الف) جمع‌آوری اطلاعات:
۱- تاریخچه پرواز : پرواز ورودی  متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال از کیف به فرودگاه حضرت امام (ره) تهران در ساعت ۰۰:۵۳ بامداد به وقت محلی  روز چهارشنبه ۱۰/۱۸/ ۱۳۹۸ مجوز فرود را دریافت نموده و چهار دقیقه بعد روی باند فرودگاه امام خمینی (ره) فرود مي‌آید. پس از تخلیه ۵۸ نفر مسافر و سوختگیری هواپیما، خدمه پروازی به هتل  فرودگاه مراجعه نموده تا استراحت نمایند. در ساعت۱:۲۰ تا۱:۴۰دقیقه به وقت محلی هواپیما سوختگیری نموده و به میزان ۹۵۱۰ کیلو گرم معادل ۱۱۸۰۰ لیتر سوخت دریافت نموده و متعاقبا پس از مشخص شدن مقدار بار دریافت شده از مسافران (۳۱۰ بسته به وزن ۶۷۹۴ کیلو گرم) به دلیل اضافه بودن وزن هواپیما از وزن مجاز اعلام شده، ۸۲ بسته از بار مسافران به وزن ۲۰۹۴ کیلو گرم متعلق به مسافران به مقصد کانادا توسط شرکت خدمات فرودگاهی سامان جدا سازی شده و بارگیری نشده است. در ساعت ۴:۳۵ به وقت محلی خدمه پروازی مجددا وارد هواپیما شدند. پس از چک هواپیما و کابین توسط خدمه پرواز، در ساعت ۴:۴۵ دستور مسافر گیری صادر شده و مسافران سوار هواپیما مي‌شوند. بر اساس مدارک موجود ۱۶۷ نفر مسافر به گیشه شرکت خدمات فرودگاهی سامان در ترمینال (کانتر) مراجعه کرده و تمامی آنها سرنشین هواپیما شده اند. فقط یکی از مسافران که به صورت اینترنتی از شب قبل کارت پرواز را رزرو کرده بوده ، به فرودگاه مراجعه نکرده و لذا از لیست اعلامی توسط شرکت هواپیمایی اوکراین حذف مي‌شود.
در ساعت ۱۳: ۰۵ به وقت محلی خلبان اولین تماس خود را با واحد زمینی برج مراقبت پرواز فرودگاه حضرت امام (ره) برقرار و درخواست مجوز اولیه جهت پرواز را نموده که توسط کنترلر صادر مي‌شود.
در ساعت ۰۵:۴۸ تمام اسناد هواپیما جهت انجام پرواز تکمیل و در ساعت ۰۵:۴۹ کلیه درب‌هاي هواپیما بسته مي‌شود. در ساعت ۰۵:۵۱ خلبان ضمن اعلام موقعیت خود در پارکینگ اعلام مي‌دارد که بطور کامل آماده خروج از پارکینگ و روشن نمودن موتورها بوده و کنترلر نیز به منظور هماهنگی با سایر واحدهای مرتبط از خلبان می‌خواهد که منتظر دریافت مجوزها باشد. در ساعت ۰۵:۵۲ کنترلر فرودگاه حضرت امام (ره) با کنترلر رادار فرودگاه مهرآباد هماهنگی‌هاي لازم را به عمل آورده و پس از آن در ساعت ۰۵:۵۵ مجوز خروج از پارکینگ و روشن نمودن موتور را برای پرواز AUI۷۵۲ صادر کرده و خلبان نیز آن را بازخوانی مي‌نماید. در ساعت ۰۵:۵۴ به وقت محلی کنترلر رادار مهر آباد، ضمن تماس با کنترلر مرکز کنترل مجوز FL۲۶۰ برای پرواز AUI۷۵۲در یافت مي‌نماید. پرواز از ۱Jetway; A جدا شده و حدود ساعت ۰۵:۵۰ دقیقه از محل پارک خود در STAND ۱۱۶R شروع به خروج از پارکینگ (PUSH BACK) نموده است. هواپیما در ساعت ۰۶:۱۲ از باند پروازی ۲۹ راست فرودگاه امام خمینی (ره) به پرواز در آمده و تحویل واحد رادار تقرب فرودگاه مهرآباد مي‌گردد. پس از آن خلبان پرواز با واحد رادار تقرب تماس گرفته و ضمن معرفی خود، طرح پرواز را نیز اعلام مي‌نماید در ادامه کنترلر رادار مهر آباد ضمن شناسایی راداری از خلبان مي‌خواهد تا به سطح پروازی FL۲۶۰ اوجگیری نماید. کنترلر از خلبان مي‌خواهد پس از عبور از ارتفاع ۶۰۰۰ پایی ضمن گردش به راست ، مستقیم به سمت نقطه PAROT که در ۷۰ مایلی شمال غرب فرودگاه مهر آباد ادامه مسیر داده و خلبان نیز آن را بازخوانی نموده است. از ساعت ۰۶:۱۸ به بعد کنترلر رادار با توجه به از دست رفتن اطلاعات پرواز اوکراینی به دفعات خلبان را صدا کرده که پاسخی دریافت نمی نماید. طبق اطلاعات استخراج شده از رادار، هواپیما تا ارتفاع ۸۱۰۰ پایی صعود کرده و پس از آن اطلاعات شناسایی و ارتفاع هواپیما از صفحه رادار حذف و هیچ پیام رادیویی از خلبان در خصوص شرایط غیر معمول دریافت نشده است. مشاهدات راداری ( SSR , PSR ) نشان مي‌دهد که در حدود ساعت ۰۶:۱۵ پرواز از رادار نظارتی ثانویه (SSR) محو شده ولی براساس اطلاعات رادار اولیه نظارتی فرودگاه مهرآباد (PSR)هواپیما به سمت راست منحرف و احتمالا به سمت فرودگاه در حال ادامه مسیر بوده و پس از حدود سه دقیقه پرواز، در حدود ساعت ۱۸: ۰۶ دقیقه از رادار اولیه محو شده است.
۲- خسارت به هواپیما: در این سانحه هواپیما بطور کلی از بین رفته است. (Destroyed)
۳- خسارات جانی: هواپیما دارای ۱۶۷ مسافر و ۹ نفر خدمه پروازی بوده که تمامی افراد در این سانحه جان خود را از دست داده اند. براساس گزارش پلیس گذرنامه فرودگاه امام خمینی (ره)، ۱۴۶ نفر از مسافران با گذرنامه ایرانی، ۱۰ نفر با گذرنامه افغانستانی، ۵ نفر با گذرنامه کانادایی، ۴ نفر با گذرنامه سوئدی و ۲ نفر با گذرنامه اوکراینی از مرز هوائی رد شده و همچنین هر ۹ نفر خدمه پرواز، تبعه کشور اوکراین بوده اند. : توضیح: ممکن است تعدادی از مسافران دارای تابعیت چندگانه باشند و در سایر گزارش‌ها با ملیتی دیگر معرفی شده یا با گذرنامه دیگر خود بلیط پرواز را دریافت کرده باشند. فهرست فوق، مربوط به گذرنامه ای است که با آن از مرز هوائی جمهوری اسلامی ایران خارج شده‌اند.
۴- سایر خسارات وارده: هواپیما پس از کاهش ارتفاع از یک منطقه مسکونی رد شده و اولین برخورد آن با موانع در یک پارک تفریحی بوده است. سپس بدنه هواپیما با زمین برخورد کرده و پس از عبور از یک زمین بازی فوتبال ، بطور کامل از هم گسیخته و به مزارع و باغات کشاورزی اطراف صدمه زده است. پس از برخورد اولیه، در طول خط سیر آن برخوردهای دیگری مشاهده شده و بدنه هواپیما متلاشی گردیده و در طول خط سیر پخش شده است. این پرواز دارای سه خلبان بعنوان (معلم خلبان ، خلبان و کمک خلبان) و ۶ مهماندار بوده است. همچنین دو خدمه کابین مرد و ۴ خدمه کابین زن در پرواز حضور داشته اند. براساس گزارش شرکت اوکراینی اطلاعات خلبانان به شرح ذیل بوده است.
-مطابق گزارش‌هاي شاهدان عینی (افرادی بر روی زمین و خدمه پرواز عبوری در ارتفاع بالا که رویداد
را مشاهده و گزارش کرده اند) آتش سوزی در هواپیما مشاهده و بر دامنه آن افزوده شده و پس از برخورد هواپیما با زمین، انفجار ناشی از برخورد به وقوع مي‌پیوندد. مسیر برخورد هواپیما نشاندهنده این است که هواپیما ابتدا به سمت شمال غرب در حال خروج از محدوده فرودگاه بوده و پس از بروز یک مشکل در هواپیما (اعم از قطع ارتباط راداری، مکالمه‌ای و شروع آتش سوزی به سمت راست گردش کرده و در زمان سقوط دارای خط سیری در مسیر بازگشت به فرودگاه بوده است. پس از برخورد هواپیما به زمین، یکی از فرستنده‌هاي اضطراری هواپیما (ELT) فعال شده، لیکن آنتن فرستنده آن در جریان سانحه از دستگاه آن جدا شده است. جعبه‌هاي سیاه هواپیما شامل دستگاه‌های ثبت اطلاعات پروازی (SSFDR) و دستگاه ضبط صدای کابین خلبان (SSCVR) توسط عوامل تجسس و نجات پیدا شده و در اختیار تیم بررسی قرار گرفته است. هردو دستگاه در اثر سانحه و آتش سوزی آسیب دیده اند. بخش حافظه اصلی هر دو دستگاه موجود بوده ولیکن آسیب فیزیکی بر روی قطعات اصلی قابل مشاهده است.
با درخواست مسئول بررسی سانحه و هماهنگی مراجع ذیربط ؛ گروه تخصصی ویژه ای تشکیل شده تا موارد غیر متعارف هوانوردی را بررسی نمایند. پس از نمونه گیری و آزمایش در محل، احتمال برخورد پرتوهای آسیب زننده شامل پرتوهای لیزری و الکترو‌مغناطیس (رادیو اکتیو منتفی اعلام گردید و در روز وقوع سانحه نمونه برداری برای تشخیص مواد منفجره انجام گردید تا اثرات سلاح‌هاي منفجره داخل یا خارج هواپیما در آزمایشگاه معتبر انجام شود. بررسی‌هاي بعدی از لاشه هواپیما این شبهه را تقویت مي‌کند که لازم است وجود مواد منفجره بر روی بدنه هواپیما مورد بررسی قرار گیرد. مشخصات لوازم داخل کابین و بار مسافران نشان از عدم سرایت آتش به داخل کابین مسافران و احتمالا قسمت بار هواپیما مي‌باشد.
در تاریخ ۱۹/ ۱۰ / ۹۸ با حضور نمایندگان اعزامی از کشور اوکراین در دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری ایران، نسبت به بررسی وضعیت ظاهری دو دستگاه ثبت و ضبط اطلاعات پروازی (SSFDR,SSCVR) اقدام و عکس برداری توسط نمایندگان اوکراینی صورت پذیرفت و نیز حسب دستورالعمل سازمان هواپیمایی کشوری با شماره ۴۹۱۳، قبل از ارسال دستگاه‌هاي SSFDR و SSCVR به لابراتوار تخصصی بازخوانی؛ مشخصات فنی دستگاه‌هاي ثبت و ضبط پروازی مربوط به سانحه مطابق بند شماره ۴/۳ مندرج در صفحه ۸ سند۰۳-۴۹۱۳- FS- CAD متعلق به سازمان هواپیمایی کشوری ایران، از نماینده بررسی سوانح کشور اوکراین، درخواست گردید.
بررسی جهت بازسازی و دریافت محتویات دستگاه‌ها با استفاده از توان داخلی کشور با حضور نمایندگان محترم قضائی و متخصصین داخلی انجام پذیرفت و همگی توافق داشتند که این نوع دستگاهها از بروز ترین دستگاههای موجود دنیا بوده و امکانات بازخوانی آن در کشور موجود نیست. اگر لوازم و تجهیزات جانبی فراهم شود ، با صرف مدت زمانی کوتاه مي‌توان بازسازی و تخلیه اطلاعات را انجام نمود. براین اساس لیست لوازم مورد نیاز از لابراتوارهای بررسی سوانح کشورهای فرانسه (BEA) و آمریکا (NTSB) و امکان انتقال به کشور استعلام گردید و این کشورها نسبت به انتقال تجهیزات به کشور تاکنون پاسخ مثبتی نداده اند، ولی لیست مورد نیاز را ارائه داده که در اختیار مقامات جهت تلاش به منظور خریداری ارسال گردید.
-پس از درخواست تیم بررسی سانحه برای انجام بعضی آزمایشات خاص روی قطعات هواپیما در سایت سانحه، این فرآیند در شاهدشهر شهریار انجام گردید. با توجه به ضرورت تفکیک دقیق و بررسی علائم بریدگی‌ها در بدنه هواپیما حاصل از برخورد هر گونه شئ خارجی (FOD) کلیه قطعات جمع آوری و به محل امنی در فرودگاه حضرت امام خمینی (ره) انتقال داده شده تا پس از چینش روی زمین ، براساس رویه‌هاي متعارف بررسی سوانح هوائی ، تحلیل لازم بدست آید. تیم اعزامی کشور اوکراین شامل یک کارگروه ویژه برای این تحقیق بوده و مقرر شد که بانظارت تیم تحقیق ایرانی بطور همزمان این مسئله بر روی قطعات هواپیما مورد بررسی قرار گیرد. تیم تحقیق ایرانی شامل متخصصین از نهادهای نهاجا، واجا، پلیس و ستاد کل نیروهای مسلح بودند. پس از انجام جلسه توجیهی مورخه ۹۸/۱۰/۲۰ در سازمان هواپیمایی کشوری ، فرآیند تحقیق بر روی قطعات لاشه هواپیما انجام پذیرفت . با توجه به اعلام عمومی مورخه ۹۸/۱۰/۲۱ مبنی بر پذیرش یکی از نهادهای داخلی در خصوص عملیات دفاعی موشکی در زمان پرواز این هواپیما، دسترسی مسئول بررسی سانحه به اطلاعات آن نهاد فراهم گردید و مشخص گردید که دو موشک مجاورتی از نوع TOR-M۱ از سمت شمال به سمت هواپیما شلیک شده است. نحوه تاثیر این موشک‌ها بر وقوع سانحه و همچنین تحلیل این اقدام تحت بررسی مي‌باشد. از سوی دیگر مدیرکل مدیریت بحران استان تهران گفت: از میان ۱۷۶ جان باخته سانحه سقوط هواپیمای مسافری اوکراین در جنوب تهران، تاکنون عملیات شناسایی هویت ۱۶۹ نفر به اتمام رسیده اما پیکر ۱۶ شهید ایرانی آن هنوز تحویل خانواده‌ها نشده است.  منصور درجاتی،  گفت: تاکنون در مجموع ۱۵۳ پیکر جانباختگان حادثه سقوط هواپیمای اکراینی تحویل خانواده آنان شده است که از این تعداد، ۱۳۱ پیکر مربوط به شهدای ایرانی و ۲۲ پیکر متعلق به شهدا و جانباختگان خارجی این سانحه است.وی یادآورشد: هفت پیکر هنوز در مرحله تشخیص هویت است.درجاتی، این پیکرها را متعلق به اتباع خارجی دانست و گفت که خانواده این افراد در خارج از ایران بسر مي‌برند و ما منتظر همکاری آنان در زمینه تعیین هویت جانباختگان هستیم.به گفته مدیرکل مدیریت بحران استان تهران، از میان پیکرهای اتباع خارجی که تاکنون تحویل داده شده است، هفت پیکر مربوط به خدمه و سرنشینان اوکراینی، یک نفر کانادایی و پیکر ۱۱ افغانستانی بوده است.وی خاطرنشان کرد: تاکنون پیکر تمامی ایرانی‌هاي حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی، شناسایی شده است.درجاتی یادآور شد: تمامی عملیات شناسایی هویت این جانباختگان در حضور کارشناسان بين‌المللی انجام شده است.
بین شلیك دو موشک، به مسافران چه گذشت؟
افشين اميرشاهي؛ در یادداشتی در روزنامه همشهری درباره حادثه سقوط مرگبار پرواز ۷۳۷ اوکراینی نوشت: مسافران هواپيماي اوكراين در فاصله بين شليك اولين و دومين موشك تا سقوط هواپيما چه حالي داشتند؟ و لحظه‌هايشان چگونه گذشت؟ فاصله بين شليك موشك اول و دوم ۲۳ ثانيه بود. پس از آن هواپيماي اوكراين سقوط كرد و روي زمين منفجر شد.گفته مي‌شود ۴ دقيقه طول كشيد تا هواپيما به زمين برخورد كرد.يكي از احتمالات اين است كه پس از شليك موشك دوم تعدادي از مسافران هواپيما جانشان را از دست داده باشند و احتمال ديگر اين است كه تعدادي زنده مانده و ۴ دقيقه بعد و پس از اصابت هواپيما بازمين جان باخته‌اند. پس درنهايت حدود ۵ دقيقه طول كشيده تا ۱۷۶ شهروند ايران و برخي كشورهاي ديگر براثر يك خطا،‌ جان شيرين‌شان را از دست بدهند اما در اين مدت چه بر اين صورت‌هاي زيبا، دست‌هاي مهربان، سينه‌هاي پرآرزو و قلب‌هاي اميدوار گذشت؟ چه لحظات سخت و دلهره آور و پر از بيم و اميد را گذراندند.  در اين ثانيه‌هاي هولناك به چه فكر مي‌كردند؟ و ثانيه‌ها‌ چقدر برايشان نفسگير و وهمناك بوده است؟ لحظه‌هايي را تصور كنيد كه متوجه مي‌شويد مرگ به زودي شما را درآغوش مي‌كشد و نمي‌توانيد هيچ‌كاري براي نجات جانتان انجام دهيد.وقتي مي‌بينيد فرزند، همسر، مادر، پدر، خواهر و برادر و كساني كه دوست‌شان داريد همسفر شما هستند و جدايي دردناك نزديك است. وقتي جدال مرگ را به چشم‌خود مي‌بينيد و اميد داريد كه برنده اين جدال، نه‌مرگ تاريك‌ كه ‌زندگي سبز‌ باشد. شايد برخي‌ از سرنشينان هواپيما، عاشق‌ترين زنده‌ها بوده‌اند. عاشقاني كه شور زندگي داشتند. عاشق خنديدن، درس‌خواندن، سفر كردن، زندگي كردن، و ....لابد مي‌خواستند چند ساعت بعد براي نزديكان‌شان پيام بفرستند كه صحيح و سالم رسيده‌اند.فردا براي همكلاسي‌هاي دانشگاه‌شان سوغات سفر ببرند. كادوهاي فرزندانشان را بدهند. يا شايد به فكر ناهار فرداي‌ بچه‌هايشان بودند و فكر مي‌كردند با خستگي سفر اصلا فرصت غذا درست كردن دارند، اصلا چطور چمدان‌هايشان را پس از خستگي يك سفر طولاني مي‌توانند باز كنند؟و خب شايد يكي دو روز ديگر! اما خيلي زود هول و هراس جاي عالم خيال را گرفت. لحظه‌هاي خوف‌انگيز برايشان با شليك اولين موشك آغاز شد. لحظه‌هاي آخر هميشه دير مي‌گذرند. به خصوص اگر با بدرقه موشك همراه باشد.مي‌گويند زمان قوانين ثابت خودش را تغيير مي‌دهد و مفهومي ديگر به خود مي‌گيرد. شايد براي مسافران هواپيما هم همين‌طور بوده است. انگار كه هر يك ثانيه به اندازه يك عمر طول مي‌كشد. برای من پیش آمده بود سال‌ها پیش هواپیما مشکل داشت و در آستانه  سقوط بود ... من به هیچ چیز و هیچ کس فکر نمی کردم فقط به مادرم که بعد از من چقدر زجر خواهد کشید فقط نگران او بودم ... مرگم را پذیرفته بودم و تسلیم بودم ... سکوت کرده بودم و در دلم اشهدم را مي‌خوندم اما اکثرا جیغ مي‌زدند و گریه مي‌کردند ... در نهایت خلبان با مهارت خاصی که داشت هواپیما را بر زمین نشاند همه مسافران مرگ را به چشم دیدند.