خبر بازداشت دو هنرمند تئاتر موجی از حیرت را در جامعه به وجود آورد. چند ساعت پیش از بازداشت این دو، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه اجرای نمایش «رویای شب تابستان» متوقف شده است، آن هم در حالی که تنها یک شب از اجرای این تئاتر باقی مانده بود. فعالان حوزه هنر تئاتر داشتند جزییات این خبر را با تعجب دنبال میکردند که خبری عجیبتر منتشر شد: کارگردان این تئاتر و مدیر تئاترشهر بازداشت شدند. دیگر حیرت تبدیل به اعتراض شده بود و در نهایت خانه تئاتر بیانیهای اعتراضی را در این باره منتشر کرد.
خوشبختانه پس از مدتی این دو تئاتری آزاد شدند اما همچنان پرسش، ابهام و حیرت ناشی از این اتفاق همراه اهالی تئاتر است. در این باره گفتنیهایی است:
۱. حداقل انتظار از دستگاههای مربوطه آن است که درباره چنین پروندههایی که حساسیتبرانگیز میشود به شکل صریح و شفاف اطلاعرسانی کنند و با سکوت رسانهای به فضای پر ابهام دامن نزنند.به نظر میرسد که این یک اختلال سیستمی جدی است که آنطور که باید و شاید به مقوله رسانه اهمیت نمیدهند و اطلاعرسانیها ناقص و با تاخیر بسیار است.
۲. بنا بر شنیدهها ظاهراً رایزنیهای پشت پرده شخص وزیر فرهنگ با مسئولان عالی قضایی سبب آزادی زودتر از موعد این دو چهره تئاتری شده است. بر فرض صحت این ادعا که از سوی رسانههای دولتی و نزدیک به وزارت فرهنگ مطرح شده است باز هم این انتقاد به وزیر و معاون هنری او وارد است که چرا در کنار رایزنیها به شکل صریح و شفاف اعتراض خود را نسبت به مداخلههای گوناگون در امور فرهنگی و هنری اعلام نکردهاند.
۳. در سالهای گذشته بارها شاهد بودهایم که در سینما افرادی خودسر که به هیچ جا پاسخگو نیستند توانستهاند با اعمال فشار و گاه برخورد فیزیکی فیلمهای دارای مجوز وزارت فرهنگ را از روی پرده سینماها به پایین بکشند. با نگاهی به خبرهای این حوزه شاهد آن هستیم که در گذشته نیز چنین اتفاقاتی (البته منهای بازداشت) رخ داده است و مانع اجرای نمایشهایی شدهاند. به نظر میآید که لازم است مسئولان دو نهاد وزارت فرهنگ و دستگاه قضایی به طور جدی در این باره وارد گفتگو شده و اصل بدیهی تفکیک قوا در این موضوع هم رعایت شود.
۴. شاید لازم است از یک نگاه کلانتر هم به این موضوع بنگریم. آیا در چنین روزهایی که لزوم انسجام اجتماعی بیشتر و روشنتر از قبل نمایان شده است چنین برخوردهایی با نخبگان فرهنگ، هنر، سیاست، حقوق، زنان و... به نوعی همراهی ناخواسته با طراحیهای وحدتشکن بدخواهان ایران به حساب نمیآید؟ شاید ضرورت دارد در کنار اصول حقوقی، کمی هم از این زاویه به عملکردمان در چنین رخدادهایی نگاه کنیم.