سرریز شدن سدها به ویژه سد مارون بهبهان و آغاز به کار این سد بعد از ۶ ماه خشکسالی، سرریز شدن سد دز و رهاسازی آب اضافی در رودخانه کارون، پر آب شدن رودخانه کارون و لطیف شدن هوا به جای ریزگردهایی که از پاییز آغاز میشدند و تا نیمه بهار ادامه داشتند از نعمتهای خوبی بود که بارشهای امسال توانست به مردم خوزستان ببخشد.
اما در همین حال، بارشها خسارات سنگینی را به کشاورزان استان واردکرد.
در همین رابطه، رئیس انجمن صنفی کشاورزان خوزستان بابیان اینکه موضوع جبران خسارتهای وارده به کشاورزان باید هرچه سریعتر از سوی دولت تأمین بودجه شود، گفت: کشاورزان خوزستانی تحمل خسارت جدید را ندارند، هرچند که امیدی نداریم این دولت به کشاورزان کمک کند.
مسعود اسدی بارندگیهای اخیر خوزستان را در ۵۷ سال گذشته بیسابقه خواند و اظهار داشت: درباره وقوع سیلاب اطلاعرسانی لازم توسط مسئولان صورت گرفت اما بروز خسارت به زمینهای کشاورزی امری اجتنابناپذیر بود به سبب اینکه سدها نمیتوانستند حجم عظیمی از سیلاب را در مدتزمان کوتاهی ذخیره کنند. وی افزود: آن چیزی که برای کشاورز مهم اهمیت دارد جبران خسارتهای وارد بر زندگیاش است و پیدا کردن مقصر دردی از کشاورز درمان نمیکند.
ستاد حوادث غیرمترقبه وزارت کشور در سال ۹۵ باوجود قولهایی که به کشاورزان داد، یک ریال به افراد خسارتدیده از سیل کمک نکرد و ما انتظار داریم این بار مجموعه دولت بهصورت عملی از کشاورزان خسارتدیده حمایت کند زیرا کشاورزان خوزستانی دیگر تحمل خسارتها را ندارند.
وی با اشاره به اینکه کشاورزی در خوزستان خیلی وقت است که به نحوی از روی ناچاری توسط کشاورزان انجام میشود، گفت: کشاورز خوزستانی به سبب اینکه کار دیگری بلد نیست و محل درآمدی غیر از کشاورزی ندارد به امر تولید مشغول است.
وی درباره قیمتگذاری جدید گندم از سوی دولت، بیان کرد: دولت با روشی غیراخلاقی و خلاف قانون قیمت خرید تضمینی گندم را بسیار پایینتر از میزانی که مرکز پژوهشها و کمیسیون اقتصاد مقاومتی مجلس برآورد کردند؛ اعلام کرد.
اسدی تأکید کرد: اعلام نرخ گندم کمتر از قیمت واقعی آن سبب پایین آمدن درآمد کشاورزان و متضرر شدن آنها میشود.
وی با انتقاد از عدم انجام تعهدات استانداری خوزستان به مصوبات ستاد خشکسالی، عنوان کرد: انجمن صنفی کشاورزان خوزستان نخستین بار است که استانداری را تحریم میکند؛ آنهم به سبب خلف وعده آشکاری بود که استانداری پرداخت معوض کشت را جزو مصوبات ستاد خشکسالی آورد اما بعد از پایان فصل کشت بهراحتی این مصوبه را زیرپا گذاشت و به آن عمل نکرد. وی افزود: برای نخستین بار همه جلسات در خصوص بخش کشاورزی خوزستان بهصورت دولتی برگزار میشود و کشاورزان اعلام کردهاند تا استانداری به وعدههای خود عمل نکند در جلسات آنها شرکت نمیکنند.
۱۰ سال با خشکسالی
اما با توجه به بیش از ۱۰ سال خشکسالی در خوزستان و در مقابل داشتن یک سال پر آب آیا میتوان گفت که خوزستان برای همیشه یک استانترسالی خواهد بود و همین اندک آب ذخیره شده در استان میتواند جوابگوی سالهای متمادی انواع مصارف زیست محیطی، شرب و شهری بوده و دیگر اینکه نویدی برای اجرای طرحهای انتقال آب به دل کویر باشد.
از سوی دیگر، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه طرحهای انتقال آب از ابتدا اقدام اشتباهی بود، گفت: مسئولان بدانند که استان خوزستان بیش از۱۰ سال با معضل خشکسالی روبهرو است.
مهدی قمشی اظهار داشت: به طور کلی شناخت وضعیت آب و هوا یا همان اقلیم شناسی کار بسیار سختی است و نظریههای مختلفی در این باره وجود دارد اما قالب نظریهها بر این است که تغییر اقلیمی در کشور ایران سبب کاهش بارشها شده است بنابراین در حقیقت نظریه عمومی معتقد است که مقدار بارشها در کشور به طور متوسط کاهش یافته و کمتر از گذشته شاهد دورههایترسالی (سالهای پر بارش) هستیم.
وی افزود: ما امیدواریم سال آینده وضعیت فعلی بارشها برای استان خوزستان وجود داشته باشد، اما محققان میگویند پیشبینیها باید با وضعیت خشکسالی انجام شود یعنی باید فرض کنیم که آب موجود کم شده و بر مبنای آب کمتر ذخیره شده برنامهریزیها را انجام دهیم.
وی گفت: بنابراین یک سال بارندگی خوب نمیتواند دلیل محکمی باشد که سال آینده نیز این گونه بارشها در استان خوزستان رخ دهد زیرا باید بدانیم که در ۱۵ سال گذشته ما سه سال بارندگی بیش از نرمال داشتیم و ۱۲ سال دیگر از این ۱۵ سال زیر خط نرمال بودیم و این یک سال نباید مسئولان را به خطا بیندازد و برنامهریزی منابع آب را براساس پرآبی یاترسالی ببندند. وی درباره تاثیرات منفی طرحهای انتقال آب از سرچشمه برای سرمنشاها و استانهای پایین دست گفت: سرشاخهها یک سهمیه زیست محیطی دارند که باید این سهمیه در سرشاخهها رعایت شود زیرا اغلب انتقالهای آب به گونهای است که سرچشمهها را خشک میکنند و این نوع رفتار بسیار خطاست، به طور کلی تحقیقات غلط بودن طرحهای انتقال آب باترسالی امسال نمیتواند عوض شود زیرا هیچ کجای دنیا اینگونه نیست که با مشاهده یک سالتر اقدام به تغییر برنامه ریزی کنند.
طرحهای انتقال آب از ابتدا اشتباه بود
مشاور استاندار خوزستان در امور آب با بیان اینکه به طور کلی انتقال آب کار بسیار اشتباهی است زیرا این اقدام به جز از دست دادن و هدر رفتن منافع ملی چیز دیگری برای کشور در بر ندارد، افزود: وقتی که آب از سرشاخهها وارد خوزستان میشود فقط در حوضه کارون از ۵ نیروگاه برق آبی میگذرد که تمام این سدها وظیفه تولید نیرو برای ما دارند بنابراین انتقال آب نه تنها سود چشمگیری نداشته بلکه جبران هزینههای ساخت تاسیسات انتقال را هم ندارد.
وی ادامه داد: در سالهایترسالی نگرانی بابت مسائل زیست محیطی و اکوسیستم نداریم اما زمانی که وضعیت جوی در حد زیر نرم استاندارد و حتی در حد نرمال باشد مشکلات حادی ایجاد میشود.
وی اظهار داشت: بارندگیهای اخیر توانست اثرات خشکسالی امسال و سال گذشته خوزستان را از بین ببرد بنابراین از نظر حجم آب ذخیره شده هیچ نگرانی برای تابستان نباید داشته باشیم چون سدها تقریبا به حجم مورد انتظار رسیدند و با ادامه فصل زمستان و بارش برف و باران مقدار برفی که در حوزه آبخیزها رخ میدهد در اواخر بهار نیز مقدار زیادی از برفها ذوب و به پشت سدها سرازیر میشوند. وی با بیان اینکه امسال برای خوزستان سال خوبی رقم خورد، گفت: اگر با عملیات آبخیزداری بتوانیم از بارندگیها آب بیشتری را ذخیره کنیم و یا روانآبها که به صورت سیلاب که از مجاری حذف میشوند را در خاک نگه داریم به مرور زمان میتوان از آنها به صورت آبهای زیرزمینی استفاده کرد.