یکی از پررنگ‌ترین شعارهایی که از سوی فعالان محیط زیست بر دیوار محل برگزاری همایش نصب شده بود، اشاره به شعاری داشت که در روز سخنرانی روحانی در سفر انتخاباتی اش در اردیبهشت ماه امسال از سوی مردم خوزستان بیان شده بود.
شعار ما که هواتو داشتیم، چرا سهمی نداشتیم در واقع اعتراض و گلایه مردم خوزستان به عدم انتخاب وزیر خوزستانی در وزارت خانه‌های مهم و تاثیرگذار کابینه روحانی است. این جلسه در واقع اعتراضی بود بر بخشی‌نگری و قوم‌گرایی در کابینه و به طور کلی در مرکز که تمام توزیع ثروت و قدرت در آن اتفاق می‌افتد و موضوع آن بخشی نگری و ساختار قومیت زده وزارت نیرو و تاثیر آن در زندگی خوزستانی‌ها بود. سخنران ویژه این مراسم فاطمه ظفرنژاد کارشناس ارشد پژوهش‌های آب بود که سابق بر این در بدنه سدسازی کشور فعالیت داشته ولی به دلیل اعتراض به مافیای آب از سمت خود کنار رفته است.
باید بساط سدسازی‌ها را برچید
این کارشناس ارشد پژوهش های آب با اشاره به برخی اثرات انتقال آب اظهار کرد: امنیت ملی و امنیت غذایی کشور امروز به دلیل مدیریت سازه ای آب به خطر افتاده است. بنابراین حکمرانی خوب آب برای حفاظت از این دو مورد ضروری است. احداث سد کرج و انتقال آب این سد را برای مصارف آشامیدنی شهر تهران، نخستین مورد انتقال آب در ایران خواند و اذعان داشت: در سال ۱۳۳۹ برای نخستین باز اعتراض به سدسازی، عدم رعایت حق آبه و خشکیدن باغ ها در پایین دست در ایران شکل گرفت ولی وقعی به آن گذاشته نشد. وی افزود: انتقال آب به تهران باعث شد شهری که با قنات تامین آب می شد، اکنون با احداث ۵ سد و انتقال آب هنوز هم دچار بی آبی باشد و از سوی دیگر احداث همین سدها در نهایت موجب خشک شدن دریاچه نمک و آلودگی شهر تهران شد.
نویسنده کتاب پیامدهای زیست محیطی سدهای بزرگ جمله بیش‌تر مصرف کنندگان آب کشور کشاورزان هستند را فقط یک جمله در توجیه سدسازی از سوی تکنوکرات‌ها دانست و گفت: باید جلوی تکنوکرات‌ها را گرفت و بساط سدسازی و پیش از همه وزارت نیرو را برچید. در حالی که امریکا به برچیدن سدها و احداث قنات‌ها روی آورده، ما با شیوه‌های غلط مدیریتی در حال نابودی کشور هستیم. همه ارکان جاندار و بي‌جان طبیعت به شکل بي‌رحمانه و حکیمانه‌ای به هم وصل هستند و کوچک‌ترین اتفاق در گوشه‌ای از جهان می‌تواند تاثیر شگرفی بر گوشه دیگر جهان بگذارد.
وی یادآور شد: تالاب هورالعظیم در نیم قرن اخیر بیش از ۹۰ درصد وسعت خود را از دست داده و به نظر می‌رسد با مدیریت نادرست کنونی، این سرنوشت در انتظار تالاب شادگان هم خواهد بود. ظفر نژاد با اشاره به طرح‌های انتقال آب وزارت نیرو بیان کرد: این وزارتخانه ۶ خط انتقال از جمله چشمه لنگان، کوهرنگ ۱، ۲ و ۳، بهشت آباد را بر روی رودخانه کارون تعریف کرده تا در نقاطی که توجیه اقتصادی ندارد صرف مصارف صنعتی کند در حالی که با این آب می‌توان جان انسان‌ها را نجات داد. وی افزود: با توجه به این که منشا جنگ هایی مانند سوریه همین انتقال آب بوده است، وزارت نیرو باید از اجرای طرح‌های انتقال آب بدون در نظر گرفتن مسائل امنیتی خودداری کند چون می‌تواند اثرات جبران ناپذیری در پی داشته باشد.
نیمی از حق آبه کشاورزان صرف صنعت می‌شود!
کارشناس ارشد مسائل آب با بیان این که احداث فولاد در کنار خلیج فارس از هزینه‌های ساخت کانال و لوله انتقال آب کم هزینه‌تر است، عنوان کرد: آبی که می‌تواند حیات بخش باشد، با قیمت ۳۳۰ تومان فروخته می‌شود و هزینه انتقال هر متر مکعب آب را به ۱۰۰ هزار تومان می‌رساند با این حال عده‌ای که منافع آن‌ها ایجاب می‌کند، اصرار دارند سدها ساخته و آب منتقل شود تا کرمان به قطب فولاد ایران تبدیل شود. وی خاطرنشان کرد: تولید گندم که محصولی بسیار کم آب است به بهانه پرآبی کنار گذاشته می‌شود و در عوض صنعت آب بر فولاد، آن هم در مناطق کویری گسترش می‌یابد.
در گذشته بیان می‌شد بیش از ۹۰ درصد آب کشور صرف کشاورزی می‌شود در حالی که در تحقیقات متوجه شدیم این تنها تبلیغات تکنوکرات هاست و واقعیت این است که بیش از ۴۰ درصد آب شرب کشور و حق آبه‌هایی که حق کشاورزان است، صرف صنعت می‌شود!
دفاعیات محلی، ملی شود
کارشناس ارشد مسائل آب با اشاره به نامه اخیر مجمع نمایندگان اصفهان درخصوص افسردگی مردم اصفهان به دلیل عدم جریان یافتن دائمی زاینده رود اظهار کرد: وقت آن است که دفاعیات خود را درخصوص کارون عوض کنیم. مجلس مهم‌ترین اهرم ما در زمینه انتقال آب است ولی نمایندگان خوزستان در بحث کارون و انتقال آب تاکنون یا غیرمتخصص یا غیر تعهد بوده‌اند بنابراین نتوانسته‌اند در برابر این اختلاس خاموش انتقال آب واکنش درست نشان دهند. دکتر بهزادی یادآور شد: نمایندگان خوزستان و اصفهان همگی نمایندگان ملت ایران هستند و باید با موضوع انتقال آب به شکل علمی و تخصصی برخورد کنند. این دکترای انرژی هسته ای، کاهش تولید انرژی را یکی اثرات انتقال آب دانست و گفت: سدسازی در کشور با هدف تولید انرژی گسترش یافت و اکنون با انتقال آب کارون، ناچار هستیم نیروگاه‌ها را در سطح قدرت پایین بهره برداری کنیم. با این کار بازده توربین‌ها ۳۳ درصد کم می‌شود یعنی ۳۰ درصد آبی که از توربین‌ها می‌گذرد، در تولید انرژی نقشی نخواهند داشت که به معنای دور ریختن آب و مخالف اصل بهره برداری است. بهزادی تاکید کرد: باید موارد انتقال آب و ساخت کانال را به شکل قانونی پیگیری کنیم و دفاعیات ملی را جایگزین دفاعیات محلی کنیم تا موفق شویم.
نه خوزستانی‌ها باید به تفکر انتقال آب باشد
یک فعال حوزه محیط زیست با بیان این که نه خوزستانی‌ها باید به تفکر انتقال آب باشد و نه بیطرف، عنوان کرد: ما درباره فرد صحبت نمی‌کنیم. اعتراض ما به تفکری است که در ساختار و بدنه دولت نفوذ کرده و بر برنامه ریزی‌های کلان کشور تاثیر می‌گذارد. کنعانی با اشاره به اثرات مخرب زیست محیطی انتقال آب بر مردم خوزستان گفت: سدسازی‌ها و انتقال آب، کوچ اجباری مردم و تغییر اقلیم منطقه شمال خوزستان و تغییر دموگرافی شهرهای جنوبی استان از جمله اروندکنار، چوئبده، هویزه را به دنبال داشته و منجر به افزایش حاشیه نشینی و بیکاری‌های گسترده در استان شده است که مانند بمب ساعتی عمل می‌کند. وی ادامه داد: بارها به زبان قانون خواسته‌ایم جلوی این گونه کارهای غیرکارشناسانه که ایجاد ناامنی می‌کند گرفته شود، ولی توجهی به آن نمی‌شود. آیا باید کفن پوش کارون و خوزستان شویم تا دیده شویم؟