مصطفی رجبی‌مشهدی، درباره دلایل قطعی برق در تابستان گفت: یکی از دلایل قطعی برق در تابستان، پدیده خشکسالی بود که موجب شد از ذخایر برقی و آبی نتوانیم مانند سال‌های گذشته استفاده کنیم. همین گرمای بی‌سابقه باعث شد استفاده از وسایل خنک‌کننده بالا رود و به موازات آن مصرف برق نیز افزایش یابد. استفاده بیش از اندازه از نیروی انرژی برق توسط مشترکین پرمصرف خانگی هم یکی دیگر از دلایل کمبود برق است. این موضوعات باعث شد یک ناترازی بین تولید و مصرف به وجود آید و حدود ۳ هزار مگاوات کسری برق را شاهد باشیم.وی افزود: اقدامات بسیاری می‌توان در این خصوص انجام داد که در فصل گرما با کمبود برق و در فصل سرما با کمبود گاز روبه‌رو نشویم. یکی از این اقدامات برای فصول گرما این است که برای تولید برق بتوانیم از منابع انرژی اولیه متنوع استفاده کنیم که تجدیدپذیرها یکی از مواردی است که می‌توان به آن اشاره کرد. امسال هم خوشبختانه در بودجه ۱۴۰۱ این امر پیش‌بینی شده و بودجه‌ای را برای خرید برق تضمینی از نیروگاه‌های تجدیدپذیر تخصیص داده‌اند. همچنین با توجه به کمبود برق و کمبود گاز، اگر مردم هم در مصارف خانگی صرفه‌جویی‌های لازم را داشته باشند، بخشی از مشکل حل می‌شود.
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق در ادامه گفت: برای کاهش مصرف برق و گاز، تعرفه‌گذاری پلکانی و طرح‌های تشویقی بسیار مؤثر است. در طرح تعرفه‌گذاری پلکانی با افزایش انرژی برق مصرف‌کننده، تعرفه افزایش پیدا می‌کند و این امر باعث می‌شود مشترکین پرمصرف، صرفه‌جویی کنند. در واقع امیدواریم با این طرح ۱۰ تا ۲۰ درصد از مصرف خانگی، کاسته شود.
وی افزایش تعرفه را برای مشترکین پرمصرف دانست و خاطرنشان کرد: این تعرفه‌گذاری و افزایش قیمت برای آن دسته از کسانی که مصرف‌شان زیر خط الگو است، تأثیری ندارد و تعرفه‌شان مانند قبل محاسبه می‌شود. اگر افراد کم‌مصرف هم، مصرف گاز یا برق‌شان از دوره‌های مشابه‌شان کمتر شود، برای آنان طرح‌های تشویقی در نظر گرفته شده است.
سخنگوی صنعت برق طرح تعرفه‌گذاری پلکانی را ترغیب‌کننده بخش خصوصی دانست و بیان کرد: به موجب این طرح، صنایع انرژی‌بر ترغیب شده‌اند که برای تأمین برق خود، نیروگاه احداث کنند و بخشی از برق‌شان را خودشان تأمین کنند. به دنبال این افزایش تأمین، وزارت نیرو هم این آمادگی را دارد که برق مازاد آنها را خریداری کند.وی در ادامه متذکر شد: طبق برنامه برق امید خوشبختانه ۱۱ میلیون از مشترکین توانسته‌اند برق مصرفی یک ساله‌شان را به زیر خط الگو مصرف برسانند که موجب شد، حداقل یک دوره از برق مصرفی رایگان استفاده کنند. همچنین مشترکین پرمصرف ۶ درصد از مصرف‌شان، کاسته شده است. این نشانگر این است که در راستای این طرح ما کاهش مصرف داشتیم. امیدواریم به دنبال این طرح و طرح پلکانی، شاهد کاهش مصرف انرژی باشیم.
رجبی‌مشهدی در پایان در پاسخ به این سئوال که اصلی‌ترین سوءاستفاده‌کنندگان از وضعیت اسفبار یارانه پنهان انرژی، ماینرها و استفاده‌کنندگان از تجهیزات استخراج غیرمجاز رمز ارز هستند که از طریق ارزان بودن مصرف بالای انرژی بخش خانگی، اقدام به ماین رمز ارز می‌کنند؛ تکلیف این افراد چیست؟، گفت: متاسفانه عده‌ای هستند که از یارانه انرژی سوءاستفاده و به صورت غیر قانونی از برق عمومی و برق شبکه سراسری برای استخراج رمز ارز استفاده می‌کنند. قطعاً این افراد شناسایی و به محاکم قضایی معرفی خواهند شد و برق مورد استفاده‌شان قطع می‌شود.
آیا شرایط فعلی مناسب اجرای این قانون مالیاتی است؟
روند خروج سرمایه از کشور خطرناک است
رئیس اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: با توجه به حجم بالای خروج سرمایه از کشور، دولت باید ضمن آسیب‌شناسی این روند، در اجرای برخی طرح‌های جدید، بیشتر تامل کند.
مسعود خوانساری در نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، اظهار کرد: ما در سال‌های گذشته آمار بالایی از خروج سرمایه از کشور را ثبت کرده‌ایم که موضوعی خطرناک و نیازمند بررسی‌های بیشتر است.وی با اشاره به حجم بالای سرمایه منتقل شده از ایران به ترکیه، بیان کرد: آمارها نشان میدهد که با وجود کاهش ارزش لیر و مشکلاتی که اقتصاد ترکیه با آن رو به روست، همچنان ایرانی‌ها بیشترین آمار خرید خانه در ترکیه را به خود اختصاص داده‌اند، موضوعی که قطعا باید آسیبی شناسی شود.
رئیس اتاق بازرگانی تهران با اشاره به طرح دولت برای مالیات ستانی از عایدی سرمایه، اظهار کرد: با توجه به شرایطی که کشور با آن رو به روست و روند سریع خروج سرمایه از کشور، دولت باید این سئوال را مطرح کند که آیا شرایط فعلی مناسب اجرای این قانون مالیاتی است یا می‌توان با برخی تغییرات یا تاخیر، خطر خروج بیشتر سرمایه از کشور را کاهش داد.
خوانساری با بیان اینکه رشد سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۰ منفی بوده، تصریح کرد: امنیت سرمایه‌گذاری اصلی‌ترین عامل تاثیرگذار در پایین باقی ماندن سرمایه‌گذاری در ایران است. نبود ثبات و نامناسب بودن فضای کسب و کار نیز دیگر عواملی است که در این حوزه تاثیر گذار بوده، امید ما این است که در دولت جدید با ایجاد ثبات، برخی از این مشکلات کاهش پیدا کند.
وی با اشاره به برخی آمارهای تجاری کشور در سال جاری گفت: خوشبختانه در حوزه صادرات غیرنفتی رشد ۴۰ درصدی به ثبت رسیده و تولید ناخالص داخلی نیز ۳.۳ درصد افزایش یافته است. این رونق نسبی می‌تواند با بهبود برخی سیاست‌گذاری‌ها ادامه پیدا کند.
رئیس اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: البته باید توجه داشت که همچنان نرخ تورم دو رقمی است و از این محل فشار شدیدی بر زندگی مردم وارد شده و برای بهبود آمارها باید برنامه‌ریزی دقیق‌تری در دستور کار قرار داد.
آیا سقف قیمت گاز در لایحه حذف شده است یا خیر!
دردسرهای بودجه سال آینده برای سهامداران
هرچند به نظر می‌رسید مصوبه هیات دولت درمورد لایحه بودجه سایه سنگین برخی بندهای این لایحه را از سر بازار سرمایه بردارد اما حتی این مصوبه هم ابهاماتی دارد که می‌تواند رنگ سرمایه سهامداران در بورس را قرمز کند!
دردسرهای لایحه بودجه سال آینده برای بازار سرمایه تمامی ندارد. لایحه ای که در ابتدا قیمت گاز را طبق فرمول قیمت گاز در منطقه و قیمت سوخت گاز را ۳۰ درصد قیمت گاز تعیین کرده بود که باعث شد بازار سرمایه دوباره به هم بریزد. پس از آن اعلام شد که دولت ۱۰ پیشنهاد را برای اصلاح لایحه ارائه کرده است که درمورد اینکه این ۱۰ پیشنهاد ضمیمه لایحه شد یا خیر نیز ابهاماتی زیادی وجود داشت که تاثیر آن به راحتی روی تابلوی بورس مشخص بود. پس از آن اعلام شد که هیات دولت لایحه را اصلاح کرده و درحالی که به نظر می رسید این مصوبه پایانی خوشی برای این ماجرا باشد، باز هم یک ابهام بزرگ بازار را آزار میدهد. ابهامی درمورد اینکه ایا سقف قیمت گاز در لایحه حذف شده است یا خیر!
در این راستا، روزبه شریعتی، تحلیلگر بازارسرمایه با اشاره به لایحه بودجه سال آینده اظهار کرد: در لایحه بودجه سال آینده که تقدیم مجلس شد، نرخ سوخت گاز برای همه صنایع اندازه قیمت خوراک در نظر گرفته شده بود. به این موضوع دو ایراد اساسی وارد شد. نخست آنکه فرمول مشکل داشت. چراکه فرمول تعیین قیمت گاز میانگین گاز در چهار هاب منطقه ای بود. از این چهار هاب، دو کشور مصرف کننده و دو کشور تولیدکننده گاز هستند. در سال‌های قبل هم این فرمول بود اما در آن زمان نرخ گاز در همه جا نزدیک به هم بود و ایرادی به آن وارد نبود.
وی ادامه داد: اما اکنون قیمت گاز اروپا به دلیل مشکلات پیش آمده از جمله شیوع کرونا و مشکل روسیه با اوکراین به بیش از یک دلار در هر مترمکعب افزایش یافته و همین موضوع باعث شده است که قیمت گاز با این فرمول افزایش یابد. درحال حاضر میانگین قیمت هر مترمکعب گاز در کانادا و آمریکا حدود ۱۵ تا ۱۶ سنت، در اروپا بیش از یک دلار و در روسیه که مانند ایران تولیدکننده گاز است پنج یا ۶ سنت است. با توجه به فرمولی که در لایحه در نظر گرفته شده بود، قیمت گاز برای صنایع در ایران به بیش از ۲۰ سنت رسید.
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: همچنین در لایحه بودجه ذکر شده بود که نرخ سوخت گاز برابر قیمت خوراک خواهد بود که این موضوع همه چیز را بهم ریخت. قیمت خوراکی که درحال حاضر، طبق فرمول و با دلاری نیمایی هفت هزار تومان برای هر مترمکعب است. به این موضوع نیز اعتراض شد. بنابراین هم به فرمول سوخت گاز و هم به فرمول قیمت گاز نقد وارد بود. این پیشنهاد نیز مطرح شد که فرمول به میانگین هاب‌های تولیدکننده گاز مانند روسیه، آمریکا و کاندا تغییر کند که در آن شرایط قیمت گاز برای صنایع میانگین حدود ۱۰ سنت می‌شد.
شریعتی افزود: البته این پیشنهاد پذیرفته نشد و اعلام کردند که برای قیمت خوراک تا۵۰۰۰ تومان سقف تعیین می‌شود و سوخت گاز نیز به جای ۳۰ درصد ۴۰ درصد قیمت گاز خواهد شد. بنابراین محاسبات بازار بر اساس خوراک ۵۰۰۰ تومان و سوخت گاز ۲۰۰۰ تومان در نظر گرفته شد و این باعث شد خیال بازار برای حدود یک ماه راحت باشد و شروع به خرید سهم‌های پتروشیمی، فولادی و فلزی کند.وی با اشاره به مصوبه روز یکشنبه هیات وزیران درمورد اصلاح لایحه بودجه، گفت: در مصوبه ذکر شده است ۴۰ درصد مذکور تایید شد اما برای قیمت گاز سقفی در نظر گرفته نشده است. در این شرایط طبق فرمول قیمت گاز بالای ۳۰ سنت و ۴۰ درصد ۳۰ سنت نیز ۲۵۰۰ تومان می‌شود. این قیمت‌ها برای صنعت پتروشیمی هزینه دارد و صنعت را به مرز زیان ده بودن می‌برد.