «مذاکرات نمی‌تواند ماه‌ها ادامه یابد و باید تا فوریه گفت‌وگوها را نهایی کنیم »این دیپلمات روس اضافه کرد: اینکه آیا بتوان اوایل فوریه به نتیجه رسید نمی‌دانم اما تمام گام‌های لازم را برای تسریع روند مذاکرات انجام می‌دهیم.
در حالی که روسیه یکی از اعضای برجام بر پیشرفت در مذاکرات تاکید دارد، کشورهای اروپایی و آمریکا هم چنان بر موضوع تعیین ضرب‌الاجل و محدود بودن زمان مذاکرات یا در سناریویی دیگر "توافق موقت" اصرار دارند و این موضوع خود را به شکل‌های مختلف هر چند روز یک بار تکرار می‌کنند. هیات مذاکره‌کننده ایران از ابتدای از سرگیری مذاکرات تاکید کرده است که مذاکرات باید روندی معقول و منطقی داشته باشد و مذاکره تحت فشار به هر شکلی مردود است و نتیجه عکس خواهد داشت و بر این موضع خود تا کنون پافشاری کرده است. آن طور که در برخی رسانه ها ادعا شد، پیشنهاد توافق موقت حتی از سوی رئیس‌جمهوری روسیه به عنوان پیشنهادی از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا در دیدار با رئیس‌جمهوری کشورمان مطرح شده است اما پاسخ ایران در این سطح به این پیشنهاد منفی بوده است. از این رو اگر برخی طرف‌ها سعی دارند به بهانه‌های مختلف بر روند مذاکرات به ویژه مذاکره کنندگان ایرانی اثر بگذارند تا شاید امتیاز بیشتری بگیرند یا امتیاز کمتری بدهند، این تلاش بی‌فایده است.
طرف های غربی از ابتدای شروع مذاکرات به انواع سنگ اندازی ها در مسیر مذاکرات متوسل شدند تا شاید ایران را بر هم زننده مذاکرات و شکست برجام به جامعه جهانی معرفی کنند اما این اقدامات تا کنون بی نتیجه بوده است. این کشورها در آخرین تلاش خود سعی دارند برنامه هسته ای ایران را در مرحله ای خطرناک جلوه دهند یا این گونه القا کنند که برجام به خاطر فعالیت های هسته ای ایران در خطر است در حالی که مسئول شرایط فعلی و متزلزل ساختن برجام، آمریکا و همراهان اروپایی آن هستند. در عین حال به نظر می‌آید مذاکرات در روندی رو به جلو و در آرامش پیش می‌رود و هر چهار متن مذاکراتی همزمان مورد بررسی است. ایده ها و پیشنهادات برای رفع اختلافات آرام آرام به متن تبدیل می‌شود تا به این شکل متونی بدون خط خوردگی و پرانتز روی میز قرار گیرد. هر چند بخشی از موضوعات نیازمند تصمیم گیری های سیاسی است.شایان ذکر است، مذاکرات وین در سطح معاونان وزیران امور خارجه ایران و ۱+۴ در چارچوب دیدارهای دو جانبه و چند جانبه ادامه دارد.
در یکی دو روز اخیر، موضوع راستی‌آزمایی و مباحث هسته‌ای مورد بحث و بررسی طرف های مذاکره‌کننده قرار گرفت و جلسات کارشناسی به طور عمده بر موضوع هسته‌ای متمرکز بود و بخش‌های باقی‌مانده در ضمیمه دوم مورد رایزنی قرار گرفت. از ابتدای مذاکرات تا کنون، طرف های اروپایی بر روی مباحث هسته ای و اقداماتی که ایران باید در ازای رفع تحریم ها انجام دهد بیش از طرف های دیگر متمرکز بوده اند، از این رو اغلب اوقات مذاکرات در این حوزه با محوریت ایران و سه کشور اروپایی برگزار شده است، هر چند که طرف های دیگر هم در جریان امور و نتایج به دست آمده قرار گرفته‌اند.
مقامات نزدیک به هیات مذاکره‌کننده ایران اعلام کردند که هیات مذاکراتی ایران بر حفظ دستاوردهای علمی و فنی دانشمندان ایرانی در حوزه هسته‌ای و تحقیق و توسعه تاکید دارد. یکی از مهم ترین بخش های فعالیت های هسته ای ایران که بعد از خروج آمریکا از برجام و گام های جبرانی ایران توسعه یافته است، موضوع تحقیق و توسعه در چرخه سوخت هسته ای است.
مقامات کشورمان خاطرنشان کردند که حفظ دستاوردهای علمی و تحقیقاتی یکی از ضرورت‌های هر توافقی است و خواسته‌های طرف مقابل و محدودیت‌های مربوط به برنامه هسته‌ای در چارچوب توافق هسته ای به دست آمده در سال ۲۰۱۵ قابل پذیرش است و حق ایران برای تداوم تحقیق و توسعه نباید نقض شود. بعد از حدود دو ماه بخش قابل توجهی از مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم‌ها در بخش‌های حقوقی، سیاسی و فنی پیش رفته است و بسیاری از اختلاف‌نظرها در خصوص پرانتزهای موجود در متون مورد نظر برطرف شده است. طرف‌ها درباره اغلب موارد اختلافی، ایده‌ها و پیشنهاداتی را مطرح کرده‌اند اما هنوز تا تبدیل شدن این ایده‌ها به متن فاصله وجود دارد. در عین حال در موارد باقی‌مانده از اختلافات که به طور طبیعی از موضوعات مهم و سخت محسوب می‌شوند، طرف‌ها نیازمند تصمیم‌گیری سیاسی هستند. با توجه به خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های حداکثری علیه ایران، بخش قابل توجه تسریع در روند مذاکرات و دستیابی به توافق و بازگشت همه طرف ها به برجام نیازمند آن است که کاخ سفید اقدامات لازم را در راستای رفع تحریم‌ها و ارایه تضمین ها انجام دهد. به محض اینکه آمریکا تصمیمات لازم را برای رفع مؤثر، قابل راستی‌آزمایی و پایدار تحریم‌ها اتخاذ کند، سرعت گفت‌وگوها افزایش یافته و توافق در مدت زمانی کوتاه ممکن خواهد شد.مذاکرات در روزهای اخیر در سطوح سیاسی و کارشناسی در چارچوب رایزنی های دو جانبه و چندجانبه ادامه داشت و رایزنی‌ها در این هفته نیز ادامه خواهد یافت.
خطیب‌زاده: از هر زمان دیگری به توافق نزدیکتریم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سئوالی در ارتباط با بحث مذاکرات وین و آخرین تحولات در جریان این مذاکرات گفت: آنچه که امروز در موضوع مذاکرات وین شاهد آن هستیم این است که پیشرفت گفت‌وگوها در این زمینه در مسیر درستی قرار دارد. ما در چهار حوزه اسنادی برای گفت‌وگو داریم. پیشرفت‌های خوبی انجام شده است؛ در برخی از اسناد اختلافات و پرانتزها کمتر شده است، موفقیت بزرگ این بود که بسیاری از ایده‌های ایران تبدیل به کلمات شده است از جمله در حوزه تضامین.
سعید خطیب‌زاده با بیان اینکه موضوع مهم این است که همه طرف‌ها در مذاکرات به این نتیجه رسیده‌اند که باید تضامینی اخذ شود تا اتفاقات گذشته بار دیگر تکرار نشود و باید تصمیمات و تضامینی در مورد بحث تضامین اندیشیده شود و این موضوع مورد قبول همه اطراف مذاکرات است، گفت: ما در جریان مذاکرات وین ایده‌های اجرایی و عملیاتی با واقع‌نگری ارائه دادیم و فکر می‌کنیم که ایده‌های ما امکان گفت‌وگو در حوزه تضامین را فراهم آورده است. وی همچنین بار دیگر تأکید کرد: ما در مذاکرات وین حضور پیدا کردیم که به توافقی قابل اتکا و پایدار برسیم و در همین راستا تلاش می‌کنیم. سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سئوال که برخی از اخبار موید این است که آمریکایی‌ها برای رسیدن به توافق پیش شرط‌هایی را مطرح کرده‌اند، گفت: ایران هیچ پیش شرطی را از روز اول نپذیرفته است. مذاکرات به اندازه کافی پیچیده است و نباید با اظهارات این چنینی آن را پیچیده‌تر کرد.
خطیب‌زاده همچنین در مورد اظهارات اخیر رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات وین در ارتباط با آزادی اتباع آمریکایی در ایران و ارتباط آن با مذاکرات وین اظهار کرد: ما نگرانی‌های خود را در مورد وضعیت اتباع ایرانی در آمریکا از همان روز اول مطرح کرده‌ایم، چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم و چه پیش از این مذاکرات و چه هم زمان با مذاکرات. البته این دو، دو مسیر مختلف است و اگر آمریکا به توافقات قبلی پایبند باشد این مسئله در کمترین زمان قابل حل است. سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به این سئوال که تا چه زمانی مذاکرات دور هشتم ادامه پیدا می‌کند، گفت: نزدیک یک ماه از دور هشتم مذاکرات گذشته است. البته در این چند هفته ما یک تنفس داشتیم ولی گفت‌وگوها در سطوح مختلف ادامه داشته است. روز گذشته برای اولین بار روسای هیات‌های مذاکره‌کننده در فرمتی غیر از کمیسیون مشترک برجام جلسه داشتند و تا مادامی که این موضوعات به نقطه‌ای نرسیده که نیازمند بازگشت همه هیات‌ها به پایتخت‌هایشان باشند همین دور ادامه پیدا می‌کند ولی اگر به نقطه‌ای برسیم که نیازمند بازگشت هیات‌ها به پایتخت‌هایشان برای کسب مشورت‌های سیاسی و اخذ تصمیمات خاص باشند غیر از بحث تنفس‌ها، دور هشتم پایان می‌یابد.وی ادامه داد: در یک ماه گذشته مسیر مذاکرات پیوسته و آهسته رو به پیشرفت بوده است و ما از هر زمان دیگری به نقطه توافق نزدیک‌تر هستیم و همچنین نقطه‌ای که آمریکا باید تصمیمات خاص سیاسی خود را بگیرد.سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با تحصن و اعتصاب غذای برخی از افراد در نزدیکی محل مذاکرات وین و برخی از خواسته‌هایی که آنها مطرح کرده‌اند، گفت: البته شنیده‌ام که یکی، دو نفر آنها خسته شده‌اند و از آنجا رفته‌اند و به خانه‌هایشان بازگشته‌اند. من زمانی که در یک کشور اروپایی مأمور بودم تعدادی نمایش این گونه در پایتخت آن کشور اروپایی ایجاد کرده بودند و همزمان با انتشار اعتصاب غذای آنها عکسی منتشر شد که آن هم در پشت در حال خوردن لوبیاپلو بودند.وی ادامه داد: هر وقت در وین و جریان مذاکرات این تصور ایجاد می‌شود که گفت‌وگوها در حال رسیدن به نتیجه است گروه‌هایی دست به انجام اقداماتی می‌زنند، برخی در داخل آمریکا به خاطر نگاه‌های سیاسی که دارند، برخی در داخل رژیم صهیونیستی و برخی در داخل منطقه و کشورهای اروپایی.