بهطوری که هنوز هم آب در برخی روستاهای حمیدیه، دشت آزادگان، کارون و شادگان بهطور کامل فروکش نکرده و مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اهواز نگران بروز بیماریهای پوستی و انگلی بین سیلزدگان هستند. هرچند مسئولان کشور وضعیت سفید را در مناطق سیلزده اعلام کردند و معتقدند زندگی مردم خوزستان به حالت عادی و طبیعی بازگشته اما هنوز هم برخی مردم در محاصره آب هستند و در حاشیه روستاها در چادر و اردوگاه زندگی میکنند و صورت کودکانشان از گزش حشرات سرخ و تبدار است.
حال خوب محیطزیست خوزستان
محمد درویش، عضو هیاتعلمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع به وضعیت کنونی محیطزیست استان خوزستان اشاره و بیان کرد: «سیل خوزستان پیامدهای مثبت و منفی بسیاری برای این استان در پی داشت ولی اغلب پیامدهای منفی سیل ناشی از لکنتهای جدی حاکم بر استان بود که اگر این لکنتها وجود نداشت این سیل میتوانست برای خوزستان یک موهبت باشد.» البته امیدواریم مسئولان و مدیران از این سیل درس بگیرند و اجازه ندهند که بار دیگر شاهد چنین اتفاقاتی باشیم، زیرا از ۳۵هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از سیل به کشور حدود ۱۵هزار میلیارد تومان آن به استان خوزستان وارد شد. با توجه به اینکه استان خوزستان بزرگترین قطب کشاورزی کشور است، خسارتها در بخش کشاورزی بسیار قابلتوجه بود، بهطوری که به کشت و صنعت نیشکر در این استان آسیبهای جدی و بزرگی وارد شد و اغلب آنها را از بین برد، منتها پرسش کلیدی این است که آیا استقرار کشت و صنعت نیشکر در خوزستان درست بوده؟ زیرا این کشت و صنعت نیشکر اصولا باید در مناطقی استقرار یابد که میانگین ریزشهای آسمانی حداقل یکهزار میلیمتر باشد، بنابراین اگر به نقشه جهانی کشت نیشکر در دنیا هم توجه کنید هرگز در عرض جغرافیایی ایران هیچ کشت و صنعت دیگری را نمیبینید. کشت و صنعت نیشکر بسیار آببر است و بهطور متوسط در دنیا ۲۵هزار مترمکعب در هر هکتار آب مصرف میکند. ایران یکی از پرمصرفترین کشاورزیها در جهان را به خود اختصاص داده زیرا بهطور متوسط در هر هکتار ۱۰هزار مترمکعب آب مصرف میکند. با این وجود کشت و صنعتی را وارد کشور کردیم که در استاندارد آن ۵/۲ برابر کشاورزی آب مصرف میکند و به همین خاطر مجبور شدند در هر هکتار استان خوزستان حدود ۳۵هزار مترمکعب آب اختصاص دهند تا بتوانند با مشکل شوری زمین، تبخیر بالا و کمبود بارندگی مقابله کنند، همه اینها و شوری موجب از بین رفتن ارزشمندترین تالابهای کشور ازجمله تالاب شادگان شد.
وی دادامه داد: وضعیت محیطزیستی خوزستان هرگز به این خوبی نبوده زیرا بهشدت شاهد افزایش پوشش گیاهی و نیزارها هستیم، از سوی دیگر تعداد پرندگانی که وارد خوزستان شدند نسبت به سالهای گذشته افزایش قابلتوجهی داشته و تخمریزی پرندگان بسیار افزایش یافته است. علاوهبر این جمعیت و تنوع پوشش گیاهی ماهیهایی که در تالاب شادگان و هورالعظیم و بامدژ وجود دارد هرگز در این حد گزارش نشده بود، بنابراین یک شرایط رویایی برای مردم و صیادان منطقه خوزستان فراهم شده است. امیدوارم محیطزیست بتواند حقابه دائمی برای این تالابها بگیرد. غمانگیز است که سازمان محیطزیست تاکنون حتی تلاش نکرده تالاب هورالعظیم ثبت جهانی شود و میزان حقابه این تالابها دقیقا و به صورت علمی تعیین شود. با توجه به اینکه سازمان محیطزیست حیاطخلوت دولتها بود همیشه از ورود به حوزههایی که صندلی ریاست آن بلغزد خودداری کرده است.
جلگه خوزستان سالانه ۲۵ درصد شور میشود
همچنین مسئولان اعلام کردند : جلگه خوزستان (حاصلخیزترین جلگه ایران) به دلیل استقرار کشت و صنعت نیشکر سالانه بهطور متوسط حدود ۲۵درصد شور میشود، حالا ما باید ناراحت شویم از اینکه سیل این کشت و صنعت را دچار خسارت کرد یا خوشحال باشیم و درس بگیریم؟ آیا ما باید دوباره به سمت استقرار این کشت و صنعت حرکت کنیم یا اینکه سراغ معرفی محصولاتی برویم که متناسب با توان اکولوژیکی خوزستان باشد و ارزشافزوده درخوری داشته باشند و منجر به آسیبهای محیطزیستی نشوند. اینها درسهایی است که امیدوارم مسئولان خوزستان و وزارت جهاد کشاورزی از سیل اخیر خوزستان بگیرند. هرچند براساس شواهد نشانههایی نمیبینیم که مسئولان از این حادثه درس بگیرند و مسیر خود را تغییر دهند.البته در جهاد کشاورزی مسئولان و مدیران شجاعی هستند که بهشدت نسبت به کشت و صنعت نیشکر در استان خوزستان انتقاد دارند و درصورتی که مطالبه مردمی، حمایت رسانهها و دانشگاهیان را ببینند آنان نیز به پشتوانه مردم و رسانهها انتقادات و اعتراضات خود را اعلام میکنند.
استان خوزستان و جلگه خوزستان همیشه مدیون سیلابهای شکلاتی بوده که توانسته اینجا را به یک جلگه حاصلخیز تبدیل کند، البته ممکن است در کوتاهمدت منجر به خفگی بخشی از کشتزارهای ما شوند اما در میانمدت و درازمدت به کیفیت حاصلخیزی خاک در خوزستان کمک میکند. باید توجه داشته باشیم فاضلاب اهواز یکی از مسائل جدی پیشروی محیطزیست است، زیرا همچنان فاضلاب همه شهرهای خوزستان از دزفول گرفته تا اندیمشک، اهواز، آبادان و خرمشهر مستقیما وارد پهنههای آبی دز، کارون، کرخه و اروندرود میشود.
مهدی قمشی، رئیس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز نیز آخرین وضعیت آبی استان خوزستان را پس از سیل اخیر تشریح و اضافه کرد: «شرایط فعلی استان خوزستان رو به عادی شدن است، بهطوری که دبی رودخانه کرخه حدود ۷۰۰ شده و رفتهرفته شرایط طبیعی به خود میگیرد.»
دبی رودخانه کارون نیز حدود ۱۵۰۰ شده است، بنابراین در اهواز آب در بستر طبیعی خود و در معبر اصلی رودخانه در حرکت است، بنابراین حالت عادی را نشان میدهد و میتوانیم اعلام کنیم تمام مناطق تحتتاثیر و درگیر سیل از این وضعیت خارج شدهاند.